Wprowadzenie
Analiza jest prezentacją warszawskiego rynku tańca współczesnego w 2023 roku na podstawie tzw. twardych danych. Pokazane dane liczbowe głównych organizatorów, ujęte w różnych aspektach (m.in. liczba spektakli, liczba premier, pokazy site-specific, pokazy filmowe, warsztaty taneczne) służą do wzajemnych porównań, stworzenia obrazu podjętych aktywności oraz ich ogólnej oceny.
Niniejsze opracowanie nie obejmuje jednak oceny koncepcji programowych ani nie porównuje wzajemnie wartości artystycznej wystawianych spektakli tanecznych, lecz celowo jest jedynie próbą zliczenia danych z warszawskiego rynku tańca od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. Badanie skupia się przede wszystkim na czterech największych organizatorach porównując ich ze sobą oraz prezentując dane statystyczne z ich indywidualnej działalności. Dane zostały pozyskane z ogólnodostępnych źródeł. Ponadto w analizie prezentowana jest działalność mniejszych organizatorów w obszarze prezentacji scenicznych oraz dodatkowo program baletowy i związany z tańcem współczesnym zaproponowany przez Teatr Wielki – Operę Narodową (spektakle baletowe nie są opisywane, mają jednak noty produkcyjne). Zestawienie nie obejmuje wydarzeń w szkołach, incydentalnych performance’ów czy wydarzeń z małym zasięgiem promocyjnym. Ze względu na spore rozproszenie informacji o tańcu lub brak dostępu do szczegółowych danych możliwy błąd statystyczny w wyliczeniach szacowany jest na ok. 10-15%.
Analiza składa się z kilku części:
- Wprowadzenie
- Najważniejsi organizatorzy – porównania wzajemne;
- Najważniejsi organizatorzy – analiza działalności;
- Najważniejsi organizatorzy – zestawienie wydarzeń;
- Pozostali organizatorzy – zestawienie najważniejszych wydarzeń;
- Festiwale tańca.
Zestawienie wydarzeń przygotowane zostało w poszczególnych działach miesiąc po miesiącu, tak aby móc prześledzić aktywność organizatorów w konkretnych okresach roku. Wymienione w zestawieniu wydarzenia zostały szerzej lub hasłowo opisane (do części dodano fragmenty recenzji), aby można było poznać charakter czy założenia poszczególnych projektów artystycznych, opisane spektakle posiadają także noty produkcyjne z danymi pozwalającymi zidentyfikować ich twórców.
Analiza została przygotowana przez Sandrę Wilk ze Strony Tańca.
Najważniejsi organizatorzy – porównania wzajemne
Dane dotyczące czterech głównych organizatorów oczywiście nie pokazują całości układu sił na rynku tanecznym, niemniej analizując ofertę organizacji pozarządowych dysponujących grantami pozwalającymi na rozbudowaną działalność całoroczną daje pewien obraz ich obszaru zainteresowań, tematyki wybieranych i produkowanych spektakli, metod działania oraz koncepcji tzw. rozwoju publiczności.
Najważniejszą zmienną jest tu oczywiście liczba prezentacji spektakli – czyli wydarzeń, które najbardziej i najliczniej angażują widzów. Kolejne wykresy pokazują rozkład sił wśród głównych organizatorów pokazów tanecznych w Warszawie.
Główni organizatorzy:
– Fundacja Scena Współczesna realizująca projekt Centrum Teatru i Tańca Zawirowania (CTiT Zawirowania) na Scenie przy Bruna 9 i później w innych lokalizacjach,
– Komuna Warszawa realizująca program taneczny w SZKOLE,
– Nowy Teatr ze swoim programem tanecznym w Nowym Teatrze,
– Fundacja Artystyczna Perform realizująca (wraz z Mazowieckim Instytutem Kultury) projekt „Centralna Scena Tańca” w MIK-u.
W dziale „Najważniejsi organizatorzy – porównania wzajemne” dane z Mazowieckiego Instytutu Kultury obejmują tylko wspomniany wyżej projekt „Centralnej Sceny Tańca” realizowany wraz z Fundacją Artystyczną Perform – pokazy spoza tego projektu zostały ujęte w części „Pozostali organizatorzy – zestawienie najważniejszych wydarzeń”.
Kolejne wykresy porównań między tymi organizacjami prezentują podział tej części rynku i rozkład działań w badanych obszarach (np. liczby wystawionych premier czy grań repertuarowych).
Jak widać na powyższych wykresach (nr 1 i 2) w 2023 r. liderem w organizacji liczby prezentacji tanecznych była Fundacja Scena Współczesna prowadząca Centrum Teatru i Tańca Zawirowania. 72 pokazy to niemal dwukrotnie więcej od zajmującego drugą pozycję Nowego Teatru (42 wydarzenia), gdzie sporą część scenicznego programu tanecznego stanowiły spotkania dedykowane najmłodszym dzieciom (do 5 lat). Trzecie miejsce zajęła Komuna Warszawa z programem tanecznym w SZKOLE, a czwarte – Fundacja Artystyczna Perform z programem „Centralna Scena Tańca” realizowanym w Mazowieckim Instytucie Kultury. Niemniej warto tutaj wziąć pod uwagę także dodatkowy fakt, że Perform poza pokazami spektakli miała w swoim programie także wykłady i specjalnie organizowane spotkania (4) czy pokazy filmowe (22 krótkie metraże w czterech blokach), organizowała także serię jamów tanecznych, a w 2023 r. wydała też książkę.
Wzajemne porównanie największych organizatorów w obszarze liczby wystawionych tytułów premierowych na pierwszym miejscu wykazuje Fundację Scena Współczesna – w Centrum Teatru i Tańca Zawirowania wystawiono 11 premier tanecznych (w tym jeden pierwszy pokaz pracy spektaklu „Nad poziomy”), drugie miejsce zajęła Komuna Warszawa, która wystawiła w SZKOLE 5 premier, kolejna jest Fundacja Artystyczna Perform z 4 premierami w Mazowieckim Instytucie Kultury (przy czym porównanie obejmuje tylko program „Centralnej Sceny Tańca”; MIK wystawiał samodzielnie spektakle taneczne Stowarzyszenia Sztuka Nowa – przyp.). Na ostatnim miejscu znalazł się Nowy Teatr z jedną premierą (premierowy spektakl związanego z Nowym Teatrem Pawła Sakowicza pt. „Imperial” odbył się w SZKOLE i tutaj był też grany repertuarowo – przyp.).
Warto dodać, że w większości przypadków spektakle premierowe grane były więcej niż jeden raz. Ponadto w CTiT Zawirowania publiczność mogła obejrzeć premierowe spektakle polsko-zagraniczne przygotowane przez choreografów z Włoch czy Ukrainy.
Porównanie tytułów granych repertuarowo (wykres nr 4), czyli spektakli wystawionych więcej niż jeden raz w badanym roku wykazuje dominację Centrum Teatru i Tańca Zawirowania (Fundacja Scena Współczesna) – tutaj wystawiono w tym systemie aż 10 prac, z czego 8 było produkcjami premierowymi. Na drugim miejscu znajduje się Komuna Warszawa, która w SZKOLE wystawiła 7 takich choreografii, następnie Nowy Teatr z 6 tytułami (z czego, co warto podkreślić 2 były spektaklami skierowanymi do najmłodszych dzieci do lat 5). Ostatnie miejsce w tym zestawieniu zajęła Fundacja Artystyczna Perform, która tylko jeden tytuł w Mazowieckim Instytucie Kultury zagrała więcej niż raz (przy czym i tak druga prezentacja odbyła się w ramach goszczącego tutaj festiwalu Persona).
System wystawień repertuarowych jest obecny wśród większych warszawskich organizacji pozarządowych od dłuższego czasu; wynika on z potrzeby rozwoju publiczności związanej z konkretnym teatrem, miejscem prezentacji oraz z potrzeby obniżenia kosztów eksploatacji spektakli.
W obszarze zajęć warsztatowych zrealizowanych w 2023 roku prowadzi Fundacja Scena Współczesna, która zajęła wśród największych organizatorów 90% rynku – wynika to z faktu, że prowadzi ona własną szkołę tańca współczesnego, w dodatku innym lokalu, niż realizowane są prezentacje sceniczne (Akademia Tańca Zawirowania, lokal przy ul. Wspólnej 61). Akademia Tańca Zawirowania prowadziła ok. 10 spotkań warsztatowych tygodniowo, niemniej nie każdy tydzień był równie intensywny. Szacunkowo przyjęto więc, że odliczając okres wakacyjny zorganizowano 200 takich spotkań. W wakacje zaś Akademia zrealizowała 39 specjalnych spotkań warsztatowych (w tym jedne warsztaty plenerowe). Łącznie daje to przynajmniej 239 spotkań edukacyjnych, co nie może się równać z 24 spotkaniami warsztatowymi Fundacji Artystycznej Perform (nawet jeśli dodamy do nich tyle samo jamów tanecznych, które także ta fundacja organizowała w badanym sezonie).
Pozostali organizatorzy – Nowy Teatr (3 spotkania warsztatowe) i Komuna Warszawa (brak spotkań) – nie położyli nacisku na tę formę aktywności, skupiając się głównie na organizacji pokazów spektakli.
Fundacja Scena Współczesna – analiza działalności
Fundacja Scena Współczesna prowadząca projekt społecznej instytucji kultury Centrum Teatru i Tańca Zawirowania (CTiT Zawirowania) w 2023 roku zaproponowała warszawskiej publiczności 72 pokazy tańca – to największa liczba spektakli zorganizowanych przez pojedynczego organizatora w badanym sezonie.
Ponadto w 2023 roku w ramach działalności Akademii Tańca Zawirowania zorganizowano ok. 200 warsztatów regularnych (szacunkowo), 38 specjalnych wakacyjnych warsztatów tańca, 1 warsztat plenerowy i 4 warsztaty festiwalowe (te ostatnie zajęcia ze względu na to, ze przynależą do festiwalu nie są ujmowane w zestawieniu statystycznym). Łącznie zorganizowano 239 spotkań warsztatowych.
W ramach CTiT Zawirowania po spektaklach premierowych i gościnnych odbywały się regularne spotkania artystów z publicznością, nie są one jednak włączone do statystyki, ze względu na to, że nie były to osobno organizowane wykłady czy panele dyskusyjne.
CTiT Zawirowania w ramach działalności zorganizował m.in. Warszawski Konkurs Choreograficzny, imprezę z nagrodami finansowymi oraz zaproszeniami na pozawarszawskie festiwale tańca, wspierający uzdolnionych choreografów. Jako jedyny organizator włączył się w ogólnopolską Sieć Scen Prezentacyjnych, wraz z Teatrem Tańca Zawirowania współorganizował 19. Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania oraz współpracował z innymi podmiotami (m.in. z festiwalem Butohpolis czy studiem Oddaj Ciężar).
Analiza wydarzeń CTiT Zawirowania pokazuje, że organizator ten skupił się przede wszystkim na organizacji spektakli tanecznych oraz zajęć warsztatowych. Centrum organizowało swoje wydarzenia w trybie ciągłym, choć organizator stracił w bieżącym sezonie swoją stałą salę przy ul. Bruna 9 (właściciel budynku przeznaczył go do wyburzenia pod budowę nowego apartamentowca). Od chwili utraty sali CTiT wynajmował przestrzeń do kontynuacji swojego programu (współpracował w tym okresie m.in. z Teatrem Studio, Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, Komuną Warszawa i Garnizonem Sztuki). Centrum wspierało także rozwój krytyki tanecznej w programie Brygada Tańca (realizowanym ze Stroną Tańca), realizował własne nagrania wideo udostępniane później w Internecie, tworzył też dokumentację fotograficzną.
Analiza rodzajów spektakli wykazuje, że CTiT Zawirowania niemal wszystkie spektakle zagraniczne skumulował na 19. Międzynarodowym Festiwalu Tańca Zawirowania, co jest – niestety – powszechną praktyką, niemniej 6 razy zaprezentował spektakle polsko-zagraniczne (trzy tytuły).
Wśród pokazów polsko-zagranicznych znalazła się premiera „Estranee” w choreografii Francesci Caselli (Włochy) z udziałem kursantek Akademii Tańca Zawirowania. Ta międzynarodowa produkcja CTiT, zrealizowana do muzyki Alessio Bettoli i wideo Mattia Nicolai, to praca polityczna tańczona przez kobiety celebrujące swoje ciała.
Następna polsko-zagraniczna produkcja to premiera „Inside Gospel”, nowego spektaklu grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania prowadzonej przez dwa miesiące przez Stefano Otoyo (Włochy) oraz Magdalenę Wójcik. Praca inspirowana była głównie przeżyciami choreografów oraz studentów. Projekt miał charakter międzynarodowy, poza młodymi tancerzami z Warszawy i Krakowa wzięło w nim udział czterech studentów z Rzymu (Emanuela Vomaro, Emanuele Sacca, Simone Galante, Luca Andrea Borzacchini).
Trzecim tytułem było „ATSU” Magdaleny Wójcik i Stefano Otoyo (Włochy) – praca inspirowana japońskim masażem shiatsu. Spektakl ten był grany przez CTiT Zawirowania repertuarowo, pokazano go w finale 19. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania oraz wyjechał na minitournée po krajach azjatyckich.
Zestawienie zamyka premiera polsko-ukraińskiego projektu „Wspomnienia na ulicach Śródmieścia”. 10-osobową grupę projektową Akademii Tańca Zawirowania prowadziły dwie choreografki z Charkowa Alyona Omelina oraz Angelina Zabielina we współpracy z ukraińskim zespołem artystyczno-tanecznym „UADC”. Spektakl był grany repertuarowo.
W badanym okresie CTIT nie realizował pokazów jednorazowych w przestrzeni miejskiej (site-specific). Z kolei stosunek pokazów zwykłych do pokazów repertuarowych wyglądał na całkiem wyważony.
Pokazy repertuarowe (24) wobec pokazów zwykłych (48) stanowią w przypadku oferty CTIT Zawirowania ok. 1/3 prezentacji. Warto tutaj zauważyć, że w repertuarze znalazło się aż 10 tytułów (w tym 8 tytułów premierowych), a nie np. trzy wystawiane wielokrotnie przez cały rok. Były to premierowe spektakle: „Yoni: taka kobieta” – praca w choreografii Patrycji Nosiadek, w której wystąpiło 21 tancerek, „ATSU” Magaleny Wójcik i Stefano Otoyo, „Więzy” w choreografii Beniamina Citkowskiego, „W ciemno” – eksperymentalny spektakl Amandy Nabiałczyk i Katarzyny Sypniewskiej, „Keep it real” Małgorzaty Nowak i Marii Salwińskiej, „Don’t move” Jakuba Mędrzyckiego, „One hundred falls” Ilony Gumowskiej (warszawska premiera) oraz „Wspomnienia na ulicach Śródmieścia” – nowy projekt polsko-ukraiński – zrealizowany w formule collage (tanecznej i filmowej), którego celem była integracja ukraińskiego środowiska tańca współczesnego z polskim. W spektaklu wystąpiło 10 osób prowadzonych przez choreografki z Charkowa Alyonę Omelinę i Angelinę Zabielinę we współpracy z ukraińskim zespołem artystyczno-tanecznym „UADC”.
Ponadto repertuarowo wystawiano starsze spektakle: „Opowiedz nam o przyszłości” Teatru Tańca Zawirowania oraz „Tańcząc Boską Komedię” Teatru Tańca Zawirowania (jeden z pokazów odbył się w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej z okazji 45-lecia pracy artystycznej Elwiry Piorun).
Dobrze wypadł w Centrum Teatru i Tańca Zawirowania stosunek spektakli premierowych (11 tytułów, w tym pierwszy pokaz work in progress spektaklu „Nad poziomy”) do zwykłych pokazów (61), szczególne zważywszy na fakt, że aż 8 z nich było granych później w trybie repertuarowym.
Spis spektakli premierowych:
- „Yoni: taka kobieta”, choreografia Patrycja Nosiadek, wyk. Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa;
2. ATSU”, choreografia: Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo (Włochy);
3. „Więzy”, choreografia: Beniamin Citkowski, wyk. Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa;
4. „W ciemno”, choreografia: Amanda Nabiałczyk i Katarzyna Sypniewska;
5. „Keep it real”, choreografia: Małgorzata Nowak i Maria Salwińska;
6. „Jedności”, choreografia Beniamin Citkowski, wyk. Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa;
7. „Don’t move”, choreografia: Jakub Mędrzycki;
8. „One hundred falls”, choreografia: Jakub Mędrzycki i Ilona Gumowska (warszawska premiera); 9. „Wspomnienia na ulicach Śródmieścia”, choreografia: Alyona Omelina (Ukraina) i Angelina Zabielina (Ukraina), wyk. ukraiński zespół artystyczno-taneczny „UADC”, Akademia Tańca Zawirowania – międzynarodowa grupa projektowa;
10. „Estranee”, choreografia Francesca Caselli (Włochy), wyk. Akademia Tańca Zawirowania – międzynarodowa grupa projektowa
oraz
11. pokaz work in progress „Nad poziomy”, choreografia: Elwira Piorun
Nowy Teatr – analiza działalności
W 2023 roku Nowy Teatr w obszarze tańca roku skupił się przede wszystkim na prezentacjach repertuarowych. Patrząc na dane aktywności tego organizatora widzimy, że większość oferty to pokazy (42 wystawienia spektakli), a pozostałe działania (3 spotkania warsztatowe, 4 wykłady i spotkania oraz organizacja wystawy) to jedynie ich uzupełnienie (łącznie daje to 8 aktywności).
Warto zauważyć, że pokazy spektakli w Nowym Teatrze dzieliły się inaczej niż u innych organizatorów, bo z 42 wystawień aż 17 pokazów to były grania repertuarowe (w tym siedem wystawień spektaklu białorusko-polskiego), a 12 stanowiły prezentacje dla dzieci, ponadto 8 scenicznych wydarzeń było prezentacją spektakli zagranicznych, sprowadzonych do Polski. Tzw. zwykłe spektakle to jedynie 4 pokazy, a w całej ofercie na rok 2023 znalazła się tylko jedna premiera („122 słowa o muzyce i tańcu” Marty Ziółek wystawiona na boisku szkolnym przy Nowym Teatrze; prapremiera tej pracy odbyła się w SZKOLE, w ramach działalności Komuna Warszawa). Patrz: wykres nr 10.
Grania repertuarowe (czyli spektakle wystawiane w danym sezonie więcej niż jeden raz) obejmowały pokazy: „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej, „Expiria” Agnieszki Kryst, „Publika” Marii Stokłosy i Aleks Borys oraz „Ich heiße Frau Troffea” Sergey’a Shabohina. Ponadto publiczność 12-krotnie mogła skorzystać z oferty dla dzieci, m.in. interaktywnej instalacji „MaMoMi” stworzonej przez Izabelę Chlewińską czy „Gdzie się kryją zmysły?” Renaty Piotrowskiej-Auffret oraz mogła obejrzeć nowy spektakl Pawła Sakowicza „Imperial”, który w przyszłości może trafić do repertuaru (w 2023 roku „Imperial” był wystawiany repertuarowo w SZKOLE Komuny Warszawa – przyp.). Gdyby jednak tych 12 prezentacji dla dzieci ująć w obliczeniach (wykres nr 11) to okazałoby się, że Nowy Teatr miał przewagę grań stałych nad pokazami jednorazowymi w stosunku: 13 pokazów zwykłych wobec 29 pokazów repertuarowych!
W Nowym Teatrze, w porównaniu do innych organizatorów, nietypowo wygląda również stosunek pokazów polskich do pokazów zagranicznych. To 27 prezentacji polskich wobec 15 pokazów zagranicznych lub polsko-zagranicznych (ujęto tu siedem pokazów repertuarowych białoruskiego spektaklu „Ich heiße Frau Troffea” według pomysłu i reżyserii Sergey’a Shabohina, w wykonaniu Igora Shugaleeva, do którego choreografię przygotowała Agnieszka Kryst; spektakl koprodukował Nowy Teatr, a cały projekt powstał w ramach rezydencji artystycznych Instytutu Teatralnego – Ukraina/Białoruś). Jest jeszcze jedna zmienna, która wpływa na tę statystykę: Nowy Teatr nie organizuje własnego festiwalu tańca, stąd też pokazy stworzone poza Polską nie są kontraktowane do programu festiwalowego lecz do programu regularnej działalności.
Podział wg rodzajów pokazów w 2023 r. pokazuje, że w Nowym Teatrze starano się zrównoważyć ofertę dla osób dorosłych z ofertą dla dzieci (projekty dla dzieci stanowią ok. ¼ programu). Organizator nie oferował wystawień work in progress (pracy w toku) ani nie realizował wydarzeń improwizacyjnych w formule site-specific.
Warto dodać, że Nowy Teatr w ramach swojej działalności pokazał wystawę choreograficzną „Pocałunek nie zabija” (Ania Nowak i gościnie) w Muzeum Sztuki Współczesnej – Muzeum nad Wisłą, zorganizował dwa spotkania Dyskusyjny Klubu Teatralnego – jedno dotyczyło spektakli „Fuck Me” i „Love Me” Mariny Otero, drugie spektaklu „2020: Obscene” Alexandry Bachzetsis oraz dwa wykłady: „Instytut Prawa Performatywnego: Kto zatruł Odrę” Michała Zadary (wykład performatywny) i „In a void: Performative Arts in Belarus” Anny Karpenko.
Choć Nowy Teatr w 2023 r. zorganizował 42 pokazy taneczno-performatywne (z czego 30 dla osób dorosłych), co stawia go wysoko w rankingu organizatorów, to niestety prezentacje te nie były równomiernie rozłożone w czasie. Programujący kalendarz woleli skumulować wokół jednej daty lub jednego wydarzenia kilka pokazów, co poskutkowało tym, że w lutym, marcu, kwietniu, lipcu i sierpniu warszawscy widzowie nie mieli okazji obejrzeć u tego organizatora prezentacji związanych z tańcem.
Nowy Teatr wyraźnie wolał także wystawiać – najczęściej w dwu, trzydniowych seriach – spektakle repertuarowe (17 pokazów dla dorosłych i 12 pokazów dla dzieci, razem 29 pokazów), co dla widzów bardziej zaangażowanych w śledzenie rynku mogło wydawać się mniej atrakcyjne niż oglądanie nowych propozycji lub przychodzenie na znany już spektakl ale po jakimś czasie od jego obejrzenia.
Nowy Teatr nieźle wypadł natomiast w obszarze prezentacji zagranicznych, poza 7 pokazami „Ich heiße Frau Troffea” (Białoruś), dwukrotnie wystawiono spektakle: „Fuck Me” i „Love Me” Mariny Otero (Argentyna/Hiszpania), „2020: Obscene” („2020: Nieprzyzwoite”) Alexandry Bachzetsis (Grecja/Szwajcaria) oraz „Spisek/Skandal” Ligii Lewis (Dominikana/Niemcy).
Komuna Warszawa – analiza działalności
Analiza danych dotyczących tanecznych aktywności zaproponowanych przez Komunę Warszawa w 2023 roku wykazuje, że był to kolejny z największych organizatorów, który największy nacisk postawił na pokazy repertuarowe (stanowiące aż 23 z 33 wszystkich wystawień). W SZKOLE nie było nacisku na aktywności uzupełniające wydarzenia sceniczne, nie prowadzono tanecznych zajęć warsztatowych, tematycznych pokazów filmowych. Uzupełnieniem spektakli tanecznych było jedno wydarzenie dodatkowe (zaliczone do pokazu pracy) oraz trzy bardzo ciekawe debaty z udziałem urzędników m. st. Warszawy, które cieszyły się sporym zainteresowaniem i przyczyniły się do szerokich dyskusji o rynku taneczno-teatralnym (debaty organizowane były 20 lutego, 26 kwietnia i 23 czerwca).
Debaty Komuny Warszawa były ważnymi wydarzeniami dla środowiska tańca, szczególnie pierwsza z nich „Po co tyle teatrów w Warszawie albo porozmawiajmy o ekosystemie sztuk performatywnych”, podczas której rozmawiano m.in. o szansach, warunkach i możliwości stworzenia w stolicy stałej sceny dedykowanej tylko obszarowi tanecznemu. Kolejne debaty poświęcone były sztukom performatywnym: „Dom produkcyjny vs. scena dla tańca albo jak to się robi w Berlinie…” i „Rezydencje i stypendia, albo jak (prze)żyć na scenie”. Wszystkie trzy kilkugodzinne wydarzenia były dodatkowo transmitowane w Internecie.
Jeśli chodzi o stosunek spektakli polskich do zagranicznych – nie wypada on najlepiej, w SZKOLE wystawiono jedynie spektakl „blackmilk” pochodzącego z RPA a pracującego w Niemczech Tirana Willemse, który został nagrodzony na Swiss Performance Art Award 2023. Zorganizowano dwie prezentacje tego tytułu. Niniejszym Komuna Warszawa może pochwalić się tylko 2 pokazami zagranicznymi wobec 31 pokazów polskich. Dodatkowo do prac polsko-zagranicznych można zaliczyć jeszcze „Urodzinowy Bal u Bożny & Danila” – taneczno-performatywno-muzyczne wydarzenie sceny ballroom, którego jednak nie możemy zaliczyć do działu spektakli.
2/3 pokazów tanecznych zorganizowanych w 2023 roku przez Komunę Warszawa miało charakter pokazów repertuarowych (czyli tytuły wystawiane były więcej niż jeden raz) – niestety, podobnie jak w przypadku Nowego Teatru spektakle repertuarowe grane były seriami, po dwa czy trzy pokazy dzień po dniu (choć nie wszystkie, bo np. „Imperial” Pawła Sakowicza wystawiany był w różnych miesiącach). Ogółem publiczności zaproponowano 23 pokazy repertuarowe wobec 10 pokazów zwykłych.
Wśród spektakli repertuarowych były: „Larva” Marty Ziółek, „Cezary idzie na wojnę” Cezarego Tomaszewskiego, „Czarny to mój szczęśliwy kolor” Michała Przybyły, „Imperial” Pawła Sakowicza, „Glory Game” Dominika Więcka, „Uroboros. Rewia na trzy aktorki” Agaty Koszulińskiej oraz „Your Majesty” Katarzyny Sikory i Marcina Miętusa.
Komuna Warszawa nie realizowała projektów o charakterze improwizowanym czy pokazów site-specific, a jedynym wydarzeniem jednorazowym, którego nie da się powtórzyć dokładnie w tej samej formie był „Urodzinowy Bal u Bożny & Danila”. W 2023 roku stosunek pokazów zwykłych do jednorazowych wyniósł więc 33:1.
Komuna Warszawa stanowczo mocniej stawiała na eksploatację spektakli, niż prezentację nowych prac – w badanym okresie w SZKOLE prapremierowo wystawiono „122 słowa o muzyce i tańcu” – projekt choreograficzny Marty Ziółek, inspirowanego tekstem Johna Cage’a o tym samym tytule z 1957 roku. Wystawiono premierę spektaklu „Imperial” Pawła Sakowicza, premierę spektaklu „Uroboros. Rewia na trzy aktorki” Agaty Koszulińskiej, gdzie punktem wyjścia były dwie kolekcje mody Alicji Tkaczyk stworzone z odpadów oraz nasze osobiste relacje z ubraniami. Publiczność mogła obejrzeć premierowy spektakl „Your Majesty” Katarzyny Sikory i Marcina Miętusa oraz premierę „Glory Game” Dominika Więcka nawiązującą do tematyki sportu olimpijskiego i filmowej realizacji jego obrazu/odbioru. Premierowe tytuły wystawiono po kilka razy.
Jako pokaz pracy został tu zaliczony „Urodzinowy Bal u Bożny & Danila” – wydarzenie taneczno-muzyczno-performatywne, które miało jednorazowy ale też i premierowy charakter.
Warto dodać, że Komuna Warszawa nie organizowała własnego festiwalu dedykowanego sztuce tańca, niemniej w ramach SOSZ FEST wystawiono dwa spektakle tańca. Pierwszą prezentacją była „Sada Yakko” w reżyserii Hany Umedy – praca poświęcona postaci Sady Yakko (1871–1946), gejszy i tancerce, pierwszej propagatorce japońskiego teatru na Zachodzie i pierwszej zawodowej aktorce nowoczesnej Japonii. A drugą, wystawienie spektaklu „RODOS” w reżyserii i choreografii Wojciecha Grudzińskiego (tytuł ten w poprzednich latach grany był w SZKOLE repertuarowo).
Podobnie było w przypadku Scena Robocza Fest. – w programie znalazły się m.in. wydarzenia taneczne. Były to: „Czarny to mój szczęśliwy kolor” w choreografii Michała Przybyły oraz „Have a Good Cry” przygotowane przez trio M. Szpecht, L. Schimscheiner, W. Pelczyńska.
SZKOŁA intensywnie grała spektakle repertuarowe, a ta eksploatacja opierała się głównie na nowych tytułach. Ponadto program był równomiernie rozłożony w całym roku, co sprzyjało rozwojowi publiczności w tym miejscu.
Fundacja Artystyczna Perform – analiza działalności
Analizując dane dotyczące liczby wystawionych spektakli tanecznych oraz innych aktywności Fundacji Artystycznej Perform widzimy, że ten organizator rozłożył swoje działanie przede wszystkim pomiędzy pokazy spektakli (przy czym były to zarówno spektakle zwykłe jak i spektakle jednorazowe, np. niepowtarzalne pokazy site-specific) – 18 pokazów oraz zajęcia warsztatowe – 24 spotkania (16 warsztatów z cyklu „CST – Laboratoria ruchowe” oraz kilkudniowe warsztaty pt. „Dżem zimowy”). Kolejną strefą działalności były online’owe pokazy filmów tańca realizowane w czterech odsłonach „CST – Kino Tańca”, a podczas każdej pokazywano pięć lub sześć krótkometrażowych tytułów), łącznie publiczność mogła obejrzeć w Internecie 22 tytuły z całego świata. Uzupełniającą formą działalności były wykłady czy spotkania specjalne, zrealizowano 4 takie osobne wydarzenia, które uzupełniały rozmowy po poszczególnych pokazach scenicznych (te ostatnie nie są ujmowane na wykresach). Ponadto Fundacja Artystyczna Perform była wydawcą jednego wydawnictwa książkowego dotyczącego tańca.
Ogólnie program był urozmaicony i skierowany do różnych grup publiczności, bo wśród spektakli były zarówno te debiutantów (grupy projektowe) jak i uznanych twórców, choć były to w pełni prace wyprodukowane w Polsce, a Fundacja nie pokazała na scenie ani jednego sprowadzonego spektaklu zagranicznego. Brak realizacji pokazów zagranicznych w ramach całorocznego programu jest największą bolączką całej sceny tanecznej w Warszawie, bo spektakle zagraniczne kumulowane są głównie na tematycznych festiwalach.
W przypadku Fundacja Artystyczna Perform stosunek pokazów zagranicznych do pokazów polskich to 0 do 17, jedyną jaskółką był pokaz polsko-zagranicznego spektaklu „Stefania”, w którym choreografem był Stefano Silvino, włoski twórca od lat mieszkający w Polsce. Patrz: wykres nr 20.
Ciekawie za to wygląda stosunek pokazów zwykłych (13) do pokazów jednorazowych (5), czyli pokazów, które w samym swoim założeniu są wydarzeniem efemerycznym i ściśle przypisanym do miejsca i/lub czasu.
W analizie z 2023 r. do pokazów jednorazowych zaliczono trzy prezentacje z cyklu „CST – Autoportrety choreograficzne” będące spotkaniami przygotowywanymi przez artystów specjalnie do tego cyklu i mającymi różną formę (np. wykładu połączonego z pokazem fragmentów spektakli na wideo lub na scenie, rozmowy, improwizowanego performance’u itp.) oraz dwa działania site-specific, czyli improwizacje w przestrzeniach miejskich czy w budynkach. Były nimi: pokaz performance według konceptu Joanny Drabik przy twórczej współpracy z performerką wokalną Aleksandrą Klimczak zrealizowany w holu Teatru Wielkiego – Opery Narodowej oraz upamiętniające zburzenie Wielkiej Synagogi 16 maja 1943 roku działanie performatywne pod tytułem „Still Standing” przygotowane koncepcyjnie i choreograficznie przez Weronikę Pelczyńską, Aleksandrę Janus i Monikę Szpunar, a zrealizowane przez dużą grupę wykonawczą w okolicach Muzeum Żydów Polskich POLIN (w ramach obchodów kolejnej rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim).
Widzimy więc, że blisko 1/3 wszystkich wydarzeń zaproponowanych w ramach „Centralnej Sceny Tańca” miało charakter oryginalny, wyjątkowy i niepowtarzalny. Ocena tak układającego się zestawienia zależy jednak od punktu spojrzenia, bo skoro w głównym kręgu zainteresowania Fundacji Artystycznej Perform jest improwizacja i kontakt improwizacja to nie należy jej krytykować za to, że nawet znaczna część wydarzeń miałaby formę jednorazową. Zresztą Perform realizowała w 2023 roku serię jamów tanecznych – potańcówek improwizacyjnych (nie są one ujmowane w zestawieniu).
Fundacja Artystyczna Perform nie próbowała w 2023 roku tworzyć sceny repertuarowej opierającej się na regularnym graniu własnych/wyprodukowanych przez siebie spektakli. Jedynym wyjątkiem był przypadek spektaklu grupy projektowej, czyli zespołu zbudowanego do realizacji konkretnego tytułu, pt. „Instrukcje obsługi cienia”. Ten został wystawiony na deskach Mazowieckiego Instytutu Kultury dwukrotnie (raz premierowo w ramach programu „CST – Animacje” i raz na otwarciu goszczącego w MIK-u Festiwalu Persona). Trudno jednak te pokazy uznać za choćby próbę budowania stałego repertuaru.
Spójrzmy jeszcze na zestawienie dotyczące rodzajów prezentowanych przez Fundację Artystyczną Perform pokazów. W programie 2023 roku było to 9 pokazów zwykłych (czyli spektakli zaproszonych artystów), 2 spektakle premierowe (spektakl „Instrukcje obsługi cienia” i spektakl „Bry-tan” w wykonaniu Chopin University Dance Company), 2 premierowe performance (wspomniane już „Still Standing” i pokaz site-specific w Teatrze Wielkim), 4 pokazy pracy (czyli trzy, de facto premierowe, performance z cyklu „CST – Autoportrety choreograficzne” i prezentacja powarsztatowa pt. „Trzecie widzenia Na=przeciw człowieka” grupy seniorów i seniorek pod artystycznym przewodnictwem tancerza i choreografa Mikołaja Mikołajczaka; grupa wystąpiła jako Zespół Tańca Gimnastyka Nie Umyka praktykujący w ramach spotkań organizowanych przez Fundację Rezonanse Kultury) oraz 1 spektakl dla dzieci (poranny pokaz spektaklu tanecznego dla dzieci w wieku przedszkolnym pt. „Opowieść o drzewie” Teatru Hipopotam).
Reasumując stosunek prac nowych do prac już znanych to w przypadku Fundacji Artystycznej Perform niemal 50:50 (10 pokazów zwykłych do 8 pokazów nowych). Przy czym 6 z tych nowych prezentacji zostało wyprodukowanych przez samego organizatora albo zostało przygotowanych specjalnie dla niego.
Fundacja Artystyczna Perform w 2023 roku realizowała swój program przez cały rok, w sposób stały i regularny. I mimo że w jej programie znalazło się jedynie 18 pokazów spektakli to poszczególne elementy jej zróżnicowanej obszarowo i rodzajowo oferty stanowiły pewną całość, co razem tworzyło dla publiczności stały taneczny punkt na mapie Warszawy.
Fundacja Scena Współczesna i Centrum Teatru i Tańca Zawirowania – działalność w 2023 r.
Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, prowadzone przez Fundację Scena Współczesna, kolejny rok było liderem na rynku tanecznym, zrealizowało największą liczbę pokazów spektakli tańca i największą liczbę warsztatów – lekcji tanecznych, wyróżniło się też wytwarzaniem szansy debiutów, dzięki licznym realizacjom grup projektowych Akademii Tańca Zawirowania (w tym tych międzynarodowych). Sprzyja to najważniejszym priorytetom działania tej organizacji jaką jest rozwój i profesjonalizacja rynku. CTiT Zawirowania ponownie było jedynym podmiotem, który włączył się w sieć i organizację prezentacji Sieci Scen Prezentacyjnych (dawniej Polska Sieć Tańca) – programu zainicjowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a polegającym na objazdowych prezentacjach najciekawszych polskich spektakli. Ponadto zorganizowano kolejną edycję Warszawskiego Konkursu Choreograficznego – imprezy wspierającej najzdolniejszych choreografów (także poza Warszawą, bo część nagród to pokazy na festiwalach w innych miastach).
CTiT Zawirowania w 2023 r. utraciło swoją stałą salę prezentacyjną przy ul. Bruna 9 (właściciel budynku sprzedał teren pod budowę apartamentowca, a tutejsza scena stworzona przez CTiT została przeznaczona do wyburzenia) – mimo tego, dzięki współpracy z innymi teatrami – Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, Teatr Studio, SZKOŁA (Komuna/Warszawa), Garnizon Sztuki oraz prezentacjom mniejszych przedstawień w sali prób Akademii Tańca Zawirowania (ul. Wspólna 61), realizacja programu nie została przerwana.
CTiT Zawirowania prezentowało zarówno pokazy spektakli repertuarowych, pokazy gości, premiery, własne produkcje i koprodukcje (w tym międzynarodowe), organizowało też wieczory specjalne czy wieczory podwójnego biletu na kilka pokazów jednego wieczoru (tzw. „dubble bill”).
Ważnym elementem programu Centrum Teatru i Tańca Zawirowania było także partnerskie wsparcie innych organizatorów, CTiT zostało partnerem 5. Butohpolis – Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Butoh i gościło jeden z festiwalowych dni u siebie (pokazy z Polski, Australii i Francji), współpracowało z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina, co zaowocowało wydarzeniem specjalnym „Chopin University Dance Company w Zawirowaniach”, podczas którego na Scenie przy ul. Bruna wystawiono 13 spektakli krótkometrażowych w wykonaniu studentów II i III roku UMFC, a także z grupą/studiem Oddaj Ciężar, dzięki któremu warszawska publiczność obejrzała zestaw etiud przygotowanych pod kierunkiem artystycznym Karoliny Kroczak oraz spektakl „Find me” w choreografii Michała Przybyły. CTiT Zawirowania wspierał także rozwój krytyki i dziennikarstwa tanecznego, m.in. poprzez realizację programu Brygada Tańca (we współpracy ze Stroną Tańca).
W 2023 r. prym wiodły produkcje własne i koprodukcje, polskie, polsko-włoskie (dwie różne premiery), premiera polsko-ukraińska czy premiera polsko-koreańska, ta ostatnia jest pierwszą współpracą polskich tancerzy z artystami z Korei Południowej (spektakl grany był także w Korei). Warto tutaj dodać, że spektakle wyprodukowane przez CTiT Zawirowania miały swoje minitournée po krajach azjatyckich oraz w innych krajach, a tancerze związani z Teatrem Tańca Zawirowania występowali także w różnych polskich miastach, co przyczyniało się do promocji stołecznego rynku.
Wraz z Teatrem Tańca Zawirowania Centrum Teatru i Tańca Zawirowania współorganizowało także kolejną – już 19. – edycję Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania, na której wystąpili twórcy z Korei Południowej, Włoch, Beninu, Francji, Polski. Także to wydarzenie w 2023 roku wypadło wyjątkowo silnie w starciu z warszawską festiwalową konkurencją tego sezonu.
STYCZEŃ
Rok 2023 Centrum Teatru i Tańca Zawirowania (CTiT) rozpoczęło 18 stycznia premierą „Estranee” w choreografii Francesci Caselli (Włochy) z udziałem kursantek Akademii Tańca Zawirowania. Ta międzynarodowa produkcja CTiT to praca polityczna tańczona przez kobiety celebrujące swoje ciała. Z opisu: „Ciało gromadzi serię wspomnień, które nosimy na co dzień. Zatrzymuje myśli, doznania i emocje, które przejawiają się w postawie i w słowach. Ciało, które się porusza świadomie może stać się źródłem zmian i transformacji. Uważność, słuchanie, ruch i dynamika otwierają nowe możliwości percepcji, wyobraźni i bycia”.
Francesca Caselli – włoska tancerka i instruktorka tańca pracowała m.in. z takimi choreografami, jak: Loris Petrillo, David Zambrano oraz Elisa Pagani, która zaproponowała jej staż w uznanym zespole Compagna DNA w Bolonii. Warto też dodać, że Caselli w 2016 roku stała się częścią projektu Centrale Mediterra pod kierownictwem tancerza Ultima Vez Giovanniego Scarcelli.
„Estranee” Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa, koncept i choreografia: Francesca Caselli (Włochy), muzyka: Alessio Bettoli, wykonanie: Francesca Caselli, Magdalena Wójcik oraz kursantki Akademii Tańca Zawirowania, współpraca przy wideo: Mattia Nicolai, produkcja CTiT Zawirowania, premiera: 18.01.2023, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 18.01.2023
Kolejną prezentacją był spektakl repertuarowy „Opowiedz nam o przyszłości” Teatru Tańca Zawirowania, który publiczność obejrzała 27 stycznia 2023 r. Przedstawienie „Opowiedz nam o przyszłości” jest inspirowane twórczością Stanisława Lema, a w szczególności jego powieścią „Solaris”. Zajmuje się bohaterem, który postawiony na przeciwko oceanu, który materializuje jego wizje i wspomnienia, musi sam określić, na ile chce im się przeciwstawić, a na ile ulec.
„Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, scenariusz: Włodzimierz Kaczkowski, wykonanie: Michał Adam Góral, Anna Banasik, produkcja: Teatr Tańca Zawirowania/Fundacja Scena Współczesna, premiera: 19.12.2021, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 27.01.2023
Następnie w CTiT Zawirowania odbył się wieczór specjalny z polską premierą „Don’t Move” Jakuba Mędrzyckiego i warszawską premierą „One hundred falls” Ilony Gumowskiej (dwa pokazy: 28 stycznia i 29 stycznia). „Najnowsza, premierowa praca Jakuba Mędrzyckiego silnie wpisuje się w nurt choreografii protestu, bo tancerz w swoim „Don’t Move” chce zwrócić naszą uwagę na obecny stan wolności artystycznej, wolności ekspresji, wolności wyrażania siebie i swoich poglądów przez sztukę. „Krzycząc” o zagrożeniu tych wolności w Europie powołuje się przy tym na raport Freemuse – międzynarodowej organizacji monitorującej wolność artystyczną: „W 2021 roku zabito rekordową liczbę 39 artystów, a ponad 500 artystów poniosło konsekwencje prawne za kwestionowanie władz, osób publicznych oraz wartości religijnych czy tradycyjnych”.
W spektaklu Mędrzyckiego nie pada ani jedno słowo, ale krzyk słychać od pierwszej sekundy, bo praca i cały proces twórczy rozpoczyna się tutaj od ciała zamkniętego w plastikowym worku do przechowywania zwłok. Wiemy, że w worku jest artysta, a domyślamy się, że scena ta jest nawiązaniem do tragicznych historii twórców zabitych za swoją odwagę sprzeciwienia się władzy” (fragment recenzji Sandry Wilk „Energia upadku, energia protestu”, Strona Tańca).
„One hundred falls” Ilona Gumowska, koncepcja: Jakub Mędrzycki, choreografia: Jakub Mędrzycki, Ilona Gumowska, wykonanie: Ilona Gumowska, muzyka: Marta Forsberg, Gieorgij Puchalski, produkcja: Krakowski Teatr Tańca, zdjęcia i projekty plakatów: Mieszko Chomka, warszawska premiera: 28.01.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 28-29.01.2023
„Don’t Move” Jakub Mędrzycki, koncept, choreografia, wykonanie: Jakub Mędrzycki, muzyka: Izabela Orzełowska, konsultacje: Izabela Orzełowska, współprodukcja: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, premiera: 28.01.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 28-29.01.2023
LUTY
7 lutego Centrum Teatru i Tańca Zawirowania zaprosiło na pokaz work in progress „ATSU” Magdaleny Wójcik i Stefano Otoyo – to wydarzenie specjalne odbyło się 7 lutego. Bazą do ruchu w tym spektaklu był japoński masaż shiatsu, gdzie operator masując drugą osobę wykonuje nad nią choreografię – która jest sama w sobie ceremonią.
„ATSU” Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo, choreografia i wykonanie: Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 07.02.2023
18 lutego, w związku z dużym zainteresowaniem, ponownie wystawiono nowe prace: „One hundred falls” Ilony Gumowskiej i „Don’t Move” Jakuba Mędrzyckiego. Publiczność bardzo entuzjastycznie oceniła pierwsze w Warszawie pokazy „One hundred falls”. Oto kilka głosów: „Ilona to największy talent Europy. Upadek (tytułowy taniec) jeszcze nigdy nie był tak piękny”, „One hundred falls z Ilona Gumowska miało mistyczny wymiar, piękne przeżycie, było czuć emocje wyrażane przez ruch performerki/tancerki”, „One hundred falls jest przewspaniały na każdym poziomie. Bardzo polecam. Ilona jest niesamowita! Trzeba zobaczyć!”.
„One hundred falls” Ilona Gumowska, koncepcja: Jakub Mędrzycki, choreografia: Jakub Mędrzycki, Ilona Gumowska, wykonanie: Ilona Gumowska, muzyka: Marta Forsberg, Gieorgij Puchalski, produkcja: Krakowski Teatr Tańca, zdjęcia i projekty plakatów: Mieszko Chomka, warszawska premiera: 28.01.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 18.02.2023
„Don’t Move” Jakub Mędrzycki, koncept, choreografia, wykonanie: Jakub Mędrzycki, muzyka: Izabela Orzełowska, konsultacje: Izabela Orzełowska, współprodukcja: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, premiera: 28.01.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 18.02.2023
Dzień później – 19 lutego – odbyła się repertuarowa prezentacja spektaklu „Opowiedz nam o przyszłości” Teatru Tańca Zawirowania
„Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, scenariusz: Włodzimierz Kaczkowski, wykonanie: Michał Adam Góral, Anna Banasik, produkcja: Teatr Tańca Zawirowania/Fundacja Scena Współczesna, premiera: 19.12.2021, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 19.02.2023
MARZEC
W marcu odbyły się „Cztery dni z Centrum Tańca Zawirowania” – w ciągu 4 dni było zaprezentowanych 5 spektakli.
Program:
16 marca 2023 r.
„Tańcząc Boską Komedię” Teatr Tańca Zawirowania
17 marca 2023 r.
„ATSU” Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo
„W ciemno” Amanda Nabiałczyk i Katarzyna Sypniewska
18 marca 2023 r.
„Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania
19 marca 2023 r.
„Inside Gospel” Akademia Tańca Zawirowania – premiera
Spektakl „Tańcząc Boską Komedię” Teatru Tańca Zawirowania to ambitna próba zmierzenia się z dziełem Dantego, który wykreował w XIV wieku swoją wizję świata pozaziemskiego. Jak piszą twórcy, było to wyzwanie dla choreografa i tancerzy, żeby spróbować zamienić skomplikowany język poezji Dantego, nasycony rozbuchanymi obrazami plastycznymi na język tańca.
„Tańcząc Boską Komedię” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, współpraca dramaturgiczna: Aleksandra Kostrzewa, tancerze: Ilona Gumowska/Liwia Bargiel, Magdalena Wójcik/Aleksandra Krajewska, Michał Przybyła, Michał Adam Góral, współpraca twórcza: Gieorgij Puchalski, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 16.03.2023
Z kolei „ATSU” (Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo) próbuje znaleźć odpowiedź na pytania: Jak przynależność do danej kultury może nas z jednej strony „otulać”, inspirować i dawać poczucie bezpieczeństwa, a z drugiej zamykać nas w pewne ramy i odbierać tożsamość oraz jak uwolnić się od nacisku społeczeństwa i znaleźć własną drogę?
„ATSU”, choreografia i wykonanie: Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 17.03.2023
„W ciemno” – spektakl Amandy Nabiałczyk i Katarzyny Sypniewskiej – to eksperymentalna praca zrealizowana przy użyciu światła latarki, wykorzystująca pracę z cieniem, półmrokiem, ciemnością. Z opisu: „Czy cień jest tylko biernym odbiciem nas samych czy może też być aktywny i zdolny do dialogu? Często słyszymy zdanie być cieniem samego siebie, a co gdyby potraktować to dosłownie i zatańczyć z własnym odbiciem? „W ciemno” jest opowieścią o człowieku i jego alter ego. Drugie ja w projekcie przybiera formę cienia. Spektakl ma na celu pokazanie, że dialog z samym sobą i autoanaliza są kluczem do rozwoju, zdrowych relacji i rozwiązywania problemów w sferze emocjonalnej”.
„W ciemno”, choreografia i wykonanie: Amanda Nabiałczyk, Katarzyna Sypniewska, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 17.03.2023
Przedstawienie „Opowiedz nam o przyszłości” odnosi się do metafory ludzkiej egzystencji opisanej przez Lema, która staje się obecnie jeszcze bardziej aktualna w czasach, kiedy technologie próbują manipulować umysłami ludzkimi.
„Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, scenariusz: Włodzimierz Kaczkowski, opracowanie wizualne: Julia Ruszczyńska, zdjęcia: Piotr Szymański, animacja: Dominika Struzik, wykonanie: Michał Adam Góral, Anna Banasik, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 18.03.2023
Z kolei „Inside Gospel” grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania prowadzonej przez dwa miesiące przez Stefano Otoyo oraz Magdalenę Wójcik opowiadało o podróży w głąb siebie Spektakl inspirowany głównie przeżyciami choreografów oraz studentów. Natomiast początkiem do podjęcia pracy nad tym spektaklem były dwa seriale: „Inside Job” oraz „Midnight Gospel”, które według prowadzących przekazują wiele wartościowych treści nad tym jak działa nasze społeczeństwo. Projekt miał charakter międzynarodowy, poza młodymi tancerzami z Warszawy i Krakowa wzięło w nim udział czterech studentów z Rzymu.
„Inside Gospel” Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa, choreografia: Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo, wykonanie: Agnieszka Żechowska, Alicja Skopinksa, Aneta Parciak, Julia Głowacka, Joanna Gabrysiak, Kasia Gołąbek, Łukasz Rochna, Magda Stefańska, Maria Kresa, Michalina Nowak, Ola Śledź, Paulina Kurdziel, Żaneta Palica, Emanuela Vomaro, Emanuele Sacca, Simone Galante, Luca Andrea Borzacchini, premiera: 19.03.2023, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 19.03.2023
KWIECIEŃ
Kwiecień w CTiT Zawirowania rozpoczął premierą „Yoni: Taka kobieta” (dwa pokazy w jeden dzień, 1 kwietnia). Bilety zostały sprzedane w zaledwie kilka godzin, choć nowy spektakl grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania w choreografii Patrycji Nosiadek pokazywany był dwukrotnie. „Dla Patrycji Nosiadek poprowadzenie choreografii na 21 tancerek było chyba pierwszym takim zadaniem i uważam, że poradziła sobie dobrze. Już na samym wstępie, w swoistym prologu do „Yoni: Taka kobieta”, wprowadziła widzów w świat wystylizowanych – jak do nierealnych zdjęć na Instagramie – kobiet, które dbają o każdą swoją minę, każdą pozę, gest i krok, by następnie krok po kroku doprowadzać do dekonstrukcji tego wyidealizowanego obrazu, uwolnić je ze społecznych i osobistych ograniczeń” (fragment recenzji Sandry Wilk, Wewnętrzne wyzwolenia, Strona Tańca – przyp. red.).
„Yoni: Taka kobieta” Akademia Tańca Zawirowania (grupa projektowa), choreografia: Patrycja Nosiadek, wykonanie: Karolina Borkowska, Julia Głowacka, Diana Gorońska, Wiktoria Jakubczak, Natalia Król, Julia Kucińska, Zofia Lewandowska, Aleksandra Łaska, Wiktoria Miller, Konstancja Osowska, Patrycja Padula, Maria Roszak, Zuzanna Ryduchowska, Kinga Senczyk, Karolina Sobieszek, Madzia Stefańska, Katarzyna Wawrzycka, Magdalena Wilicka, Katarzyna Wiśniowska, Nina Żegaczewska, Iwona Żelazna, muzyka: Urbaniaque, wideo: Julia Ruszczyńska, grafika: Magdalena Wilicka, tekst: Diana Gorońska, premiera: 01.04.2023, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 01.04.2023 (dwa pokazy)
Później zorganizowano podwójny wieczór taneczny ze spektaklami „One hundred falls” i „Don’t move”. Ilona Gumowska i Jakub Mędrzycki w swoich solowych, kameralnych choreografiach opowiedzieli o dwóch społecznych aspektach naszej rzeczywistości. Pokazy odbyły się 11 kwietnia.
„One hundred falls” Ilona Gumowska, koncepcja: Jakub Mędrzycki, choreografia: Jakub Mędrzycki, Ilona Gumowska, wykonanie: Ilona Gumowska, muzyka: Marta Forsberg, Gieorgij Puchalski, produkcja: Krakowski Teatr Tańca, zdjęcia i projekty plakatów: Mieszko Chomka, warszawska premiera: 28.01.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 11.04.2023
„Don’t Move” Jakub Mędrzycki, koncept, choreografia, wykonanie: Jakub Mędrzycki, muzyka: Izabela Orzełowska, konsultacje: Izabela Orzełowska, współprodukcja: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, premiera: 28.01.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 11.04.2023
12 kwietnia Centrum Teatru i Tańca Zawirowania kolejny raz zaprezentowało nowy spektakl grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania, czyli na „Yoni: Taka kobieta”, zrealizowany na 21 tancerek.
„Yoni: Taka kobieta” Akademia Tańca Zawirowania (grupa projektowa), choreografia: Patrycja Nosiadek, wykonanie: Karolina Borkowska, Julia Głowacka, Diana Gorońska, Wiktoria Jakubczak, Natalia Król, Julia Kucińska, Zofia Lewandowska, Aleksandra Łaska, Wiktoria Miller, Konstancja Osowska, Patrycja Padula, Maria Roszak, Zuzanna Ryduchowska, Kinga Senczyk, Karolina Sobieszek, Madzia Stefańska, Katarzyna Wawrzycka, Magdalena Wilicka, Katarzyna Wiśniowska, Nina Żegaczewska, Iwona Żelazna, muzyka: Urbaniaque, wideo: Julia Ruszczyńska, grafika: Magdalena Wilicka, tekst: Diana Gorońska, premiera: 01.04.2023, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 12.04.2023
W tym samym miesiącu Centrum Teatru i Tańca Zawirowania zostało partnerem 5. Butohpolis – Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Butoh i 21 kwietnia na Scenie przy ul. Bruna 8 wystawiono z tej okazji trzy spektakle butoh.
Program wieczoru partnerskiego:
„Medea Fiam” Elisabeth Damour (Francja)
„Wojny. Święta Krew Śniących” Sylwia Hanff (Polska)
„O kompozycji” Thomas Bradley (Australia) – spektakl, film i rozmowa
A 22 kwietnia w CTiT kolejne spotkanie z tańcem, tym razem w ramach „Wieczoru Debiutów Choreograficznych”. Wystawiono spektakle „W ciemno” (Amanda Nabiałczyk i Katarzyna Sypniewska) oraz „Keep it real” (Małgorzata Nowak i Maria Salwińska). „Nabiałczyk i Sypniewska konsekwentnie podczas całego przedstawienia bawią się światłem i cieniem, a swój taniec oświetlają jedynie latarką kierując nasze zmysły raz na główną postać, raz na jej cień. Zamieniając się rolami (bo Sypniewska także momentami gra rolę cienia) zmylają nasze zmysły, mamią nas nieprawdziwym obrazem, odnosząc się do rozmaitych kodów, m.in. do układania dłoni tak, aby ich cień tworzył na ścianie fantastyczne zwierzęta albo oświetlając się tak, by ich twarze przypominały postaci z horrorów. Cień człowieka staje się tutaj drugą rzeczywistością, ale ta przecież nie istnieje, to nasz umysł ją „dopowiada” na podstawie sygnałów odbieranych przez zmysły” (fragment recenzji Sandry Wilk, „Uwięzione w jaskini platońskiej”, Strona Tańca – przyp. red.).
„W ciemno”, choreografia i wykonanie: Amanda Nabiałczyk i Katarzyna Sypniewska, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 22.04.2023
„Keep it real”, choreografia i wykonanie: Małgorzata Nowak i Maria Salwińska, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 22.04.2023
MAJ
„Yoni: Taka kobieta” – najnowsza produkcja grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania, przygotowana przez Patrycję Nosiadek znów zagościła na deskach Centrum Teatru i Tańca Zawirowania 13 maja.
„Yoni: Taka kobieta” Akademia Tańca Zawirowania (grupa projektowa), choreografia: Patrycja Nosiadek, wykonanie: Karolina Borkowska, Julia Głowacka, Diana Gorońska, Wiktoria Jakubczak, Natalia Król, Julia Kucińska, Zofia Lewandowska, Aleksandra Łaska, Wiktoria Miller, Konstancja Osowska, Patrycja Padula, Maria Roszak, Zuzanna Ryduchowska, Kinga Senczyk, Karolina Sobieszek, Madzia Stefańska, Katarzyna Wawrzycka, Magdalena Wilicka, Katarzyna Wiśniowska, Nina Żegaczewska, Iwona Żelazna, muzyka: Urbaniaque, wideo: Julia Ruszczyńska, grafika: Magdalena Wilicka, tekst: Diana Gorońska, premiera: 01.04.2023, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 13.05.2023
Następnego dnia – 14 maja – wystawiono repertuarowy spektakl (i jednocześnie jeden z największych przebojów ostatnich lat Teatru Tańca Zawirowania) w choreografii Karoliny Kroczak pt. „Empty Bodies”. Pokaz zaplanowano na 14 maja 2023 r. o godz. 19.00 na scenie przy ul. Bruna 9 w Warszawie.
„Trzy tancerki – Elwira Piorun, Agata Pankowska, Aleksandra Krajewska – symbolizują różne pokolenia. Pokolenia, które niszczyły i naprawiały niszcząc jeszcze bardziej. Choreografka, Karolina Kroczak, do tańca, który ogląda się z pasją, śmiało wplata obraz, współczesne przeboje i głos aktorski. To sprawia, że spektakl staje się ciekawszy, a poszczególne sceny wyraźniejsze, a jego wciąż zmieniająca się dynamika może się spodobać ludziom młodym. Dla mnie jest to opowieść o trudnych, poplątanych losach kobiet i nieodwracalnym niszczeniu otaczającej nas natury” (fragment recenzji Lucyny Łukian, „Od pragnienia akceptacji do zniszczenia”, Brygada Tańca 2023 – przyp. red.).
„Empty Bodies” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Karolina Kroczak, wykonanie: Aleksandra Krajewska, Agata Pankowska, Elwira Piorun, muzyka: collage, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 14.05.2023
19 maja ponownie wystawiono „ATSU”, spektakl który powstał na bazie etiudy – zdobywczyni nagrody publiczności w Warszawskim Konkursie Choreograficznym. Choreografię przygotował duet Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo.
„ATSU” Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo, choreografia i wykonanie: Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 19.05.2023
Następnie, 20 maja, w ramach wydarzenia specjalnego Centrum Teatru i Tańca Zawirowania zaprosiło na pokaz spektaklu „SM. Masochistyczne obrazy ojciec-syn” Kieleckiego Teatru Tańca. O choreografii opracowanej przez Tobiasza Sebastiana Berga: „Twórcy spektaklu przyjrzą się relacjom ojciec- syn, które znamy z przypowieści o synu marnotrawnym przedstawionej w Ewangelii według św. Łukasza, z Syna marnotrawnego Siergieja Prokofiewa czy malarstwa związanego z tą tematyką. Artyści obudują tę opowieść współczesnymi kontekstami psychologicznymi, społecznymi i filozoficznymi. A jaką wybiorą dla tego tematu formę?”.
„SM. Masochistyczne obrazy ojciec-syn” Kielecki Teatr Tańca, choreografia: Tobiasz Sebastian Berg, dramaturgia: Beniamin M. Bukowski, opracowanie muzyczne: Karol Osman, scenografia, przestrzeń i kostiumy: Barbara Bińkowska, wykonanie: Bartłomiej Banasiak, Aleksander Staniszewski, Marek Szajnar, Mateusz Wróblewski, Kamil Zdańkowski, Piotr Ziółkowski, spektakl powstał we współpracy z Festiwalem Nowe Epifanie jako efekt Laboratorium Nowych Epifanii, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 20.05.2023
21 maja odbył się kolejny „Wieczór młodych choreografów” ze spektaklami „W ciemno” Amandy Nabiałczyk i Katarzyny Sypniewskiej oraz „Keep it real” Małgorzaty Nowak i Marii Salwińskiej. Z opisu: „Główną inspiracją do stworzenia choreografii „W ciemno” stanowiła gonitwa Piotrusia Pana za jego cieniem. Odbicie Piotrusia Pana jest osobną, psotną i niepokorną postacią, którą główny bohater próbuje ujarzmić. Cień to jednak Piotruś, który wymyka się spod kontroli i przejawia niechciane, skrywane cechy”. Z kolei „Keep it real” jest wynikiem obserwacji artystek nad zależnościami między światem wirtualnym, a realnym. Z opisu: „Podobieństwa, które tak bardzo wciągają nas w świat gier dają nam iluzję całkowitej kontroli nad własnym losem, pomimo różnic w odczuwaniu, widzeniu i rozumieniu tego, co się tam z nami dzieje. Utwór porusza kwestię wpływu kontekstu społecznego i kulturowego na indywidualne zachowania i wybory, co może prowadzić do ograniczania wolności jednostki i utraty jej prawdziwej tożsamości”.
„W ciemno”, choreografia i wykonanie: Amanda Nabiałczyk i Katarzyna Sypniewska, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 21.05.2023
„Keep it real”, choreografia i wykonanie: Małgorzata Nowak i Maria Salwińska, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 21.05.2023
Kolejną premierą był projekt polsko-ukraiński „Wspomnienia na ulicach Śródmieścia” – zrealizowany w formule collage (tanecznej i filmowej) był nie tylko zbiorem historii Śródmieścia, ale również kolekcją przemyśleń, doświadczeń, wspomnień związanych z tą dzielnicą z punktu widzenia uchodźców ukraińskich. Z opisu: „Pałac Kultury, Dworzec Centralny, Starówka dają nadzieję dzisiejszym zrujnowanym z powodu wojny miastom Ukrainy. Tutaj łączy się stare z nowym, łączą się wspomnienia wielu pokoleń. Śródmieście odbudowane po wojennych zniszczeniach zachowało swoją tajemnicę, piękno i korzenie. Przypomina nam o tym, że dobro zawsze zwycięża i takiej wiary potrzebują dziś nasi Bracia i Siostry z Ukrainy. Większość z nich trafiła do Polski pociągiem, pierwsze długie godziny oczekiwania spędzili właśnie na Dworcu, a Pałac Kultury i dzielnica Śródmieście było pierwszym, co ich przywitało. Takie wrażenie wywarł na nich >nowy dom<”. Celem projektu była integracja ukraińskiego środowiska tańca współczesnego z polskim. Premierowy pokaz odbył się w Akademii Tańca Zawirowania 27 maja. 10-osobową grupę projektową Akademii Tańca Zawirowania prowadziły dwie choreografki z Charkowa Alyona Omelina oraz Angelina Zabielina we współpracy z ukraińskim zespołem artystyczno-tanecznym „UADC”.
„Wspomnienia na ulicach Śródmieścia” Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa, choreografia: Alyona Omelina i Angelina Zabielina we współpracy z ukraińskim zespołem artystyczno-tanecznym „UADC”, premiera: 27.05.2023, pokaz: Akademia Tańca Zawirowania (ul. Wspólna 61), 27.05.2023
Na koniec miesiąca, 28 maja, CTiT wystawił repertuarowy spektakl „Opowiedz nam o przyszłości” Teatru Tańca Zawirowania, inspirowany twórczością Stanisława Lema (głównie powieścią „Solaris”).
„Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, scenariusz: Włodzimierz Kaczkowski, wykonanie: Michał Adam Góral, Anna Banasik, produkcja: Teatr Tańca Zawirowania/Fundacja Scena Współczesna, premiera: 19.12.2021, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 27.01.2023
CZERWIEC
3 czerwca publiczność znów obejrzała „Wspomnienia na ulicach Śródmieścia” w przygotowaniu Alyony Omeliny i Angeliny Zabieliny, choreografek i reżyserek z Charkowa we współpracy z ukraińskim zespołem artystyczno-tanecznym „UADC” (grupą 10 młodych tancerzy z różnych części Ukrainy).
„Wspomnienia na ulicach Śródmieścia” Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa, choreografia: Alyona Omelina i Angelina Zabielina we współpracy z ukraińskim zespołem artystyczno-tanecznym „UADC”, premiera: 27.05.2023, pokaz: Akademia Tańca Zawirowania (ul. Wspólna 61), 03.06.2023
A 4 czerwca w CTiT odbył się wieczór „Chopin University Dance Company w Zawirowaniach”. Wystąpili podczas niego studenci II i III roku Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, specjalność Taniec współczesny: Anna Badylak, Julia Buczyńska, Julia Dąbrowska, Mateusz Pindelski, Julia Piwońska, Zuzanna Ritter, Monika Szymańska, Julia Witczak, Nikola Zientarska. Opieka artystyczna: ad. dr hab. Andrzej Morawiec i ad. dr Aleksandra Bilińska.
Program pokazów:
- „Mad”, choreografia i wykonanie: Anna Badylak, muzyka: COH & Cosey Fanni Tutti – „Lying”
- „Sjurvival”, choreografia i wykonanie: Mateusz Pindelski, muzyka: Forrest Swords – „Sjurvival”
- „Soledad”, choreografia: Andrzej Morawiec, wykonanie: Anna Badylak, Julia Buczynska, Julia Dąbrowska, Mateusz Pindelski, Zuzanna Ritter, Monika Szymańska, Julia Witczak, Nikola Zientarska, muzyka: Aleksandra Bilińska – „#…Soledad for AlessandraR, na elektronikę”
- „Show stuck of each’, choreografia: Julia Buczynska, wykonanie: Zuzanna Ritter, muzyka: Dymitr Szostakowicz – Preludia op. 34 nr 21-22
- „Stabbet Mather”, choreografia: Andrzej Morawiec, wykonanie: Julia Buczynska, Mateusz Pindelski, muzyka: Anna Ignatowicz-Glińska – „Passacaglia na marimbę i wibrafon”
- „This is your work. This is my body and soul”, choreografia i wykonanie: Nikola Zientarska, muzyka: Henry Purcell – „King Arthur”, Z.628, Act III: Prelude While Cold Genius Rises – Song „What Power Art Thou”
- „Take Your Time”, choreografia i wykonanie: Julia Buczynska, muzyka: Murcof – „Recuerdos”
- „Dysmorfia”, choreografia i wykonanie: Julia Piwońska, muzyka: Frequent – „Alpha State”
- „Schizofrenia”, choreografia i wykonanie: Monika Szymańska, muzyka: Raymond Murray Shafer – „Snowforms”
- „P®uder-ja” – fragment, choreografia: Andrzej Morawiec, wykonanie: Anna Badylak, Julia Buczynska, Julia Dąbrowska, Mateusz Pindelski, Julia Witczak, Nikola Zientarska, muzyka: Aleksandra Bilińska
- „TriAngelus”, choreografia: Andrzej Morawiec, wykonanie: Mateusz Pindelski, Zuzanna Ritter, Monika Szymańska, muzyka: Giovanni Battista Pergolesi – „Stabat Mater”, P. 77: I. Stabat Mater dolorosa”
- „…umiera ostatnia”, choreografia i wykonanie: Julia Dąbrowska, muzyka: Michał Jacaszek – „49″
- „Pro/Logos”, choreografia i wykonanie: Julia Witczak, muzyka: Ernest Bloch – „From Jewish Life, B. 55: I Prayer”
W czerwcu Centrum Teatru i Tańca Zawirowania było, obok Fundacji Scena Współczesna i Teatru Tańca Zawirowania, współorganizatorem 19. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania (Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w dziale poświęconym festiwalom – przyp. red.). Zorganizowano m.in. prezentacje artystów z Korei Południowej pod egidą BIDAM (Busan International Dance Market): „Groo” – Darae Jeong i Heejn Kim, „Seed” – Seahyun Lee i Eunkyo i „Ego Navigator” – Geon Jeong oraz wieczór z prezentacją artystów z Polski i Korei Południowej ze spektaklem work in progress „The source” Teatru Tańca Zawirowania i Pydance (Korea Płd.).
A 30 czerwca w Centrum Teatru i Tańca Zawirowania odbyła się prezentacja etiud grupy Oddaj Ciężar przygotowanych pod kierunkiem artystycznym Karoliny Kroczak oraz spektakl „Find me” w choreografii Michała Przybyły. Spektakl Przybyły opowiadał o wspólnocie, kolektywnej sile i wielogłosie, o odnajdywaniu siebie i wspieraniu innych. Odbyły się dwa pokazy o godz. 18 i 20.
Etiudy Oddaj Ciężar pod kierunkiem artystycznym Karoliny Kroczak i spektakl „Find me’ choreografia: Michał Przybyła, pokaz: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 30.06.2023 (dwa pokazy)
LIPIEC
1 lipca i 2 lipca w CTiT Zawirowania odbyła się premiera spektaklu „Więzy” grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania w choreografii Beniamina Citkowskiego. Z opisu: „Tytułowe „Więzy” to opowieść o istotach ziemskich, które uczestniczą w najważniejszej podróży istnienia - podróży z lęku do miłości. Oddzieleni od natury, w której żyją zapominają kim są i dlaczego tu są. Wkrótce nadchodzi jednak czas na przypomnienie, czym jest prawda życia i czym jest spełnienie. Następuje rozpoznanie iluzji więzów oraz całkowite przeformułowanie istoty tego szerokiego pojęcia. Rozpoczyna się życie zgodne z wewnętrzną transformacją”.
„Więzy” Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa, choreografia: Beniamin Citkowski, wykonanie: Julia Głowacka, Agnieszka Gwadera, Szymon Kleszcz, Aleksandra Łaska, Adrianna Majchrzak, Emilia Nowak, Anna Przypolska, Kamila Rastawicka, Alicja Skopińska, Magdalena Wąsak, Izabela Weyher, Amelia Whiskerd-Węgorzewska, muzyka: Peteris Vasks, Jo Blankenburg, Angus MacRae, Ros Stephen, premiera: 01.07.2023, pokazy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, 1.07-2.07.2023
W Akademii Tańca Zawirowania organizowano serię specjalnych warsztatów „Lato w Zawirowaniach – warsztaty wakacyjne”.
Program zajęć:
03-07 lipca - Contemporary Flow z Krzysztofem Łuczakiem
10-14 lipca - projekt YONI z Patrycją Nosiadek
10-14 lipca - Choreo Lab z Patrycją Nosiadek
15-16 lipca - Body Conditioning z Elwirą Piorun
15-16 lipca - Contemporary z Elwirą Piorun
17-21 lipca - Taniec współczesny i kompozycja z Magdaleną Wójcik
18-20 lipca - Taniec współczesny z Izą Prokopek
22-23 lipca - Flow Dynamics ze Stefano Otoyo
24-28 lipca - Choreo Lab z Martą Kosieradzką
29-30 lipca - Body Conditioning z Elwirą Piorun
29-30 lipca - Contemporary z Elwirą Piorun
28 lipca w Akademii Tańca Zawirowania odbyło się specjalne blisko czterogodzinne warsztatowo-filmowe „Spotkanie z tańcem i filmem”. Edukacyjny program warsztatów przewidywał dwa kilkugodzinne: „Spotkanie z tańcem” i „Spotkanie z filmem”. W ramach pierwszego bloku odbył się warsztat ruchowy (prowadzenie: tancerka i choreografka: Patrycja Nosiadek), w ramach drugiego projekcja słynnego filmu dokumentalnego „Dancing Pina” połączony z warsztatem i dyskusją (prowadzenie: artysta wizualny i reżyser Piotr Janowczyk). Całość skupiała się na intymności w ruchu, prawdzie o tancerzu oraz najlepszym możliwym uchwyceniu tańca przez oko kamery. Spotkanie dla osób zainteresowanych tańcem, choreografią i filmem.
O „Dancing Pina”, reżyseria: Florian Heinzen-Ziob: „Film pokazuje zaskakującą metamorfozę wrażliwych i zdolnych tancerzy, którzy odkrywają choreografię Piny, równocześnie sami ulegając głębokiej zmianie. Reżyser Florian Heinzen-Ziob podkreśla uniwersalną siłę tańca Piny Bausch, w którym spotykają się przeszłe i współczesne historie. Łączy kontynent Afryki ze stara Europą pod szyldem ponadczasowej spuścizny jednej z najbardziej niezwykłych tancerek na świecie”.
SIERPIEŃ
3 sierpnia zorganizowano specjalne zajęcia taneczne w plenerze z tancerką i choreografką Agnieszką Sikorską. Plenerowe lekcje odbyły się przy pomniku Jazdy Polskiej, spotkanie oparte było na technikach tańca współczesnego oraz metodach pracy z uważnością i naturą. Praca solo, w parach i w grupach uczyła budowania głębszego połączenia z otaczającą przyrodą.
20 sierpnia w Akademii Tańca Zawirowania odbył się pokaz „Jedności”, który wieńczył tydzień spotkań świadomościowo-ruchowych. Spektakl w choreografii Beniamina Citkowskiego.
„Jedności” Akademia Tańca Zawirowania – grupa projektowa, choreografia: Beniamin Citkowski, wykonanie: Małgorzata Bielecka, Dorota Domańska, Piotr Kacperczyk, Ola Sonia Kłos, Katarzyna Krutak, Małgorzata Lubińska, Anna Paradzińska, Beata Rycembel, Weronika Solarek, Dorota Strzałka, Oktawia Wieczorek, pokaz: Akademia Tańca Zawirowania (ul. Wspólna 61), 20.08.2023
W sierpniu Centrum Teatru i Tańca Zawirowania zakończyło swoją działalność na Scenie przy ul. Bruna 9. Zarządca budynku zdecydował o jego wyburzeniu pod budowę apartamentowca. Stracenie sali prezentacyjnej, gdzie regularnie odbywały się prezentacje spektakli tanecznych i teatralnych wymusiło na CTiT Zawirowania częściowe ograniczenie tempa realizacji jego programu i rozpoczęcie poszukiwań nowej sali w Warszawie. W następnych miesiącach roku pokazy organizowano w sali warsztatowej Akademii Tańca Zawirowania oraz w wynajętych salach teatralnych (w Teatrze Studio, SZKOLE, Garnizonie Sztuki czy Centrum Sztuki Współczesnej - Zamek Ujazdowski).
WRZESIEŃ
We wrześniu nie realizowano prezentacji spektakli tanecznych.
PAŹDZIERNIK
W październiku odbył się spektakl w wykonaniu Tchekpo Dan Agbetou – tancerza i choreografa pochodzącego z Beninu. Praca poświęcona Milesowi Daviesowi należała do programu 19. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania (Informacje o całym wydarzeniu znajdują się w dziale poświęconym festiwalom – przyp. red.).
21 października Centrum Teatru i Tańca Zawirowania wystawiło w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski dobrze przyjęty przez krytykę i widzów spektakl „Bestie” Teatru Rozbark z Bytomia. Wydarzenie odbyło się w ramach programu Sieć Scen Prezentacyjnych 2023, której organizatorem jest Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Z opisu: „Inspiracją do pracy nad „Bestiami” Teatru Rozbark była również charakterystyczna w twórczości Brunona Schulza siła obserwacji. Efemeryczne refleksje zakłócające działanie, uważność i sztuka przypatrywania się czy wręcz podglądania – intrygują i inspirują reżyserkę wraz z zaangażowanymi artystami w procesie tworzenia spektaklu. Schulz swoją postawą i wrażliwością zachęca bowiem do obserwacji świata. Świat rysunków, tekstów literackich i wyborów życiowych Artysty, wzmacnia wiarę w moc wyobrażeń i konsekwencję nadchodzącej przemiany. Z tej perspektywy ciekawe jest zauważenie jego wszechobecnej „postawy obserwatora”, który w wymiarze symbolicznym kuląc się na czworakach, z ciekawością, pragnieniem i niemocą osiągnięcia celu”.
„Bestie” Bytomski Teatr Tańca i Ruchu Rozbark, reżyseria, choreografia: Anna Piotrowska, wykonanie: Kamil Bończyk, Joanna Brodniak, Julia Lewandowska, Łukasz Szleszyński, Alexey Torgunakov, Katarzyna Zioło, Daniel Zych, reżyseria światła: Paweł Murlik, muzyka: Michał Mackiewicz, projekt kostiumów: Anna Piotrowska, wykonanie kostiumów: Atlelier Bronisława Cichy, premiera: 1-2.10.2022, pokaz w ramach: Sieć Scen Prezentacyjnych, organizator pokazu: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, pokaz: sala Laboratorium, Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, 21.10.2023
22 października CTiT Zawirowania zaprosiło publiczność na kolejny pokaz w ramach Sieci Scen Prezentacyjnych 2023 (organizator: Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego), czyli na spektakl „de light” H.art company. Pokaz w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski. Z opisu: „Przedstawienie „de light” H.art company to spektakl-galeria. Bada wzajemne zależności światła i przestrzeni ze sztuką choreografii. Pracując z geometrią światła, przestrzeni i ruchu, budowana jest abstrakcyjna forma żywego obrazu – pełna napięć kompozycyjnych, zestawień kolorów, kształtów i nastrojów odpowiadających konkretnym zadaniom. Korzystając z teorii optyki, odkrywane są przed widzem różne mechanizmy percepcji”.
„de light” H.art company, reżyseria i choreografia: Artur Grabarczyk, wykonanie: Stanisław Bulder, Artur Grabarczyk, Róża Kołoda, Agnieszka Brzezińska, współpraca artystyczna: Ulriqa Fernqvist, Peter Svensson, reżyseria oświetlenia: Artur Grabarczyk, reżyseria dźwięku i obrazu: Wiktor Freifeld, produkcja: Klub Żak/Gdański Festiwal Tańca, Grab Art Foundation/h.art company, pokaz w ramach: Sieć Scen Prezentacyjnych, organizator pokazu: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, pokaz: sala Laboratorium, Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, 22.10.2023
LISTOPAD
15 listopada Centrum Teatru i Tańca Zawirowania zaprosiło na jubileusz 45-lecia pracy artystycznej Elwiry Piorun, tancerki i choreografki Teatru Tańca Zawirowania, która debiutowała na scenie Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w 1978 roku. Pokaz spektaklu „Tańcząc Boską Komedię” odbył się w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
„Tańcząc Boską Komedię” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, dramaturgia: Aleksandra Kostrzewa, współpraca twórcza: Gieorgij Puchalski, wykonanie: Liwia Bargiel, Aleksandra Krajewska, Michał Adam Góral, Michał Przybyła, Teatr Wielki – Opera Narodowa (sala Młynarskiego), 15.11.2023
20 listopada Centrum Teatru i Tańca Zawirowania wystawiło improwizowany spektakl „3×20” wg koncepcji Aleksandry Bożek-Muszyńskiej i Zofii Tomczyk. Pokaz odbył się w Garnizonie Sztuki (ul. Konopnickiej 6) w Warszawie. „3×20” to spektakl improwizowany z udziałem artystów różnych dziedzin sztuki, opierający się na aktywizacji publiczności. Inicjatorkami projektu są warszawska improwizatorka i choreografka Aleksandra Bożek-Muszyńska oraz poznańska tancerka i performerka Zofia Tomczyk. Z opisu: „Spektakl jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytania w jaki sposób włączyć widza w aktywne działanie oraz jak wykreować przestrzeń do tego, by mógł otworzyć się na inne, być może nowe doświadczenie i przejść ze strefy obserwacji w strefę partycypacji”.
„3×20”, koncepcja: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Zofia Tomczyk, wykonanie: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Józef Buchnajzer, Paweł Grala, Daniela Komędera-Miśkiewicz, Sylwia Nosarzewska, Zofia Tomczyk i Ilona Trybuła, pokaz: Garnizon Sztuki, 20.11.2023
GRUDZIEŃ
W grudniu Centrum Teatru i Tańca zorganizowało dwa ostatnie pokazy 19. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania - „Niesamowicie blisko” H.art Company w Teatrze Studio oraz „ATSU” Magdaleny Wójcik i Stefano Otoyo w SZKOLE (Szczegółowe informacje o tym wydarzeniu znajdują się w dziale poświęconym festiwalom – przyp. red.).
Publiczność obejrzała kolejne dwa spektakle w ramach Sieci Scen Prezentacyjnych 2023 – CTiT Zawirowania zaprosił bowiem „Blisko” Teatru Nowszego, którego pokaz odbył się 13 grudnia w Teatrze Studio oraz „Oubliette” Carrodunum Dance Company (Teatr Nowy Proxima), którego pokaz odbył się 14 grudnia w Teatrze Studio.
„Po pokazie w Teatrze Studio wydaje się nawet, że „Blisko” to choreografia wciąż się zmieniająca, ewoluująca, wywołująca przy okazji każdego wystawienia nowe skojarzenia i emocje. W sali Malarnia występ Natalii Kladziwy, Jana Saraty, Katarzyny Leszek i Radosława Lisa nabrał nowego blasku. Z innym oświetleniem, w bardziej głębokiej przestrzeni sceny i z białą podłogą taneczną ruch wykonawców wydawał się bardziej wyrazisty, konkretne sceny mocniej plastyczne i atrakcyjniejsze wizualnie, bo dodatkowym efektem były wyraźne cienie aktorów kładące się co i rusz na ziemi bądź na horyzoncie sali” (fragment artykułu problemowego Sandry Wilk, „Światło, marzenia, czułość, więzienie. Sieć Scen Prezentacyjnych 2023 – podsumowanie”, Strona Tańca).
Z kolei: „Spektakl zaproponowany przez Karola Miękinę, dawniej m.in. tancerza Polskiego Teatru Tańca, jest nie tylko pracą interdyscyplinarną, ale i swoistym wyzwaniem filozoficznym – mamy tutaj fabularną historię rozgrywającą się w lochu zbudowanym na wzór butelki, z którego jedynym wyjściem jest otwór znajdujący się wysoko ponad dostępną więźniom przestrzenią. Ci zaś, skazani na nieśmiertelność, choć w głębi siebie wiedzą, że bez pomocy z zewnątrz nie uwolnią się, i tak bez końca szukają wyjścia, prowadząc w tym celu dążące do niemożliwości eksperymenty na samych sobie. Rozbudowana scenografia i plastyczne sceny w „Oubliette” łatwo wciągają nas w ten dziwny świat niekończących się psychicznych tortur – obserwujemy mikrospołeczeństwo tworzone przez czwórkę bohaterów, kibicujemy im, gdy nadchodzi dzień i wszyscy atawistycznie gromadzą się w spadającym na nich wąskim snopie światła, którym każdy chce się przez tę krótką chwilę nacieszyć… Obserwujemy ich relacje, starcia, współpracę, wreszcie wytańczone pragnienia, stany psychiczne, marzenia (fragment recenzji Sandry Wilk, „Uwięzieni, nie tylko w lochu buletlowym”, Strona Tańca – przyp. red.).
„Blisko” Teatr Nowszy, choreografia w ścisłej współpracy z tancerzami: Tomasz Ciesielski, wykonanie: Natalia Kladziwa, Paweł Urbanowicz, Katarzyna Leszek, Radosław Lis, muzyka: Piotr Matula, reżyseria światła: Radosław Lis, kostiumy: Nikola Fedak, produkcja i koordynacja: Joanna Stasina, produkcja: Fundacja Nowszego Teatru / Teatr Nowszy, koprodukcja: Kielecki Teatr Tańca, współorganizator: Lubelski Teatr Tańca, premiera: 12.11.2021, spektakl powstał w ramach Programu Przestrzenie Sztuki, który jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, partnerem projektu jest Uniwersytet Łódzki, organizator pokazu: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, pokaz w ramach: Sieć Scen Prezentacyjnych, pokaz: Teatr Studio, 13.12.2023
„Oubliette” Carrodunum Dance Company, kierownictwo artystyczne i choreografia: Karol Miękina, wykonanie: Karol Miękina, Dominik Olechowski, Damian Rusyn, Sebastian Szul, opracowanie graficzne: Katarzyna Jazienicka, kostiumy: Teresa Olechowska, scenografia i reżyseria światła: Wojciech Kiwacz, organizator pokazu: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, pokaz w ramach: Sieć Scen Prezentacyjnych, pokaz: Teatr Studio, 14.12.2023
20 grudnia i 21 grudnia CTiT Zawirowania zaprosiło na kolejną edycję Warszawskiego Konkursu Choreograficznego, do którego w 2023 roku zgłoszono 29 prac. Osiem etiud wybranych przez zespół selekcyjny przeszło do etapu publicznych prezentacji, które oceniało jury konkursu.
Jury obradowało w składzie:
- Ewa Staroń reprezentująca Mandala Performance Festival,
- Joanna Chitruszko reprezentująca Festiwal Kalejdoskop,
- Ryszard Kalinowski reprezentujący Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca w Lublinie i Lubelski Teatr Tańca.
Wszystkie prezentacje oraz wręczenie nagród odbyły się w SZKOLE (Komuna/Warszawa).
Program prezentacji:
20 grudnia 2023 r.
Pokazy konkursowe:
- Choreografia: Jakub Mędrzycki, „Moving lands”
„Moving Lands” to podróż przez wydarzenia, na które nie mamy wpływu. Praca dotyka tego co zmienne i niestabilne. Tancerki z ciekawością poszukują zapowiedzi następnego kroku przeżywając swoją własną indywidualną podróż.
2. Choreografia: Piotr Jeznach, „Three Graces”
Choreografia na trzy tancerki inspirowana trzema gracjami wielokrotnie pojawiającymi się w sztuce. Punktem wyjścia był pompejski fresk z I w n.e., obrazy Rafaela Santiego i Rubensa o tym samej nazwie. Rzeźby „Trzy cienie” Rodina oraz „Tower of Mothers” Kathe Kollwitz również pozwoliły choreografowi i tancerkom znaleźć ich wersję trzech gracji.
3. Choreografia: Izabela Zawadzka, „Ni to baba, ni to chłop”
Zachodźże, słoneczko, skoro masz zachodzić,
Bo nas nogi bolą po tym polu chodzić.
Nogi bolą chodzić, ręce bolą robić,
Zachodźże, słoneczko, skoro masz zachodzić.
4. Choreografia: Maria Salwińska, Aleksandra Tucka i Krzysztof Łuczak, „Trzy po trzy”
Liczba trzy w numerologii jest zwiastunem dobrych rzeczy. Wiąże się z kreatywnością, komunikacją, optymizmem i ciekawością. To właśnie liczba trzy jest inspiracją etiudy choreograficznej: troje tancerzy tworzy przestrzeń w kształcie trójkąta. Każdy z tancerzy jest inny, ale uzupełniają się oni nawzajem, tworząc idealny triumwirat.
5. Choreografia: Julia Buczyńska i Ola Komarnicka, „Battleground”
Akt wyjścia na scenę – wystawienia bezbronnego ciała na pastwę spojrzeń i ocen bardziej i mniej przychylnych obserwatorów, wydaje się nosić znamiona zarówno heroizmu, jak i masochizmu. „Battleground” to intymny miłosno-nienawistny list do tańca, ciała tańczącego oraz realiów funkcjonowania w branży tanecznej.
6. Choreografia: Julia Lewandowska i Łukasz Szleszyński, „Forezja”
Forezja – przenoszenie jednych organizmów przez drugie; forezja nie dotyczy przenoszenia pasożyta przez żywiciela, jednak może powodować śmierć przenosiciela.
- Choreografia: Marta Kosieradzka, „Home grown allure”
„Home grown allure’’ to spektakl inspirowany prozą Olgi Tokarczuk mówiącej o wielowymiarowej relacji człowieka z naturą, historią, wspomnieniami i światem snów, powstały w wyniku artystycznego researchu i dialogu Marty Kosieradzkiej (taniec), Zofi Jakubiec (kostium) i Adriano Fontany (dźwięk).
8. Choreografia: Katarzyna Leszek i Kacper Szklarski, „Duet on cello, piano & a heartbeat”
Praca jest poetycką opowieścią o traceniu, próbą uchwycenia melancholii związanej z przemijaniem, w której przeszłość i teraźniejszość splatają się ze sobą.
21 grudnia 2023 r.
Pokazy laureatów:
- Choreografia: Jakub Mędrzycki, „Moving lands”
- Choreografia: Katarzyna Leszek i Kacper Szklarski, „Duet on cello, piano & a heartbeat”
- Choreografia: Izabela Zawadzka, „Ni to baba, ni to chłop”
- Choreografia: Marta Kosieradzka, „Home grown allure”
Jury przyznało następujące nagrody w Warszawskim Konkursie Choreograficznym 2023:
I MIEJSCE i nagrodę w wysokości 5000 zł za konsekwencje i współgranie elementów choreograficznych oraz lekkość i dystans poruszonego tematu otrzymali Katarzyna Leszek i Kacper Szklarski za pracę „Duet on cello, piano & a heartbeat”.
II MIEJSCE i nagrodę w wysokości 3000 zł za nieoczywistość i subtelność dramaturgii spektaklu oraz znakomite operowanie detalem otrzymała Marta Kosieradzka za pracę „Home grown allure”.
III MIEJSCE i nagrodę w wysokości 1000 zł za poczucie humoru, intrygujące i spójne połączenie stylów tanecznych otrzymała Izabela Zawadzka za pracę „Ni to baba, ni to chłop” w wykonaniu Sebastiana Olczyka.
Ponadto przyznano:
– Nagrodę publiczności w wysokości 1000 zł otrzymali Katarzyna Leszek i Kacper Szklarski za pracę „Duet on cello, piano & a heartbeat”;
– Nagrodę specjalną w wysokości 2000 zł – prywatną nagrodę widza – za momentalne wprowadzenie w nastrój spektaklu otrzymała Izabela Zawadzka za pracę „Ni to baba, ni to chłop” w wykonaniu Sebastiana Olczyka.
Jury przyznało dodatkowe nagrody w postaci zaproszenia wybranych prac na organizowane przez siebie.
Nagrody dodatkowe:
– zaproszenie na Festiwal Kalejdoskop do Białegostoku za głębię i delikatność oraz chwilę wytchnienia w stworzonym przez nich świecie dla Katarzyny Leszek i Kacpra Szklarskiego za pracę „Duet on cello, piano & a heartbeat”;
– zaproszenie na Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca do Lublina za odnalezienie oryginalnego motywu ruchowego pozwalającego na stworzenie frapującej i przekonującej kompozycji choreograficznej dla Jakuba Mędrzyckiego za pracę „Moving Lands” w wykonaniu Igi Włodarczyk i Zuzanny Strugacz;
– zaproszenie na Mandala Performance Festival do Wrocławia za dramaturgię i konsekwentne wykorzystanie ruchu, muzyki i kostiumu dla Katarzyny Leszek i Kacpra Szklarskiego za pracę „Duet on cello, piano & a heartbeat”.
Finałem działań Centrum Teatru i Tańca Zawirowania w 2023 roku była kameralna premiera work in progress „Nad poziomy”, którą wystawiono 22 grudnia w Akademii Tańca Zawirowania.
„Nad poziomy” w choreografii Elwira Piorun i w wykonaniu Aleksandry Jarząbek i Krzysztofa Jarosa to duet o wzlotach i upadkach młodych ludzi, skazanych na siebie, a nie potrafiących nawiązać pełnych relacji. „Całość zatańczona była bardzo dokładnie, z dużą świadomością ciała i wyjątkowo dobrym wykonaniem technicznym, ale szczególna pochwała należy się za interpretację emocjonalną, która rzadko wypada dobrze u młodych tancerzy. Krzysztof Jaros nie przypadkiem w 2021 roku wygrał 13. edycję telewizyjnego show „Mam Talent!”, gdzie został okrzyknięty fenomenalnym talentem tanecznym (jako 19-latek był wówczas studentem I roku specjalności Taniec współczesny na Wydziale Tańca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie) – jest nie tylko niezwykle sprawny, ale ma wyjątkową lekkość ruchu czy skoku, a jego twarz w żadnej chwili nie pozostaje „martwa”, jest pełna emocji, naturalnie wyglądającego przeżywania. To więc ciekawe, że Elwira Piorun ustawiająca w „Nad poziomy” całą choreografię akurat jego ze swoich studentów wybrała do roli o prawdzie i... kłamstwach” (fragment recenzji Sandry Wilk, „Spotkanie na uboczu”, Strona Tańca).
„Nad poziomy”, choreografia: Elwira Piorun, wykonanie: Aleksandra Jarząbek, Krzysztof Jaros, organizator: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, premiera: 22.12.2023, pokaz: Akademia Tańca Zawirowania, 22.12.2023
Nowy Teatr – działalność w 2023 r.
Nowy Teatr w 2023 roku swoją działalność prezentacyjną podzielił na dwa wyraźne obszary – pierwszym były prezentacje repertuarowe (wraz ze spektaklami dla dzieci stanowiły większość programu, 29 pokazów), a drugim prezentacje premierowe (1), zwykłe (4) i zagraniczne (8 pokazów). Przy czym należy tu wyjaśnić, że do prezentacji zagranicznych należałoby dodać spektakl białoruski (stworzony z udziałem polskich twórców i w polskiej koprodukcji Nowego Teatru, który był siedmiokrotnie wystawiany repertuarowo i w tej grupie był liczony). Łącznie zorganizowano 42 prezentacje spektakli tanecznych, które mogli obejrzeć warszawscy widzowie.
Większość pokazów prezentowana była na scenie Nowego Teatru, wyjątkiem były pokazy, wykłady i wystawa wchodzące w skład wrześniowego projektu „Generation After Showcase: Reality Check” realizowanego w różnych miejscach Warszawy (wydarzenia taneczne odbyły się w SZKOLE prowadzonej przez Komuna Warszawa, Muzeum Narodowym oraz Muzeum Sztuki Współczesnej – Muzeum nad Wisłą).
Uzupełnieniem programu prezentacyjnego w Nowym Teatrze były trzy spotkania warsztatowe (w tym jedno dla dzieci), rozmowy pospektaklowe po prezentacjach zagranicznych czy dwa spotkania w Dyskusyjnym Klubie Teatralnym poświęcone spektaklom tanecznym. Jednym z wydarzeń „Generation After Showcase: Reality Check” była wystawa choreograficzna „Pocałunek nie zabija”.
Spektakle repertuarowe w sezonie 2023 to: „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej, „Expiria” Agnieszki Kryst, „Publika” Marii Stokłosy i Aleks Borys oraz „Ich heiße Frau Troffea” Sergey’a Shabohina.
STYCZEŃ
Nowy Teatr rozpoczął działalność w obszarze tańca pokazami spektaklu „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej, które odbyły się w dniach 26 stycznia, 27 stycznia i 28 stycznia. Spektakl stworzony jest wokół osi opery, rodzaju sztuki funkcjonującej przez wieki w sposób niemalże niezmiennej i kontrowersyjnej praktyki używania obscenicznego języka wywodzącego się z kobiecych rytuałów. Jak piszą twórcy: „Nie istnieje współczesny odpowiednik tej praktyki - wręcz przeciwnie: wulgaryzmy i odwołania do abiektalnej strony cielesności bulwersują, gdy wychodzą z ust kobiet. Polityczność głosu jest ustanawiana nie tylko przez znaczenia wypowiadanych słów, lecz w równej mierze dzięki zaznaczaniu cielesnej obecności partykularnych ciał”.
„Silenzio!”, choreografia: Ramona Nagabczyńska, wykonanie: Katarzyna Szugajew, Karolina Kraczkowska, Barbara Kinga Majewska, Ramona Nagabczyńska/Anna Steller, dramaturgia: Agata Siniarska, muzyka: Lubomir Grzelak, opracowanie partii wokalnych: Barbara Kinga Majewska, scenografia i kostiumy: Dominika Olszowy, współpraca przy kostiumach i scenografii: Dominika Święcicka, reżyseria świateł: Jędrzej Jęcikowski, krawiec: Emil Wysocki, nauczycielka tańców barokowych: Marta Baranowska (Cracovia Danza), partnerzy: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Centrum w Ruchu, spektakl zrealizowano w ramach drugiej edycji programu choreograficznego Poszerzanie pola, realizowanego przez Nowy Teatr w Warszawie i Art Stations Foundation w Poznaniu, pokazy: Nowy Teatr, 26-28.01.2023
Z kolei w dniach 27 stycznia, 28 stycznia i 29 stycznia na deskach Nowego Teatru wystawiono performance „Ich heiße Frau Troffea” (Sergey Shabohin/Igor Shugaleev), w którym białoruski performer odnosząc się do historii Frau Troffea opowiada o własnym doświadczeniu traumatycznej obsesji i nieustannego poszukiwania wolności podczas swojej emigracji z Białorusi. Z opisu: „Na tydzień przed Festiwalem Marii Magdaleny w 1518 roku, Frau Troffea wyszła z domu przez podwórze i niespodziewanie dla siebie samej zaczęła gorączkowo tańczyć na jednej z wąskich strasburskich uliczek. (…) Trzeciego dnia szalonego tańca była skrajnie wyczerpana, buty miała przesiąknięte krwią, ale nie mogła przestać. W końcu jej zaraźliwy taniec przetoczył się przez miasto i wywołał epidemię tańca, która przyniosła wiele ofiar”.
Spektakl grany w języku białoruskim z polskimi i angielskimi napisami.
„Ich heiße Frau Troffea”, pomysł, reżyseria: Sergey Shabohin, wykonanie: Igor Shugaleev, choreografia: Agnieszka Kryst, muzyka: Mikita Bubashkin, wizualizacja: Aleksandra Kononchenko, producent: Marina Dashuk, produkcja projektu: Kalektar (platforma badawcza dotycząca białoruskiej sztuki współczesnej), koprodukcja: Nowy Teatr, projekt powstał w ramach rezydencji artystycznych Instytutu Teatralnego (Ukraina/Białoruś), partnerzy: JunОst in Bayern, Prague Pride, premiera: 15.12.2022, pokazy: Nowy Teatr, 27-29.01.2023
LUTY, MARZEC, KWIECIEŃ
Nowy Teatr nie realizował w tym okresie wydarzeń tanecznych.
MAJ
W maju w Nowym Teatrze zorganizowano siedem spotkań tanecznych dla najmłodszych dzieci i ich opiekunów.
Interaktywna instalacja „MaMoMi”, która działa na zmysły dziecka i jest dostosowana do jego wieku, została stworzona przez Izabelę Chlewińską, a odbyła się w dniach 26 maja (x2), 27 maja (x2) i 28 maja (x3). Dodatkowo 26 maja po drugim spektaklu odbyły się warsztaty sensoryczne dla rodziców z małymi dziećmi w PJM z tłumaczeniem na język polski foniczny (warsztaty prowadziła psycholożka dziecięca).
„MaMoMi działa na wszystkie zmysły dziecka. Wykorzystuje naturalną potrzebę zabawy i ciekawość dzieci. Poprzez ruch, obserwację, elementy wizualne i dźwięk wpływa na rozwój zdolności społecznych, poznawczych i percepcyjnych. Dziecko może aktywnie uczestniczyć w przedstawieniu lub tylko je obserwować”. Wewnątrz instalacji można swobodnie zmieniać miejsca pobytu i sposoby uczestnictwa. Po 30 minutach performerzy wychodzą z przestrzeni, a widzowie decydują o wyjściu, bądź pozostaniu w środku (maksymalnie przez 15 minut).
„MaMoMi” (spektakl dla dzieci w wieku 0,5-2 lata), reżyseria: Izabela Chlewińska, wykonanie: Izabela Chlewińska, Katarzyna Sitarz, muzyka: Joanna Halszka Sokołowska, scenografia: Tomasz Bergmann, premiera: 17.03.2017, pokazy: Nowy Teatr: 26-28.05.2023 (siedem pokazów)
W dniach 26 maja i 27 maja w Nowym Teatrze odbyła się dwugodzinna „Sesja regulacyjna”, czyli warsztaty dla dorosłych prowadzone przez Izę Chlewińską (tancerkę, choreografkę i terapeutkę czaszkowo-krzyżową w ujęciu biodynamicznym) i Katarzyna Sitarz (tancerkę, choreografkę i certyfikowaną providerkę TRE) w przestrzeni instalacji performatywnej „MaMoMi”. Warsztaty opierały się m.in. na rozwijaniu somatycznych praktyk cielesno-głosowych.
Ponadto 31 maja odbył się kolejny pokaz białoruskiego performance’u „Ich heiße Frau Troffea” w wykonaniu Igora Shugaleeva.
„Ich heiße Frau Troffea”, pomysł, reżyseria: Sergey Shabohin, wykonanie: Igor Shugaleev, choreografia: Agnieszka Kryst, muzyka: Mikita Bubashkin, wizualizacja: Aleksandra Kononchenko, producent: Marina Dashuk, produkcja projektu: Kalektar (platforma badawcza dotycząca białoruskiej sztuki współczesnej), koprodukcja: Nowy Teatr, projekt powstał w ramach rezydencji artystycznych Instytutu Teatralnego (Ukraina/Białoruś), partnerzy: JunОst in Bayern, Prague Pride, premiera: 15.12.2022, pokaz: Nowy Teatr, 31.05.2023
CZERWIEC
Czerwiec rozpoczął się białoruskim performance „Ich heiße Frau Troffea” w wykonaniu Igora Shugaleeva, który został wystawiony 1 czerwca. Zaplanowano także pokaz w dniu 2 czerwca, ale został on odwołany.
W „Ich heiße Frau Troffea” twórcy starają się pokazać „szok wywołany oddzieleniem od domu i przeszłości, przymusową emigracją z Białorusi i poszukiwaniem siebie, który sprawia, że rozpływa się całkowicie w atrakcyjnej berlińskiej kulturze rave. Magnetyzm techno przynosi zewnętrzną i wewnętrzną transformację imprezowicza. Pod wpływem silnego stresu wywołanego dopalaczami doświadcza nowej swobody komunikacji i ruchu. Przyspieszając, performer traci i odzyskuje precyzję ruchu, obserwuje reakcje ciała, wychwytuje krytyczne wskaźniki rytmu serca. To działanie zarówno fizjologiczne, jak i poetyckie, ujawnia różne wymiary artystyczne. Poprzez intensywną ceremonię ciała opowiadana jest historia choroby całego kraju i obsesyjnego poszukiwania lekarstwa w wolności”.
„Ich heiße Frau Troffea”, pomysł, reżyseria: Sergey Shabohin, wykonanie: Igor Shugaleev, choreografia: Agnieszka Kryst, muzyka: Mikita Bubashkin, wizualizacja: Aleksandra Kononchenko, producent: Marina Dashuk, produkcja projektu: Kalektar (platforma badawcza dotycząca białoruskiej sztuki współczesnej), koprodukcja: Nowy Teatr, projekt powstał w ramach rezydencji artystycznych Instytutu Teatralnego (Ukraina/Białoruś), partnerzy: JunОst in Bayern, Prague Pride, premiera: 15.12.2022, pokaz: Nowy Teatr, 01.06.2023
4 czerwca wystawiono trzygodzinny spektakl „Publika” Marii Stokłosy i Aleks Borys. To nietypowy spektakl taneczny, podczas którego widzowie wchodzą na scenę i wraz z performerkami podejmują rozmaite działania. Ten czynny udział w przedstawieniu, to doświadczenie współtworzenia, traktowane jest w sposób badawczy, celowo wpisujący się w podwójne znaczenie słowa publika (respublika oznacza to, co wspólne i oparte na relacji; a publika oznacza widzów, których rola ogranicza się do obserwacji). Z opisu: „W proponowanym działaniu interesuje nas to, jaką publikę może uruchomić choreografia. O ile taniec rozumiemy jako ruch życia, właściwość bycia w ciele, o tyle choreografia jest tutaj formą ustanawiania konstelacji bycia razem, układów i ugrupowań. W tym sensie jest więc narzędziem budowania relacji i wspólnot. Chcemy sprawdzić, w jaki sposób publiczność może zostać ustanowiona inaczej, niż jako widzowie”.
„Publika” choreografia i performance: Aleks Borys, Maria Stokłosa, scenografia, projekt kostiumów: Alicja Bielawska, konsultacje dramaturgiczne: Dorota Sosnowska, konsultacje dramaturgiczne, performance: Katarzyna Sztarbała, asystentka scenografki, performance: Katarzyna Kalinowska, produkcja: Zuzanna Kubiak, inspicjent: Łukasz Jóźków, światła: Patryk Adamski, realizacja dźwięku: Adrian Hutyriak, realizacja kostiumów: Sylwia Szefer, Anna Fedorowicz, rekwizytor, wykonanie elementów scenografii: Grzegorz Karkowski, garderobiana: Daria Perzyna, projekt graficzny: Maja Demska, rezydencje: Contemporary Art Space Kutomo/ Ehkä-production, produkcja: Nowy Teatr, koprodukcja: Teatr Łaźnia Nowa, Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, spektakl powstał w ramach trzeciej edycji Poszerzania pola, choreograficznego programu realizowanego przez Nowy Teatr, Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie oraz Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, pokaz: Nowy Teatr, 04.06.2023
Pod koniec miesiąca Nowy Teatr zaprosił na dwa pokazy – 29 czerwca i 30 czerwca – spektaklu „Wolne ciała” Marty Ziółek. Z opisu: „Wolne ciała to transowa podróż rozpoczynająca się od rebelianckich, tricksterskich gestów i teatru pamięci indywidualnych ciał. Taneczny krąg staje się przestrzenią poruszania emocji, celebracji władzy ciał i władzy nad ciałami. Hybrydowa sceniczna forma otwiera się na groteskę, a tragedia i komedia łączą się ze sobą”. I dalej: „W rytmie transowej perkusji przywołujemy taniec, który nawiedza i transformuje nasze ciała. Nasz indywidualny demoniczny cień spotyka się w kolektywnym zgromadzeniu, by poprzez wspólny ruch karmić to, co w nas samych budzi lęk. Jesteśmy w otwartości doświadczania, w poruszeniu i pożądaniu, w nagłej zmianie wyrazu twarzy, w załamaniu się języka i głosu. Śmiech i płacz upodabniają się”.
„Wolne ciała”, pomysł i choreografia: Marta Ziółek, kreacja i performance: Dominika Kimaty, Karolina Kraczkowska, Oskar Malinowski, Aleksandra Osowicz, Gierogij Puchalski, Ana Szopa, Rob Wasiewicz, perkusja: Bruno Jasieński, muzyka: Lubomir Grzelak, reżyseria światła: Jacqueline Sobiszewski, wizualizacje, rysunki: Rafał Domink, kostiumy: Marta Szypulska, konsultacje dramaturgiczne: Teresa Fazan, konsultacje: Agata Bargiel, Andrzej Woźniak, tekst: Marta Ziółek, Rob Wasiewicz, Andrzej Woźniak, zdjęcia: Witek Orski, wideo: Adam Zduńczyk, asystent choreografa: Stanisław Bulder, producent: Alicja Berejowska, spektakl Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach powstaje w ramach projektu „Poszerzanie pola – choreografia w Nowym Teatrze” edycja III, współrealizatorzy projektu: Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Nowy Teatr w Warszawie, Teatr Łaźnia Nowa, Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia, pokazy: Nowy Teatr, 29-30.06.2023
LIPIEC, SIERPIEŃ
W tym okresie Nowy Teatr nie organizował wydarzeń tanecznych.
WRZESIEŃ
We wrześniu odbył się flagowy program prezentacyjny Nowego Teatru, skierowany dla kuratorów tańca (choć oczywiście nie tylko do nich). „Generation After Showcase: Reality Check” odbył się w dniach 7 września, 8 września i 9 września na różnych scenach Warszawy, 10 września odbyło się wydarzenie specjalne w Krakowie.
Z opisu: „Podczas 7. edycji showcase’u „Generation After” wspólnie z zaproszonymi artystami i gośćmi będziemy z uwagą przyglądać się otoczeniu. Będziemy je szczegółowo analizować. I – co najważniejsze – będziemy kwestionować jego naturę, eksperymentując z rzeczywistością, badając prawdę, fikcję i to, co pomiędzy nimi. Kiedy najmniej się tego spodziewamy, możemy odnaleźć się we śnie. A i sam sen może okazać się ważniejszy od rzeczywistości. To nasz sprawdzian z realności. Uwaga, sprawdzamy!”. W programie poza spektaklami teatralnymi, wykładami i pokazami filmowymi znalazły się także spektakle taneczne i pokazy performance czy instalacje performatywne. Łącznie pokazano cztery wydarzenia taneczne i dwa performatywne (siedem pokazów, bo instalacja performatywna „JaWa” była powtarzana).
Program pokazów:
7 września 2023 r.
„JaWa” Janek Turkowski, Iwona Nowacka
Komuna Warszawa (instalacja performatywna)
„Błogo” Ramona Nagabczyńska
Muzeum Narodowe (performance)
„Przemiana” Grzegorz Jaremko
Nowy Teatr (teatr)
„Nasze życie w dupie” Alicja Borowiec
Nowy Teatr (film)
8 września 2023 r.
„JaWa” Janek Turkowski, Iwona Nowacka
Komuna Warszawa (instalacja performatywna)
„Joint brunch”
dzięki uprzejmości Instytutu Adama Mickiewicza
Nowy Teatr (teatr)
„Instytut Prawa Performatywnego: Kto zatruł Odrę” Michał Zadara
Nowy Teatr (wykład performatywny)
„In a void: Performative Arts in Belarus” Anna Karpenko
Nowy Teatr (wykład)
„122 słowa o muzyce i tańcu” Marta Ziółek
Boisko szkolne przy Nowym Teatrze (taniec)
„Chłopaki płaczą” Michał Buszewicz
Teatr Dramatyczny (teatr)
„Melodramat” Anna Smolar
Teatr Powszechny (teatr)
9 września 2023 r.
„Pocałunek nie zabija” Ania Nowak i Gościnie
Muzeum Sztuki Współczesnej – Muzeum nad Wisłą (wystawa choreograficzna)
„Ból” Kinga Chudobińska-Zdunik
Akademia Teatralna (teatr)
„She was a friend of someone else” Gosia Wdowik
Nowy Teatr (teatr)
„Rodzina” Justyna Sobczyk
TR Warszawa (teatr)
„Imperial” Paweł Sakowicz
Komuna Warszawa (taniec)
„The employees” Łukasz Twarkowski
Teatr Studio (instalacja teatralna)
10 września 2023 r.
„Art of living” Katarzyna Kalwat
Narodowy Stary Teatr w Krakowie (teatr)
Generation After 7. Showcase, organizator: Nowy Teatr, Generation After 7. Showcase jest finansowany ze środków m.st. Warszawy. Wydarzenie dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, partnerzy wydarzenia: TR Warszawa / Teatr 21, Komuna Warszawa, Teatr Dramatyczny im. Gustawa Holoubka, Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza, Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Sztuki Współczesnej w Warszawie, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, pokazy: 7-10.09.2023
14 września i 15 września wystawiono spektakl „Fuck Me”, a 16 września i 17 września – spektakl „Love Me” Mariny Otero (Argentyna/Hiszpania) w ramach 4. Międzynarodowego Festiwalu Nowa Europa. Miłość.
Marina Otero (Argentyna/Hiszpania) to reżyserka, performerka i pisarka, realizująca silnie biograficzne spektakle. Pojęcie „ja” służy jej jako podstawowy materiał i sposób na zawierzenie innym, oddania się w celu oczyszczenia ciała. Jej poetykę tworzą takie pojęcia jak prowokacja, pamięć, śmierć, ból, pieniądze, przemoc, czas.
Prace „Fuck Me” i „Love Me” są częścią projektu „Pamiętaj, by żyć” w którym Marina Otero stara się stworzyć niekończącą się opowieść o swoim życiu, w której aż do śmierci sama będzie przedmiotem własnych badań.
Spektakle grane były w języku hiszpańskim z napisami w językach polskim i angielskim. Dodatkowo, 15 września po spektaklu odbyło się spotkanie z Mariną Otero i Martínem Floresem Cárdenasem. Rozmowę prowadziła Marcelina Obarska.
„Fuck Me”, reżyseria i dramaturgia: Marina Otero, występują: Augusto Chiappe, Juanfra López Bubica, Fred Raposo, Matías Rebossio, Miguel Valdivieso, Cristian Vega, Marina Otero, scenografa, światło, kierownictwo techniczne: David Seldes, Facundo David, reżyseria świateł: Adrián Grimozzi, kostiumy: Uriel Cistaro, muzyka: Julián Rodríguez Rona, fotografie: Matías Kedak, tłumaczenie z hiszpańskiego: Katarzyna Okrasko premiera: 2020 (International Festival of Buenos), pokazy: Nowy Teatr, 14-15.09.2023
„Love Me”, tekst i reżyseria: Marina Otero, Martín Flores Cárdenas, performerka: Marina Otero, reżyseria świateł: Matías Sendón, fotografia: Nora Lezano, Frederic Rouverand, Mariano Barrientos, ilustracje: Martín Flores Cárdenas, produkcja: Mariano de Mendonça | Casa teatro estudio, tłumaczenie z hiszpańskiego: Katarzyna Okrasko, premiera: 2022 (Festival Internacional de Teatro, FIBA 2022, Buenos Aires), pokazy: Nowy Teatr, 16-17.09.2023
Jako projekt uzupełniający 20 września w Nowym Teatrze odbył się także Dyskusyjny Klub Teatralny: „Fuck Me, Love Me. Marina Otero”. Moderująca go Anna Lewandowska (absolwentka Wiedzy o Teatrze w warszawskiej Akademii Teatralnej) rozmawiała z publicznością o spektaklach Mariny Otero.
Nowy Teatr zaprosił także na repertuarowe pokazy taneczne ze spektaklem „Expiria” Agnieszki Kryst, które odbyły się w dniach 27-29 września. Z opisu: „Expiria to studium kobiecego ciała. Inspiracja do spektaklu została zaczerpnięta ze sztuk wizualnych oraz z tańca ekspresjonistycznego z pierwszej połowy XX wieku. Poruszające się ciało tworzy intymny krajobraz, ukazuje się jako niewyczerpane źródło energii, siły i pożądania. Jest w ciągłym ruchu, nieustannie przemienia się i transformuje. Tańcząc ustanawia i kwestionuje granice pomiędzy swoją abstrakcyjnością a materialnością”.
„Expiria”, koncepcja, choreografia, wykonanie: Agnieszka Kryst, dramaturgia: Agata Siniarska, kompozytorka: Justyna Stasiowska, kompozycja przestrzeni i reżyseria świateł: Agata Skwarczyńska, konsultacja artystyczna: Joanna Leśnierowska, inspicjentka: Kamila Długosz, spektakl Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach powstał w ramach „Poszerzania Pola” – programu choreograficznego warszawskiego Nowego Teatru i Art Stations Foundation, którego kuratorką jest Joanna Leśnierowska, koprodukcja z Nowym Teatrem w Warszawie oraz Art Stations Foundation z Poznania, prapremiera online: 13.02.2021, pokazy: Nowy Teatr, 28-29.09.2023
PAŹDZIERNIK
W październiku pięciokrotnie wystawiono „Gdzie się kryją zmysły?” Renaty Piotrowskiej-Auffret. Jej spektakl rodzinny dla dzieci od lat 4 (wraz z opiekunami) pokazywany był w dniach: 6 października, 7 października (x2), 8 października (x2). Z opisu: „Spektakl „Gdzie się kryją zmysły?” ma nielinearny kształt sceniczny, korzysta z ruchu, tańca, form plastycznych, muzyki oraz słów. Interdyscyplinarność spektaklu oraz dramaturgia oparta na swobodnym dialogu przeplatanym ruchem i na zabawie ze skojarzeniami pozwalają na uruchomienie wyobraźni oraz znalezienie czegoś dla siebie w całej propozycji”.
Renata Piotrowska-Auffret, reżyserka i choreografka tak tłumaczyła swoje podejście do pracy: „Zarówno w feminizmie, jaki i macierzyństwie zawiera się silny wątek cielesności, afirmacji życia, troski i nadziei na przyszłość. Tego dziś światu potrzeba. W pełni zaczęłam postrzegać świat z perspektywy feministycznej, odkąd mam dzieci. Chciałabym je wychować tak, żeby one naprawdę zmieniły świat i, jak napisała Mona Chollet w książce „Czarownice. Niezwyciężona moc kobiet”: odwróciły go do góry nogami”.
„Gdzie się kryją zmysły?”, choreografia, reżyseria, scenariusz: Renata Piotrowska-Auffret, performerki, współpraca artystyczna: Magda Fejdasz, Dana Chmielewska, scenografia: Zuza Golińska, muzyka: Simon Auffret, asystentka reżyserki: Aleksandra Osowicz, produkcja: Zuzanna Kubiak, reżyseria światła: Patryk Adamski, realizacja światła: Karol Białek, Katarzyna Parczewska-Białek, realizacja dźwięku: Wojciech Starowicz, Olgierd Dobraszak, partner: Dans i Trøndelag, tłumaczenie PJM spektaklu zostało przygotowane w ramach przedsięwzięcia grantowego „Nowy bez barier”, finansowanego w ramach projektu „Kultura bez barier” realizowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach Działania 4.3 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, premiera: 04.06.2022, pokazy: Nowy Teatr, 06-08.10.2023 (pięć pokazów)
Ponadto 7 października odbyły się warsztaty rodzinne związane ze spektaklem „Gdzie się kryją zmysły?” (prowadzenie: Katarzyna Gawkowska-Marciniak), skierowane do dzieci w wieku 4-7 lat oraz do ich opiekunów.
Na koniec miesiąca, 28 października i 29 października, ponownie wystawiono białoruski performance „Ich heiße Frau Troffea” (Sergey Shabohin/Igor Shugaleev).
„Ich heiße Frau Troffea”, pomysł, reżyseria: Sergey Shabohin, wykonanie: Igor Shugaleev, choreografia: Agnieszka Kryst, muzyka: Mikita Bubashkin, wizualizacja: Aleksandra Kononchenko, producent: Marina Dashuk, produkcja projektu: Kalektar (platforma badawcza dotycząca białoruskiej sztuki współczesnej), koprodukcja: Nowy Teatr, projekt powstał w ramach rezydencji artystycznych Instytutu Teatralnego (Ukraina/Białoruś), partnerzy: JunОst in Bayern, Prague Pride, premiera: 15.12.2022, pokazy: Nowy Teatr, 28-29.10.2023
LISTOPAD
14 listopada i 15 listopada Nowy Teatr ponownie wystawił spektakl, który opiera się na interaktywności z widzami i ich czynnym udziale, czyli „Publikę” Marii Stokłosy i Aleks Borys.
„Publika” choreografia i performance: Aleks Borys, Maria Stokłosa, scenografia, projekt kostiumów: Alicja Bielawska, konsultacje dramaturgiczne: Dorota Sosnowska, konsultacje dramaturgiczne, performance: Katarzyna Sztarbała, asystentka scenografki, performance: Katarzyna Kalinowska, produkcja: Zuzanna Kubiak, inspicjent: Łukasz Jóźków, światła: Patryk Adamski, realizacja dźwięku: Adrian Hutyriak, realizacja kostiumów: Sylwia Szefer, Anna Fedorowicz, rekwizytor, wykonanie elementów scenografii: Grzegorz Karkowski, garderobiana: Daria Perzyna, projekt graficzny: Maja Demska, rezydencje: Contemporary Art Space Kutomo/ Ehkä-production, produkcja: Nowy Teatr, koprodukcja: Teatr Łaźnia Nowa, Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, spektakl powstał w ramach trzeciej edycji Poszerzania pola, choreograficznego programu realizowanego przez Nowy Teatr, Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie oraz Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, pokaz: Nowy Teatr, 14-15.11.2023
Natomiast w dniach 17 listopada i 18 listopada w ramach 4. Międzynarodowego Festiwalu Nowa Europa. Miłość pokazano „2020: Obscene” („2020: Nieprzyzwoite”) Alexandry Bachzetsis (Grecja/Szwajcaria), choreografki i artystki wizualnej, której prace wystawiane były w różnych przestrzeniach sztuki współczesnej i muzeach, w tym w Stedelijk Museum (Amsterdam), Tate Modern (Londyn), Jumex Museum (Mexico City), a także na międzynarodowych biennale, takich jak 5th Berlin Biennale (Berlin) czy (d)OCUMENTA 13 (Kassel).
Z opisu: „Nowy utwór Alexandry Bachzetsis „2020: Obscene” wykorzystuje ciało, tekst i obraz, aby zbadać niejednoznaczność pojęć „sceniczny” i „obsceniczny”. Performerzy skupiają się na związku pomiędzy przedstawieniem bezwstydnego ciała a jego pożeraniem przez pożądliwe spojrzenie i przytłaczającą tekstualność. Z jednej strony spektakl bada kwestie teatru jako maszyny manipulacji w odniesieniu do uwodzenia, przyciągania i gier tożsamości seksualnej, z drugiej eksploruje samo ciało performujące jako miejsce alienacji i ograniczenia istoty ludzkiej”.
Spektakl grany był w języku angielskim z napisami w języku polskim.
„2020: Obscene”, pomysł i choreografia: Alexandra Bachzetsis, współpraca, pomysł, scenografia: Sotiris Vasiliou, współpraca, pomysł, dramaturgia: Dorota Sajewska, wykonanie: Alexandra Bachzetsis, Owen Ridley-Demonick, Tamar Kisch, Konstantinos Papanikolaou, dźwięk: Tobias Koch, kostiumy: Christian Hersche, Ulla Ludwig, Laurent Hermann Progin, produkcja i Tour Management: Association All Exclusive, Franziska Schmidt, asystentka produkcji: Juliana Simonetti, specjalne podziękowania: DelgadoFuchs, Jia-Yu Corti for participating in the Open Studio research; Bernhard la Dous, Charlotte Holstein, wsparcie: The cooperative support agreement between the City of Zurich, the Canton of Zurich, and Pro Helvetia—Swiss Arts Council, Ernst Göhner Stiftung, Ernst und Olga Gubler-Hablützel Stiftung, Jacqueline Spengler Stiftung, korpoducenci: Kunsthaus Zürich, Kaserne Basel, Dampfzentrale Bern, L'Arsenic – Centre d'art scénique contemporain Lausanne, ADN Neuchâtel, Tanzquartier Wien, Gessnerallee Zürich, koprodukcja w ramach: Programmers’ Fund of Reso—Dance Network Switzerland, ze wsparciem Pro Helvetia - Swiss Arts Council, tłumaczenie z angielskiego: Mateusz Rulski-Bożek, pokaz: Nowy Teatr, 17-18.11.2023
Ponadto 17 listopada po spektaklu „2020: Obscene” odbyło się spotkanie z Alexandrą Bachzetsis i zespołem (prowadzenie: Ida Ślęzak). Jako projekt uzupełniający, 22 listopada, odbył się Dyskusyjny Klub Teatralny: „2020: Obscene”, którego moderatorką była Anna Lewandowska.
GRUDZIEŃ
15 grudnia i 16 grudnia odbyły się kolejne pokazy sceniczne w ramach 4. Międzynarodowego Festiwalu Nowa Europa. Miłość. Tm razem warszawskiej publiczności zaprezentowano spektakl „Spisek/Skandal” Ligii Lewis (Dominikana/Niemcy). Spektakl Ligii Lewis eksplorował spiski, splatał ze sobą narracje historyczne, anegdotyczne, polityczne i mityczne. „Wychodząc od zainteresowania myślicielem oświecenia Johnem Locke'em, przez opowieść o Marii Olofa (Wolofa), przywódczyni buntu niewolników w Santo Domingo w 1521 r., o kubańskim artyście i rewolucjoniście Jose Aponte, po prababkę Ligii Lewis, artystka konstruuje poetykę odmowy na obrzeżach reprezentacji”. Spektakl był grany w języku angielskim z napisami w języku polskim.
„A Plot/A Scandal”, pomysł, choreografia, kierownctwo artystyczne, tekst: Ligia Lewis, performance: Ligia Lewis, Corey Scott-Gilbert, współpraca choreograficzna: Corey Scott-Gilbert, Justin Kennedy, research/dramaturgia: Sarah Lewis-Cappellari, research: Michael Tsouloukidse, reżyseria światła i kierownictwo techniczne: Joseph Wegmann, realizacja światła: Claes Schwennen, muzyka i Sound Design: George Lewis Jr AKA Twin Shadow i Wynne Bennett, voice over: George Lewis Jr AKA Twin Shadow, dźwięk: Manuel Pessoa de Lima, Max Eilbacher, scenografia: Ligia Lewis, kostiumy: SADAK, obsługa sceny: Anna Cackett, produkcja: Ligia Lewis, tłumaczenie z angielskiego: Mateusz Rulski-Bożek, premiera: 20-22.10.2022 (HAU Hebbel am Ufer, Berlin), pokaz przedpremierowy: 12-14.08.2022 (Ruhrtriennale 2022, Bochum), pokazy: Nowy Teatr, 15-16.12.2023
Komuna Warszawa i SZKOŁA – działalność w 2023 r.
Komuna Warszawa prowadząca swoją działalność, jako społeczna instytucja kultury, w SZKOLE przy ul. Emilii Plater 31 w 2023 r. wystawiła 33 spektakle związane z tańcem, co plasuje ją w czołówce najważniejszych organizacji na warszawskim rynku tanecznym. 2/3 pokazów tanecznych zorganizowanych w 2023 roku przez Komunę Warszawa miało charakter pokazów repertuarowych (czyli tytuły wystawiane były więcej niż jeden raz). Ważnym elementem programu w SZKOLE były także organizowane tutaj debaty z udziałem urzędników warszawskich. Dla środowiska tańca najważniejszą była pierwsza z nich pt. „Po co tyle teatrów w Warszawie albo porozmawiajmy o ekosystemie sztuk performatywnych”, w której jednym z wątków była możliwość stworzenia w stolicy stałej sceny dedykowanej tylko obszarowi tanecznemu. Analizując działalność Komuny Warszawa warto zwrócić uwagę na fakt, że część wystawianych tu spektakli miała charakter performatywny, eksperymentalny, poszukujący.
STYCZEŃ
Komuna Warszawa sezon 2023 r. rozpoczęła w SZKOLE 21 stycznia i 22 stycznia pokazami spektaklu „Larva” w reżyserii Marty Ziółek. Praca będąca muzyczno-ruchowym performance zajmowała się afirmacją wojowniczej kobiecości i jej połączeniem z naturą, wszystko podane w formule swoistego manifestu buntu. „Larva” uznana została za jeden z dziesięciu najlepszych spektakli 2021 roku w Polsce według tygodnika „Polityka” i za najlepszy spektakl taneczny 2021/2022 według miesięcznika „Teatr”.
„Ziółek tańczy i śpiewa, krzyczy, szepce, bełkocze. Na wyświetlanych projekcjach naga artystka w masce tańczy dookoła ognia. Miesza różne techniki choreograficzne – trochę dawnych tańców z różnych kultur, trochę współczesnej choreografii, trochę elementów sztuk walki. Całość ma bardzo rytualny, transowy charakter. W miarę trwania spektaklu taniec i okrzyki Ziółek nabierają intensywności” (fragment recenzji Stanisława Godlewskiego, „Dwutygodnik” – przyp. red.).
„Larva” Marta Ziółek, koncepcja, choreografia, wykonanie: Marta Ziółek, dramaturgia: Teresa Fazan, film: Adam Zduńczyk, maski: Mateusz Bidziński, muzyka: Wojciech Blecharz, współpraca: Natan Kryszk, perkusja: Bartosz Szablowski, kostiumy: Joanna Hawrot, grafika na kostium i materiał: Marcin Domański, scenografia: Natan Kryszk i Pola Czunikin-Krasowicka, światło: Aleksandr Provaliński, praca z głosem i wsparcie w procesie: Agata Bargiel, pokazy: SZKOŁA, 21-22.01.2023
LUTY
3 i 4 lutego Komuna Warszawa wystawiła spektakl repertuarowy „Cezary idzie na wojnę” w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego. Z opisu: „Spektakl legenda! Powstał w ramach cyklu „Przed wojną / wojna / po wojnie”, realizowanym przez Komunę Warszawa w latach 2016-2018. Teraz, ta najbardziej queerowa wersja „Pieśni domowych” Stanisława Moniuszki brzmieć będzie jeszcze mocniej ze swoim pacyfistycznym przesłaniem ośmieszającym patriarchalno-rycerskie wzorce patriotyzmu”. I dalej: „Biografia reżysera rozpisana na czterech aktorów i pianistkę staje się pretekstem do przedefiniowania pojęć zastanych i wytworzenia własnego queerowego systemu fantazmatycznego. Spektakl, w którym legendarna choreografia Niżyńskiego do „Popołudnia fauna” Debussy’ego spotyka się z pieśnią Moniuszki w męskiej przebieralni, ćwiczenia aerobowe z wojenną symfonią Szostakowicza, a wspomnienie decyzji komisji poborowej sprzed lat staje się impulsem do uruchomienia campowej rewii”.
„Cezary idzie na wojnę” Komuna Warszawa, reżyseria: Cezary Tomaszewski, wykonanie: Michał Dembiński, Oskar Malinowski, Bartosz Ostrowski, Łukasz Stawarczyk, Weronika Krówka współtwórcy: Bracia (Agnieszka Klepacka, Maciej Chorąży), Antoni Grałek, Justyna Wąsik, Klaudia Hartung-Wójciak, produkcja: Komuna Warszawa, spektakl z napisami w języku angielskim, pokazy: SZKOŁA, 02-04.02.2023
9 lutego wystawiono spektakl „O czym tu gadać, jeśli nie ma o czym mówić” (reż. Łukasz Horbów, Karolina Pawelczyk, Bożna Wydrowska) opowiadający o doświadczeniu DDA (dorosłych dzieci alkoholików) w trzech aktach. Spektakl inspirowany był życiem trojga artystów wizualnych, którzy rozpoznali, że ich doświadczenie dorastania w dysfunkcyjnej rodzinie wcale nie oznacza wspólnej definicji, ani perspektywy.
„O czym tu gadać, jeśli nie ma o czym mówić”, kreacja i wykonanie: Bożna Wydrowska, Karolina Pawelczyk, Łukasz Horbów, dramaturgia i wsparcie w procesie: Szymon Adamczak, scenografia: Marta Szypulska, kostiumy: Seba Tokarczyk, choreografia: Bożna Wydrowska, wideo: Karolina Pawelczyk, muzyka: Jakub Buchner, Aleksander Jagodziński, Maciej Kryński, obrazy: Karolina Pawelczyk, Marta Szypulska, Bożna Wydrowska, technika: Jakub Buchner, Piotr Szczygielski, Bartek Rączkowski, produkcja: Olga Kozińska – Komuna Warszawa; film „O czym tu gadać, jeśli nie ma o czym mówić” - zdjęcia, dźwięk, kolor: Rafał Kruszka, montaż: Jędrzej Filuś, postprodukcja dźwięku: Rafał Ryterski, scenografia: Łukasz Horbów, produkcja: Karolina Pawelczyk; spektakl powstał w ramach sezonu rezydencji 2022 „Tough Love”, kuratorka: Anna Smolar, projekt realizowany wsparciu m.st. Warszawy, HUB Kultury, Społeczna Instytucja Kultury, pokaz: SZKOŁA, 09.02.2023
20 lutego Komuna Warszawa ogłosiła wyniki open call na autorskie koncepcje spektakli, które zostaną zrealizowane w 2023 r. Na konkurs spłynęło 250 zgłoszeń.
Tego samego dnia, 20 lutego, w SZKOLE odbyła się debata pt. „Po co tyle teatrów w Warszawie albo porozmawiajmy o ekosystemie sztuk performatywnych”. W panelu udział wzięli: Aldona Machnowska-Góra – zastępczyni Prezydenta m.st. Warszawy, Artur Jóźwik – dyrektor Biura Kultury m.st. Warszawy, Anna Rochowska – zwyciężczyni konkursu na dyrektora TR Warszawa, Urszula Kropiwiec – wicedyrektorka ds. programowych, Nowy Teatr, Joanna Szymajda – kuratorka, badaczka i organizatorka sceny tańca, Grzegorz Laszuk – dyrektor artystyczny, Teatr Komuna Warszawa. Prowadzenie: Katarzyna Niedurny, Piotr Morawski. Spotkanie odbyło się z udziałem publiczności i transmisją online. Zapis spotkania został opublikowany w „Dialogu”.
Z opisu: „Wciąż domyślnym miejscem, do którego aspirują osoby twórcze, są instytucje kultury. Wynika to z tradycji, liczby i ich budżetów: W Warszawie jest ok. 80 instytucji kultury, w tym 17 teatrów miejskich. Planowany budżet na teatry to ok. 130 mln złotych (według danych BIP w planach budżetu na rok 2023). Mimo swej najsilniejszej pozycji teatry instytucjonalne powoli otwierają się na nową organizację pracy. Dynamicznie rozwijający się sektor niezależnych sztuk performatywnych wciąż ma stosunkowo mało pieniędzy, rzadko dysponuje odpowiednią bazą lokalową. Obieg sztuki ulega ciągłej transformacji, ale nie nadążają za nią ani rozwiązania prawne dotyczące podmiotów kultury, ani system finansowania działalności artystycznej”.
MARZEC
5 marca wystawiono spektakl „Tranquillo” - pracę Teatru Klucz im. W. Deneki w reż. i chor. Janusza Orlika. Ten spektakl taneczny z niewielką ilością tekstu tłumaczony był na język ukraiński (ulotki) oraz polski język migowy. Aktorzy Teatru Klucz są uczestnikami Warsztatu Terapii Zajęciowej „Przylesie” prowadzonego przez Stowarzyszenie Na Tak. Od kilku lat grupa pracuje w Centrum Kultury ZAMEK. W 2022 roku opiekę artystyczną nad nią objął Janusz Orlik, tancerz, choreograf i pedagog tańca, do zespołu dołączyli zawodowi tancerze, zmianie uległa też nazwa teatru. Z opisu: „>Tranquillo< z włoskiego znaczy ‘spokojnie’. To termin używany w notacji muzycznej, mający za zadanie pomóc wykonawcy oddać nastrój utworu. W subtelnym i kontemplacyjnym „Tranquillo” artyści trwają, rzeczy się wydarzają, przenikają powoli. Artyści, paradoksalnie spokojni, zapraszają nas do swojego świata i dają nam, widzom, szansę na pobycie z nimi, przyjrzenie się ich (nie)zwykłej codzienności. Tak naprawdę jest to spektakl o nas samych”.
Pokaz odbył się w ramach projektu „Obecność” – projektu performatywnego przygotowany przez CK Zamek w Poznaniu we współpracy z norweskim CODA Oslo International Dance Festival oraz warszawskim Teatrem 21. Realizowany jest w latach 2022–2023 dzięki grantowi z Funduszy Norweskich i EOG.
W ramach projektu realizowane są premiery i spektakle trzech zamkowych grup teatralnych (Teatr Klucz im. W. Deneki, Teatr Pod Fontanną, Grupa Teatralna Jest Jak Jest), a także gościnne przedstawienia czołowych światowych kolektywów, spotkania z wybitnymi twórcami, warsztaty, taneczne laboratoria, panele dyskusyjne i publikacja z zapisem wywiadów z uczestnikami.
„Tranquillo” Teatr Klucz im. W. Deneki, reżyseria, choreografia, scenografia: Janusz Orlik, wykonanie: Mariusz Józefiak, Jarosław Kubiak, Antek Kurjata, Daniel Laskowski, Lidia Piskorska, Piotr Roszak, Magdalena Szalbierz, Mariusz Sztuba, Arkadiusz Żmijewski/Karol Solski, kostiumy: Agnieszka Ostrowska we współpracy z artystami, reżyseria świateł: Janusz Orlik, Arkadiusz Kuczyński, Jacek Raczkowiak, opieka terapeutyczna: Hanna Rynowiecka, tłumaczenie na PJM: Antek Kurjata, Aleksandra Mayer, produkcja: Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, spektakl zrealizowany w ramach projektu performatywnego „Obecność”, przygotowanego przez CK ZAMEK we współpracy z norweskim CODA Oslo International Dance Festival oraz warszawskim Teatrem 21 dzięki grantowi z Funduszy Norweskich i EOG, pokaz: SZKOŁA, 05.03.2023
17 marca odbył się pokaz spektaklu „Za tobą, moja zimna ciotko” (reż. Alka Nauman, Adelina Cimochowicz). Punktem wyjścia artystów jest praktyka pary psychoterapeutów Jiriny i Ferdinanda Knoblochów rozwijana za żelazną kurtyną w ówczesnej Czechosłowacji. Z Opisu: „Jedno z pierwszych pytań zadawanych przez Knoblochów brzmi: jaka jest relacja pomiędzy tym, co wewnątrz i tym, co na zewnątrz? Twierdzili oni, że żyjemy w paradygmacie fałszywej dychotomii zakładającej istnienie podziału na doświadczenie wewnętrzne i to, co inne, na zewnątrz. Prowadzi to do nierozwiązalnych problemów, uniemożliwiających dostrzeżenie i zrozumienie przestrzenności doświadczenia nieuznającego granic wyznaczanych przez nasze tkanki. Wedle Knoblochów granice naszej skóry nie są granicami naszego ciała”.
Spektakl „Za tobą, moja zimna ciotko” Adeliny Cimochowicz i Alki Nauman zrealizowany został w ramach programu rezydencyjnego HUB Kultury KW, którego hasłem przewodnim w sezonie 2021 był „Hello Darkness My Old Friend”. Kuratorem był szwedzki reżyser Markus Öhrn.
„Za tobą, moja zimna ciotko” koncepcja: Adelina Cimochowicz, Alka Nauman, wideo: Adelina Cimochowicz, choreografia: Alka Nauman, wykonanie: Julita Goździk, Edka Jarząb, Alka Nauman, kostiumy i scenografia: Julita Goździk we współpracy z Adeliną Cimochowicz i Alką Nauman, sound design: Edka Jarząb, wykorzystano utwór: „Ja jestem już taka” Violetta Villas, materiały wizualne: Adelina Cimochowicz, reżyseria świateł: Jaqueline Sobiszewski, konsultacje: Ida Ślęzak, Magdalena Przybysz, realizacja dźwięku: Jakub Buchner, realizacja świateł: Piotr Szczygielski, produkcja: Olga Kozińska, pokaz: SZKOŁA, 17.03.2023
KWIECIEŃ
W dniach 15-16 kwietnia Komuna Warszawa zorganizowała Scena Robocza Fest. - w programie znalazły się m.in. wydarzenia taneczne.
Program pokazów:
15 kwietnia 2023 r.
„Dziewczyny opisują świat”, reż. Aleksandra Jakubczak
„Nie mów nikomu vol. 2”, reż. Adam Ziajski
„Czarny to mój szczęśliwy kolor”, choreografia: Michał Przybyła
16 kwietnia 2023 r.
„Jak zupełnie zniknąć” reż. Popova / Trajkowska / Cognac (SPEKTAKL ODWOŁANY)
„Have a Good Cry”, reż. i choreografia: M. Szpecht, L. Schimscheiner, W. Pelczyńska
„Czarny to mój szczęśliwy kolor”, choreografia: Michał Przybyła – dwa pokazy
Spektakl „Czarny to mój szczęśliwy kolor” Michała Przybyły (choreografia i wykonanie) i Marcina Miętusa (dramaturgia) porusza zagadnienie dezintegracji ciała, stanowiącego archiwum gestów i emocji. Jak ująć własne doświadczenia za pomocą ruchu? Czy taniec może być świadectwem przemiany? Spektakl jest rozwinięciem rezydencji artystycznej w Instytucie im. J. Grotowskiego, która miała miejsce w marcu 2022 roku.
„Czarny to mój szczęśliwy kolor”, koncepcja, choreografia, wykonanie: Michał Przybyła, dramaturgia: Marcin Miętus, muzyka: Przemek Degórski, kostium: Mateusz Bidziński, reżyseria światła: Krystian Szymczak, produkcja: Michał Przybyła & Dominika Mądry, Scena Robocza, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, partnerzy: Teatr Studio w Warszawie, Centrum Pendulum w Poznaniu, Teatr Nowy w Poznaniu, sponsorzy: CENEGA S.A., pokazy: SZKOŁA, 15-16.04.2023 (trzy prezentacje)
Performance „Have a Good Cry” (M. Szpecht, L. Schimscheiner, W. Pelczyńska) odnosi się do słów „Będzie można mieć osobny pokój, możliwość wypłakania się” – z wypowiedzi rzeczniczki Ministerstwa Sprawiedliwości o projekcie ustawy przygotowywanym przez Solidarną Polskę. „Po kilku miesiącach protestów przeciwko wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji, takie słowa zrozumiałyśmy jako następujący komunikat: państwo zmusi kobiety do rodzenia, ale zaoferuje im specjalne pomieszczenie, w którym będą mogły się wypłakać” – piszą artystki. „Ktoś z internautów natychmiast zapytał, czy nie jest tak, że cała Polska to jeden wielki pokój do płakania. Zaczęłyśmy więc zastanawiać się, jak wyobrażamy sobie takie pomieszczenie. Co powinno się w nim znajdować? Jak powinno zostać zaprojektowane? (…) Wyrwana z pierwotnego kontekstu idea pokoju do płakania zafascynowała nas, będąc wyobrażeniem terenu wspólnego, który może stać się miejscem oczyszczenia, wsparcia, uwolnienia albo bycia razem przez krótką chwilę i bez żadnego przymusu”.
„Have a Good Cry” M. Szpecht, L. Schimscheiner, W. Pelczyńska, partnerzy: Teatr Ochoty, Centrum w Ruchu, dofinansowano ze środków budżetowych Miasta Poznania, pokaz: SZKOŁA, 16.04.2023
26 kwietnia w SZKOLE odbyła się debata o ekosystemie sztuk performatywnych w Warszawie pt. „Dom produkcyjny vs. scena dla tańca albo jak to się robi w Berlinie…”. Udział wzięli: Mateusz Szymanówka (kurator tańca, Sophiensæle), Joanna Szymajda (kuratorka tańca, Instytut Sztuki PAN), Urszula Kropiwiec (wicedyrektorka, Nowy Teatr), Wojtek Ziemilski (reżyser), Grzegorz Laszuk (Teatr Komuna Warszawa). Prowadzenie: Piotr Morawski. Współpraca: Warszawskie Obserwatorium Kultury.
Po burzliwej pierwszej debacie o warszawskim ekosystemie sztuk performatywnych Komuna Warszawa postawiła kolejne pytania na temat tego, czym różni się system tworzenia sztuk performatywnych od systemu teatrów repertuarowych, czy ważniejsza jest scena dla tańca czy dom produkcyjny. W trakcie debaty o berlińskim ekosystemie sztuk performatywnych opowiedział Mateusz Szymanówka – kurator tańca w berlińskim Sophiensæle.
W dniach 27 kwietnia (premiera) i 28-29 kwietnia wystawiono spektakl „Imperial” najnowszą pracę w choreografii Pawła Sakowicza.
„Imperial”, choreografia i performance: Paweł Sakowicz, kreacja i performance: Agnieszka Kryst, Katarzyna Sikora, dramaturgia: Anka Herbut, sound design: Justyna Stasiowska, światło: Jacqueline Sobiszewski, projekt współfinansowany ze środków Miasta Stołecznego Warszawy w ramach zadania Społeczna Instytucja Kultury, premiera: 27.04.2023, pokazy: SZKOŁA, 27-29.04.2023
MAJ
19 i 20 maja odbyła się premiera spektaklu „Uroboros. Rewia na trzy aktorki” (reż. Agata Koszulińska), którego punktem wyjścia były dwie kolekcje mody Alicji Tkaczyk stworzone z odpadów oraz nasze osobiste relacje z ubraniami. Spektakl o obiegu materii w świecie, o sentymentalno-czułym podejściu do ubioru i przyjemności posiadania bez wyrzutów sumienia.
Z opisu: „Staram się w swojej opowieści wychodzić poza dobrze znane (ekologiczne, ekonomiczne i postkolonialne) argumenty związane z potrzebą ograniczenia nadprodukcji. Odwołuje się do własnych emocji i tęsknot związanych z przedmiotami oraz poczuciem kontroli nad tym co konsumuję. Zanurzam się w przyjemności posiadania, która nie jest obarczona wyrzutami sumienia”.
„Uroboros. Rewia na trzy aktorki”, scenariusz, reżyseria: Agata Koszulińska, dialogi: Justyna Janowska, Weronika Łukaszewska, Michał Przybyła, Agata Koszulińska, projekt wystawy: Agata Koszulińska, Amadeusz Nosal, Mateusz Korsak, Alicja Tkaczyk, kostiumy, obiekty: Alicja Tkaczyk, światło – Amadeusz Nosal, Mateusz Korsak, choreografia, praca z ciałem: Michał Przybyła, muzyka – Wojciech Frycz, wykonanie: Justyna Janowska, Weronika Łukaszewska, Michał Przybyła, premiera: 19.05.2023, pokazy: SZKOŁA, 19-20.05.2023
CZERWIEC
23 czerwca Komuna Warszawa zaprosiła na debatę o ekosystemie sztuk performatywnych pt. „Rezydencje i stypendia, albo jak (prze)żyć na scenie”. Udział wzięli: Artur Jóźwik (dyrektor Biura Kultury m.st. Warszawy), Szymon Adamczak (dramaturg, reżyser, stypendysta m.st. Warszawy), Mateusz Szymanówka (kurator tańca, Sophiensaele, Berlin), Ika Sienkiewicz-Nowacka (kuratorka działu rezydencji Centrum Sztuki Współczesnej), Grzegorz Laszuk (Teatr Komuna Warszawa), Katarzyna Sztarbała (choreografka, stypendystka m.st. Warszawy). Prowadzenie: Katarzyna Niedurny.
Z opisu: „Szeroko pojęte sztuki performatywne są obecnie polem najciekawszych eksperymentów artystycznych. W Polsce jest stosunkowo mało przestrzeni – zarówno w szkołach artystycznych, jak i w instytucjach kultury – na rozwijanie tej dziedziny. Dlatego najzdolniejsze osoby z Polski pracują i tworzą poza granicami kraju, w Berlinie czy Amsterdamie. Progresywno-eksperymentalne tworzenie sztuki wymaga laboratoryjnego systemu pracy – nie nastawionego na natychmiastowy efekt, z ograniczonym udziałem publiczności, możliwością dłuższego procesu pracy. Formą indywidualnego wsparcia rozwoju twórczości jest zagwarantowanie godnego finansowania na czas przygotowanie dzieła artystycznego (stypendium). Idealnym miejscem dla takiej pracy są ośrodki rezydencyjne. Stypendia i rezydencje to standardowe narzędzia wspierania rozwoju kultury. Ich niewielka reprezentacja w polskim systemie artystycznym jest coraz bardziej widoczna i wymaga pilnej korekty”.
Kolejne pokazy spektaklu „Imperial” Pawła Sakowicza odbyły się w dniach 24-25 czerwca.
„Imperial”, choreografia i performance: Paweł Sakowicz, kreacja i performance: Agnieszka Kryst, Katarzyna Sikora, dramaturgia: Anka Herbut, sound design: Justyna Stasiowska, światło: Jacqueline Sobiszewski, projekt współfinansowany ze środków Miasta Stołecznego Warszawy w ramach zadania Społeczna Instytucja Kultury, premiera: 27.04.2023, pokazy: SZKOŁA, 24-25.06.2023
LIPIEC
15 lipca w SZKOLE odbył się „Urodzinowy Bal u Bożny & Danila” – taneczno-performatywno-muzyczne wydarzenie sceny ballroom. Sędziowie: Diva Miyake-Mugler (Wielka Brytania), German Father David Elle (Niemcy), Candace Balenciaga (USA), MC: Marie Lea 007 (Holandia), DJ: Seven Garcon (Holandia).
SIERPIEŃ
W sierpniu nie organizowano wydarzeń tanecznych.
WRZESIEŃ
3 września w SZKOLE można było zobaczyć prapremierę „122 słowa o muzyce i tańcu” – projektu choreograficznego Marty Ziółek, który jest inspirowany tekstem Johna Cage’a o tym samym tytule, napisanym w odpowiedzi na zamówienie redakcji „Dance Magazine” w listopadzie 1957 roku. Z opisu: „2 strony – wyraźnie wyznaczona przestrzeń, 122 – ściśle określona liczba choreograficznie uporządkowanych słów o tańcu, stających się żywym, rytmicznie wprawionym w ruch obrazem. Wchodząc w dialog z tekstem Cage’a, performerzy/performerki poddają go ucieleśnionej aktualizacji, jednocześnie badając możliwość inscenizacji głosu ciała oraz emancypacyjną moc tańca”.
Do projektu została zaproszona grupa twórców reprezentujących pola eksperymentalnej muzyki i choreografii, a ich poszukiwania wspierają badaczki sztuk performatywnych. Ten interdyscyplinarny sojusz miał na celu stworzenie improwizowanego wydarzenia o charakterze audialno-kinetycznym, łączącego muzyczną i choreograficzną awangardę XX wieku ze współczesnymi działaniami w przestrzeniach eksperymentalnych.
„122 słowa o muzyce i tańcu”, koncepcja, taniec, koordynacja merytoryczna: Marta Ziółek, współkreacja, taniec: Aleksandra Borys, Aleksandra Lemba, Karolina Kraczkowska, Weronika Pelczyńska, Gieorgij Puchalski, Maria Stokłosa, muzyka: Bartosz Szablowski (perkusja), Natan Kryszk (saksofon), asystent choreografki: Kacper Szalecki, kostiumy: Jan Chodorowicz, zdjęcia: Witek Orski, wideo: Adam Zduńczyk, projekt graficzny: Maciej Bychowski, badania, teksty: Anna Majewska, Alicja Müller, kierownictwo produkcji: Alicja Berejowska – Perform for Change, produkcja: Fundacja Burdąg, partnerzy: Teatr Komuna Warszawa, Nowy Teatr, Gunia Nowik Gallery, OSiR Mokotów m.st. Warszawy, premiera: 08.09.2023 r., Warszawa – Nowy Teatr w ramach Generation After 7. Showcase. Reality Check, pokaz: SZKOŁA, 03.09.2023
9 września odbył się kolejny pokaz spektaklu „Imperial” w choreografii Pawła Sakowicza. Głównym tematem spektaklu „Imperial” jest walc. Po „Masakrze”, w której Sakowicz i Herbut badali politykę reprezentacji tańców latynoamerykańskich, tym razem twórcy skupiają się na tańcu funkcjonującym na przecięciu form standardowych, użytkowych, chłopskich i balowych jednocześnie. Z opisu: „Historycznie rewolucyjność walca manifestowała się w fizycznej bliskości ciał, eskalacji tanecznej przyjemności i rozgrzaniu wyobraźni. Jego skandaliczna natura polegała także na zrównaniu w tańcu klas społecznych, które do tej pory nie miały prawa spotkać się na parkiecie. Walc był środkiem zmieniającym świadomość – także tę społeczną. Dziś podtrzymuje romantyczne fantazje o elegancji, przepychu i luksusie. Eksploracja walca (i jego nieoczywistej historii) pozwala zadać pytanie nie tylko o jego eskapistyczną moc, ale także o klasowość choreografii: jak przejęcie tańca przez określoną klasę społeczną może wpływać na polityczność poruszających się ciał i czy może stać się elementem kulturowego awansu?”.
„Imperial”, choreografia i performance: Paweł Sakowicz, kreacja i performance: Agnieszka Kryst, Katarzyna Sikora, dramaturgia: Anka Herbut, sound design: Justyna Stasiowska, światło: Jacqueline Sobiszewski, projekt współfinansowany ze środków Miasta Stołecznego Warszawy w ramach zadania Społeczna Instytucja Kultury, premiera: 27.04.2023, pokazy: SZKOŁA, 09.09.2023
W dniach 16-17 września w SZKOLE kolejny raz wystawiono projekt „Uroboros. Rewia na trzy aktorki” w reżyserii Agaty Koszulińskiej.
„Uroboros. Rewia na trzy aktorki”, scenariusz, reżyseria: Agata Koszulińska, dialogi: Justyna Janowska, Weronika Łukaszewska, Michał Przybyła, Agata Koszulińska, projekt wystawy: Agata Koszulińska, Amadeusz Nosal, Mateusz Korsak, Alicja Tkaczyk, kostiumy, obiekty: Alicja Tkaczyk, światło – Amadeusz Nosal, Mateusz Korsak, choreografia, praca z ciałem: Michał Przybyła, muzyka – Wojciech Frycz, wykonanie: Justyna Janowska, Weronika Łukaszewska, Michał Przybyła, premiera: 19.05.2023, pokazy: SZKOŁA, 16-17.09.2023
PAŹDZIERNIK
W dniach 21-22 października ponownie wystawiono spektakl „Czarny to mój szczęśliwy kolor” w choreografii Michała Przybyły.
„Czarny to mój szczęśliwy kolor”, koncepcja, choreografia, wykonanie: Michał Przybyła, dramaturgia: Marcin Miętus, muzyka: Przemek Degórski, kostium: Mateusz Bidziński, reżyseria światła: Krystian Szymczak, produkcja: Michał Przybyła & Dominika Mądry, Scena Robocza, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, partnerzy: Teatr Studio w Warszawie, Centrum Pendulum w Poznaniu, Teatr Nowy w Poznaniu, sponsorzy: CENEGA S.A., pokazy: SZKOŁA, 21-22.10.2023
28 października SZKOŁA zaprosiła na SOSZ FEST: „Sada Yakko” w reżyserii Hany Umedy. Praca poświęcona była postaci Sada Yakko (1871-1946) – gejszy i tancerce, pierwszej propagatorce japońskiego teatru na Zachodzie i pierwszej zawodowej aktorce nowoczesnej Japonii. W kulturze polskiej znana jest przede wszystkim za pośrednictwem Jana Augusta Kisielewskiego, a jej postać stała się inspiracją dla młodopolskich artystów – „sensacją egzotycznej natury”.
Mówi Hana Umeda: „Postać, w którą się wcielam, jest jedynie czyjąś fantazją, to kobiecość wyobrażana. Wdzięk, seksapil są w tańcu wyolbrzymione, aż nierealne. Odwołują się raczej do osiemnastowiecznego wyobrażenia o tym, czym jest erotyzm, wyobrażenia, które może być trudne do zrozumienia dla Europejczyka. W Japonii pociągające było to, co zakryte. Na pornograficznych drzeworytach shunga z okresu Edo bardzo rzadko widać nagie postaci, zazwyczaj mają one na sobie jeszcze rozchełstane i podwinięte kimona, a do tego fryzury i makijaże. Strój to jakby przedłużenie ciała. Podobnie jest w tańcu – liczy się ruch ubranego ciała, rękaw czy wachlarz to taka sama część ciała jak stopa czy głowa”.
„Sada Yakko”, koncepcja i choreografia: Hana Umeda, performance: Hana Umeda, Natalia Jarzębska, Wojciech Grudziński, dramaturgia: Joanna Ostrowska, Paweł Soszyński, muzyka: Shinsuke Sugitani, światło: Aleksandr Prowaliński, kostium: Mikaela Sandell, Sebastian Szarata, scenografia: Gabriel Krajewski, produkcja: Bartosz Kozakiewicz, zdjęcia: Witek Orski, Karolina Gorzelańczyk, w spektaklu wykorzystano cytaty z: L. Downer „Madame Sadayakko. Gejsza, która uwiodła Zachód”, przeł. Patryk Gołębiowski; J.-A. Kisielewski „O teatrze japońskim”; M. Shelley „Frankenstein”, przeł. Henryk Goldmann; E. Jelinek „Dzieci umarłych”, przeł. Agnieszka Kowaluk, twórcy spektaklu dziękują: Magdzie Małczyńskiej-Umedzie, Gabiemu Krajewskiemu, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski i Komunie Warszawa, spektakl powstał dzięki Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Młoda Polska, współorganizator: Komuna Warszawa, pokaz: SZKOŁA, 28.10.2023
29 października, również w ramach SOSZ FEST, wystawiono ceniony przez krytyków spektakl „RODOS” w reżyserii i choreografii Wojciecha Grudzińskiego. RODOS odnosi się do ogródków działkowych (tutaj jako: Rodzinne Ogrody Działkowe Ogrodzone Siatką) i spędzania w nich czasu wolnego. Z opisu: „RODOS odkryje przed nami inne, bardziej nieokrzesane oblicze; tuż pod miastem, obok blokowisk i supermarketów, rozpocznie się seans, w którym farsa i komedia spotkają się z najczystszą tragedią. Podmiejskie pasterki i hultaje, rabusie i przykładne gospodynie zatańczą razem, dając susa przez grządki marchwi i krzewy jeżyn, na spotkanie przygody, która zdarzyć się może tylko w RODOS”.
Fragmenty recenzji: „>RODOS< Wojciecha Grudzińskiego to porywająca, imprezowa wizja “Snu nocy letniej” na działce. Kto mógłby się temu oprzeć?” (Aneta Kyzioł „Polityka”), „Ten szalony teatralny fajerwerk jest jak transowy teledysk. Eksploduje kolorem i dźwiękiem” (Michał Centkowski „Newsweek”), „Do opisu świata RODOS przymiotników z pewnością nie zabraknie – jest rajski, kolorowy, gorący, frywolny, witalny i rozkoszny” (Kacper Ziemba „Teatralia”).
„RODOS”, koncepcja, choreografia: Wojciech Grudziński, performance: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Wojciech Grudziński, Oskar Malinowski, tancerka rewiowa: Justyna Zientek, Tamara (Olga) Briks, głos: Dobromir Dymecki, dramaturgia: Joanna Ostrowska, Paweł Soszyński, muzyka: Wojtek Blecharz, scenografia, wizualizacje: Rafał Dominik, reżyseria światła: Aleksandr Prowaliński, kostiumy: Natalia Mleczak, wideo: Bartek Zalewski, w spektaklu wykorzystano cytaty z książek: R. Firbank „Studium temperamentu”, przeł. Grzegorz Jankowicz, Andrzej Sosnowski; T. Pynchon „Wada ukryta”, przeł. Andrzej Szulc; W. Scisłowski, „Ryby mają głos”; M. Surma-Gawłowska „Komedia dell’arte”, pokaz: SZKOŁA, 29.10.2023
LISTOPAD
W dniach 3-4 listopada Komuna Warszawa zaprosiła na pokaz „blackmilk” - spektaklu Tirana Willemse, który został nagrodzony na Swiss Performance Art Award 2023. „Blackmilk” to pierwsza część trylogii „trompoppies” (w języku afrykanerskim słowo to oznacza formację mażoretek, czyli kobiet występujących na różnego rodzaju pokazach i paradach ulicznych, wykonujących określone układy taneczne w rytm orkiestry dętej lub perkusyjnej). Z opisu: „Performance bada jeden z elementów choreograficznych tańca mażoretek – dokładnych gestów dłoni. Łącząc ruch trompoppies z melodramatycznymi gestami młodych aspirujących aktorek oraz gestykulacją kojarzoną z czarnymi męskimi gwiazdami rapu, Willemse eksploruje dystans pomiędzy obrazowaniem afrykańskich i afro-amerykańskich ciał, które prezentują się w męski sposób. „blackmilk” ingeruje w ograniczony repertuar reprezentacji używając medium performance’u oraz eksploruje różnorodność ciał w szarych strefach uznanych tożsamości, otwierając je na kompleksową wrażliwość, którą Willemse definiuje jako >czarna męska melancholia<”.
Tiran Willemse pochodzi z RPA, a działa i pracuje w Zurychu oraz w Berlinie. Zajmuje się tańcem, choreografią i reaserchem. Jego praktyka performatywna jest zakorzeniona w uważnym podejściu do przestrzeni, wyobraźni, gestu i dźwięku, skupiając się na sposobach analizy rasy i płci w kontekście ich performatyki i komunikacji. Współpracował m.in. z Trajal Harrell, Meg Stuart, Jerome Bel, Ligia Lewis, Eszter Salamon, Susanne Linke, Andros Zins-Browne, a także z Cullberg Ballet pod koordynacją Debory Hay and Jefthy Van Dither. Jego prace pokazywane były w instytucjach oraz na festiwalach takich jak: Arsenic lausanne, Impulstanz Vienna, Tanzquartier Wien, Gessnerallee Zurich, Sophiensaele Berlin, Palais de Tokio Paris, Santarcangelo Festival i MCBA w Lozannie.
„blackmilk”, choreografia i performance: Tiran Willemse, światło: Fudetani Ryoya, muzyka: Manuel Riegler, kostiumy: LML studio Berlin, produkcja: Paelden Tamnyen, Rabea Grand, współprodukcja: Sophiensaele Berlin, Tanzquartier Wien, Gessnerallee Zurich, WP Zimmer Antwerp, wsparcie rezydencyjne: Tanzhaus Zurich Tanzhaus Zurich, Buda Kortrijk, Les Urbaines Lausanne, Impulstanz Vienna, Trauma Bar and Kino Berlin, pokazy: SZKOŁA, 03-04.11.2023
W dniach 17-19 listopada publiczność mogła obejrzeć premierowy spektakl „Your Majesty” (reż. i chor. Katarzyna Sikora i Marcin Miętus). Z opisu: „>Your Majesty< za pomocą choreografii eksploruje temat oczekiwań i negocjacji jako strategii komunikacyjnych wykorzystywanych zarówno w sferze publicznej i prywatnej, na scenie oraz poza nią. W spektaklu przyglądamy się różnym sposobom funkcjonowania dialogu, dedykacji i prośby za pomocą słów i ruchu, w różnych konfiguracjach – solo, w duecie i trio. Czego wymaga prośba od nadawcy, a czego od odbiorcy?”.
„Your Majesty”, koncepcja i choreografia: Katarzyna Sikora, Marcin Miętus, performance: Katarzyna Sikora, Marcin Miętus, Jacek Sotomski, muzyka: Jacek Sotomski, światło i przestrzeń: Aleksandr Prowaliński, współpraca dramaturgiczna: Maria Stokłosa, konsultacja kostiumów: Maja Skrzypek, premiera: 17.11.2023, pokaz: SZKOŁA, 17-19.11.2023
26 listopada w SZKOLE wystawiono „Sticky Fingers Club”, do którego choreografię przygotowali: Daniela Komędera-Miśkiewicz, Dominika Wiak, Dominik Więcek i Monika Witkowska. Spektakl w sferze ruchowej i wizualnej nawiązuje do kultury queerowej, ballroomowej i tańca vogue. Z opisu: „Spektakl o ponoszeniu porażki, gdzie postacie zawsze stanowią drugi plan. Notorycznie zajmują czwarte miejsce, a w walce o Oscara konkurują z niedoścignioną Meryl Streep. W obliczu ciągłych porażek stwarzają przestrzeń celebracji, w której to oni są gwiazdami. Na własnych zasadach świętują bycie nieidealnym, wspierają się i stawiają sobie wyzwania. Wśród wyrazistych charakterów, znajduje się śpiewaczka operowa kochająca muzykę bez wzajemności, neurotyczna paniusia, przebrzmiały gwiazdor oraz tancerka, której nigdy nie dane było zatańczyć solowej sceny. Tu dla społecznego wykluczenia i nienormatywności otwierana jest przestrzeń na ujawnienie barwnej tożsamości. Odwołania popkulturowe do queerowego mainstreamu, popularnych pokazów mody, czy do „Bohemian Rhapsody” zespołu Queen, dodają „Sticky Fingers Club” ogromnej dozy poczucia humoru i autoironii. Spektakl porusza szerszy problem porażki, oraz idące za tym wykluczenie i zapomnienie, bez sięgania do uogólnień czy moralizatorstwa”.
„Sticky Fingers Club”, koncepcja, choreografia, wykonanie: Daniela Komędera-Miśkiewicz, Dominika Wiak, Dominik Więcek, Monika Witkowska, wsparcie dramaturgiczne: Konrad Kurowski, światło: Krystian Koźbiał, muzyka: Przemek Degórski, kostiumy z użyciem projektów autorstwa Krystiana Szymczaka, Edvarda Kuzmicha, Romana Marchewki, pokaz: SZKOŁA, 26.11.2023
GRUDZIEŃ
Ostatnim wydarzeniem w 2023 r. były premierowe pokazy spektaklu „Glory Game”, które odbyły się w dniach 15-17 grudnia. Z opisu: „Pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie zbiegają się w czasie z wynalezieniem kinematografu, co całkowicie przekształciło sposób uczestnictwa w sporcie i jego odbiór. Porządek mediów zdobywa panowanie nad porządkiem zawodów sportowych. Pod kamerę i teleuczestnictwo widza zmieniane są zasady i reguły dziedzin olimpijskich. Zabiegi związane z prezentacją ruchu: zwolnione i przyspieszone temu, powtórki, zbliżenia, czy gwałtowne zmiany punktów widzenia działają na widza jak wciągający serial i mają elementy melodramatu. W centrum tego wszystkiego jest ciało, od którego zasady gry nieustannie wymagają coraz więcej. Nowoczesny sport nakłada na zawodników skrajne obciążenia przekraczające biologiczną wydolność organizmu. Citus – altius – fortius (szybciej – wyżej – silniej)”.
„Glory Game”, koncept i choreografia: Dominik Więcek, kreacja i performance: Natalia Dinges, Daniela Komędera, Piotr Stanek, Dominika Wiak, Dominik Więcek, Monika Witkowska, opieka dramaturgiczna: Konrad Kurowski, scenografia: Mateusz Mioduszewski, kostiumy: Weronika Wood, muzyka: Przemek Degórski, reżyseria oświetlenia: Piotr Pieczyński, specjalnie podziękowania dla osób, z którymi praca była dla nas inspiracją: Paweł Wysocki, Johnny Blade, Biesiad Strong, podziękowania należą się również Lubelskiemu Teatrowi Tańca, Centrum Kultury w Lublinie, premiera: 15.12.2023, pokaz: SZKOŁA, 15-17.12.2023
Fundacja Artystyczna Perform i program „Centralna Scena Tańca” – działalność w 2023 r.
Fundacja Artystyczna Perform współpracująca z Mazowieckim Instytutem Kultury zrealizowała w 2023 r. kilkadziesiąt zróżnicowanych wydarzeń tanecznych, dzieliły się one na wydarzenia warsztatowe, cyfrowe, realizowane w przestrzeni publicznej i te na scenie. W obszarze warsztatowym były m.in. nich warsztaty dotyczące praktyk kontakt improwizacji i jamy taneczne (20 spotkań w cyklu „CST - Laboratoria ruchowe”) oraz kilkudniowy „Dżem zimowy” poświęcony kontakt improwizacji, odbyła się też 14. edycja warsztatowego Międzynarodowego Festiwalu Tańca Warsaw CI Flow, z zespołem 26 osób (nauczyciele, artyści, organizatorzy). W programie cyfrowym, online’owym odbyły się pokazy filmowe (cztery kilkudniowe prezentacje z cyklu „CST – Kino Tańca”), w ramach których w Internecie pokazano 22 krótkometrażowe taneczne produkcje filmowych z całego świata, m.in. z Belgii, Chin, Czadu, Kanady czy Finlandii, online’owo zrealizowano także dwa podcasty o działaniach site-specific. Widzowie mogli uczestniczyć w MIK w dwóch panelach eksperckich, których nagrania udostępniono później w Internecie, w sieci udostępniono także trzy wywiady z choreografkami i choreografami, jakie przeprowadzono przed publicznością po ich wcześniejszych pokazach scenicznych. W bloku „Krytyka i teoria tańca” powstało także 11 recenzji z wydarzeń „Centralnej Sceny Tańca”.
W obszarze prezentacji scenicznych i rozgrywających się w przestrzeni publicznej (site-specific) zorganizowano dziewięć wieczorów teatralnych w cyklu „CST – Scena”, trzy wieczory w cyklu „CST – Autoportrety choreograficzne” (mają one urozmaiconą formułę, od wykładów i prezentacji filmowych aż po pokazy fragmentów spektakli), dwie animacje społeczne oraz dwa działania site-specific. Fundacja wsparła formalnie wydarzenie społeczno-polityczne site-specific „Płoniemy” organizowane i realizowane przez Tomasza Wygodę, a upamiętniające akt samospalenia Piotra Szczęsnego (Szarego Człowieka) przed Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie.
Fundacja wydała w wersji książkowej publikację naukową (rozprawę doktorską) jednej ze swoich kuratorek, Reginy Lissowskiej-Postaremczak.
Ponadto współorganizowała projekt dla społeczności międzynarodowej łączących NVC i CI – Transforming Emotions: Nonviolent Communication meet Contact Improvisation z organizacjami partnerskimi z Włoch, Rumunii, Hiszpanii, Bułgarii, Chorwacji i Polski, poza Warszawą realizowała też społeczny projekt w Garwolinie „STICKERS” podczas 5. edycji Festiwalu Saturator Teatralny, plener malarski z metody Vedic Art w Bronicach, dwa kursy I stopnia Vedic Art w Izabelinie (Wydarzeń pozawarszawskich analiza ta nie obejmuje – przyp.).
Program zaproponowany w ramach „Centralnej Sceny Tańca” nie obfitował co prawda w jakąś oszałamiającą liczbę spektakli scenicznych, odbywał się jednak regularnie i z określonym, powtarzającym się planem, z nastawieniem na edukację i zróżnicowanie działań w kilku wybranych przez organizatorów obszarach. Warto zauważyć, że CST nie odwróciło się także od młodych czy debiutujących twórców (organizowało warsztatowe grupy projektowe, które prezentowały się później na scenie). W 2023 r. najsilniej wypadły działania społeczne, dzięki uczestnictwu/wsparciu ważnych ideowo projektów, jak „Still Standing” z okazji 80. rocznicy wybuchu powstania w gettcie warszawskim, „Płoniemy” poświęcone Piotrowi Szczęsnemu (Szaremu Człowiekowi) czy „Instrukcje obsługi cienia” – dedykowanego kobiecej wspólnocie, idei siostrzeństwa, tanecznego rozpoczęcia Festiwalu Sztuki Kobiet „Persona” 2023, której patronką była Wisława Szymborska i innych tego typu działań.
STYCZEŃ
Fundacja Artystyczna Perform i Mazowiecki Instytut Kultury rozpoczęły sezon działalności „Centralnej Sceny Tańca” (Centralna Scena Tańca w Warszawie, edycja IV) swoim niedzielnym cyklem warsztatowo-improwizacyjnym „CST – Laboratoria ruchowe”, który składa się z warsztatu kontakt improwizacji oraz jamu tanecznego z muzyką na żywo.
15 stycznia i 29 stycznia „CST – laboratoria ruchowe” poprowadził Tomasz Domański – tancerz, performer, warszawski nauczycie kontakt improwizacji. A improwizowaną muzykę zapewnił Phao Sanato – wokalista, multiinstrumentalista i producent muzyczny. Czas trwania warsztatów: 2 godziny.
Od 19 do 22 stycznia odbyła się pierwsza odsłona cyfrowego programu filmowego „Kino Tańca Online vol 1: Każde ciało ma własną opowieść!” (kuratorka: Regina Lissowska-Postaremczak).
Cykl CST – Kino Tańca w 2023 r. poruszał tematy indywidualności, wolności, tożsamości i pamięci. A rozpoczęty został programem poświęconym inkluzywności i wyjątkowości każdego ciała. W programie znalazł się m.in. wrażliwość między ludźmi brytyjski krótki metraż „Artificial Things”, który powstał na kanwie spektaklu tańca współczesnego pod tym samym tytułem w wykonaniu Stopgap Dance Company, a nakręcony został z udziałem niepełnosprawnych i pełnosprawnych tancerzy. Widzowie mogli obejrzeć też wyprodukowany przez Myrskyryhmä (innowacyjną fińską grupę taneczną działającą na polu sztuki partycypacyjnej i inkluzywnej) film „A Sight for Sore Eyes”. Obraz oparto na naszych subiektywnych umiejętnościach patrzenia, na tańcu i na rozmowach z Hilkką Ollikkala, która traci wzrok. Ciekawą propozycją był też argentyński krótkometrażowy dokument taneczny osadzony w hiszpańskim języku migowym pt. „Breaking Language”, gdzie czterech niedosłyszących argentyńskich artystów stanęło przed wyzwaniem stworzenia spektaklu wraz ze słyszącym choreografem w ciągu jednego tygodnia.
Program filmowy:
- „Pióra”, reż. Jay Gearing (Wielka Brytania/Polska)
- „Breaking Language”, reż. Sofia Castro (Argentyna)
- „Artificial Things”, reż. Sophie Fiennes (Wielka Brytania)
- „A Sight for Sore Eyes”, reż. Kat Kallio (Finlandia)
- „Axiomata”, reż. Béatriz Mediavilla (Kanada)
- „Gatunki chronione”, reż. Anu Czerwiński (Polska)
LUTY
Od 2 do 5 lutego trwał „CST - Dżem zimowy/Winter jam” – warsztatowa impreza kontakt improwizacji (kuratorka: Klara Łucznik). Performatywną odsłonę wystawy poprowadzili: Eva Klimackova, Paweł Kubiak, Klara Łucznik, Ksenia Opria, Filip Wencki, Łukasz Wójcicki, muzyka: Katarzyna Tekielska. Wystawa dokumentuje rozwój i ewolucję kontakt improwizacji, somatykę, badania nad ruchem i performance, nowe formaty nauczania i uczenia się, podejście do integracyjnej praktyki tanecznej i performance, dyskurs i metodologię pracy oraz nowe zastosowania w innych dziedzinach sztuki. Jak piszą jej autorzy „Ta wystawa rzuca światło na wczesne lata praktyki – skupiając się na ziarnach zasianych przez Steve’a Paxtona i jego współpracowników oraz mapuje rozprzestrzenianie się, rozwój praktyki i wzrost nowych gałęzi”.
Program:
2 lutego 2023 r.
– Performatywne oprowadzanie po wystawie „50 lat kontakt improwizacji: Zaczątki, korzenie, gałęzie”
– Dżem z muzyką na żywo
3 lutego 2023 r.
– Poranne praktyki somatyczne
– Dżemy tematyczne (partytury grupowe)
– Dżem z muzyką na żywo
4 lutego 2023 r.
– Underscore wprowadzenie
– Underscore
– Praktyki somatyczne
– Dżem z muzyką na żywo
5 lutego 2023 r.
– Poranne praktyki somatyczne
– Dżemy tematyczne (Round Robin)
– Dżem pożegnalny
Prowadzący „Dżem zimowy”: Kasia Tekielska, Phao Sanato, Daniel Zorzano, Jakub Dykiert.
Kolejna edycja cyklu warsztatowo-improwizacyjnego „CST Laboratoria ruchowe” odbyła się 12 lutego i 26 lutego. Prowadzenie: Filip Szatarski, muzyka: Kasia Tekielska.
A od 16 do 18 lutego online odbyła się druga edycja filmowego programy „CST Kino Tańca Online vol. 2: Inicjacje”, które poświęcono przełomowym momentom dojrzewania i definiowania siebie. Jak pisze kuratorka: „Filmy, które znalazły się w tym programie eksplorują napięcie między poczuciem osobistej autonomii, a potrzebą przynależności do społeczności, jakkolwiek kulturowo definiowanej. Stawiają pytania o tożsamość i tradycje w szerszym społeczno-kulturowym ujęciu”. W tej edycji Kina Tańca pokazano m.in. krótki metraż „Silk, Paper and Bruises” - eksperymentalny film taneczny z udziałem lalek Barbie, który opowiada o tym, w jaki sposób kobiece ciała są reprezentowane, prezentowane i traktowane na drodze do kariery tanecznej.
Program filmowy:
- „Making Men”, reż. Antoine Panier (Belgia)
- „Fresh oranges into the ocean”, reż. Silvia Giordano, Nuanda Sheridan (Włochy)
- „Contrapeso”, reż. Kati Kallio (Finlandia)
- „Silk, Paper and Briuses”, reż. Gabriella Engdahl (Szwecja)
- „This Is Us”, reż. Luca Silvestrini, Alice Underwood (Wielka Brytania)
- „Home”, reż. Larkin Poynton, Chris Martin, Andrew Ellis, Ben Stamper (USA)
MARZEC
2 marca odbył się pierwszy projekt sceniczny zaproponowany w bieżącym sezonie przez Fundację Artystyczną „Perform” i Mazowiecki Instytut Kultury, czyli „CST – Autoportret Choreograficzny” (kuratorka: Magdalena Chabros). „CST – Autoportret Choreograficzny: Iwona Olszowska” to pokaz spektaklu tanecznego autorstwa jednej z najstarszych polskich tancerek, improwizatorek, choreografek. Olszowska to także Somatic Movement Educator według metody BMC, pedagog Akademii Muzycznej w Łodzi, trenerka choreografii w Hurtowni Ruchu, somatyk w Kontakt Przestrzeń Tańca i Ruchu, a przede wszystkim założycielka Eksperymentalnego Studio Tańca EST i opiekunka Obszaru Tańca w Teatrze Barakach.
CST – Autoportet Choreograficzny – spektakl taneczny, koncept: Iwona Olszowska, performance: Iwona Olszowska, muzyka i collage filmowy: Marcin Janus, kamera video, projekcja i archiwizacja: Tomasz Kowalski, premiera: 02.03.2023, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 02.04.2023
Kolejny sceniczny pokaz w Mazowieckim Instytucie Kultury to pierwsza odsłona skierowanego dla młodych twórców niezależnych i grup nieformalnych cyklu „CST – Scena Otwarta dla Młodych”, w ramach którego wystawiono spektakl „To Ty” w reżyserii i choreografii Sebastiana Flegiela. „To Ty” jest spektaklem dyplomowym zrealizowanym w 2022 roku w Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi stanowiącym „opowieść o poszukiwaniu siebie wśród swoich obliczy, szukaniu własnego głosu w kakofonii wewnętrznych głosów i odnajdywaniu osobistej wolności, która zamiast odrzucać, uczy kochać”. Praca zawiera fragment choreografii Medhi’ego Walerskiego w reżyserii autora spektaklu.
„To Ty”, reżyseria i choreografia: Sebastian Flegiel, dramaturgia: Sebastian Flegiel, Agata Sztarbała, tekst: Sebastian Flegiel, muzyka: Oryginalna kompozycja – Tomasz Wyrwa, Pearl Jam – „Do the Evolution”, Benjamin Clementine – „Adios”, Bernardo Bastos – „Espiritu de Arbol”, wykonanie: Paweł Jacak, Malwina Świstoń, Karolina Łykowska, Aleksandra Łuczak, Aleksandra Kępińska, Daria Resztak, Oliwia Obrębska, Oliwia Ołdziejewska, Marcelina Kostecka, Mariola Dubiel, Natalia Feret, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 09.04.2023
W dniach 12 marca i 26 marca odbyło się kolejne spotkanie warsztatowo-improwizacyjne „CST – Laboratorium ruchowe”. Warsztat prowadził Sebastian Flegiel, a dżem z muzyką na żywo Olga Skrzypek.
Natomiast na koniec miesiąca – 30 marca – w Mazowieckim Instytucie Kultury odbył się drugi wieczór „CST – Scena”, tym razem ze spektaklem „Goździk w pustej muszli” Aleksandry Bożek-Muszyńskiej i Piotra Skalskiego. „Wychodząc od impresji na temat rzeźby „Pocałunek" rumuńskiego twórcy Constantina Brâncuşi, artyści przyglądają się tematowi długoletnich związków miłosnych. Co dzieje się po zakończeniu pierwszego, idyllicznego, fizycznie intensywnego, sklejającego, ale też przekraczającego etapu miłości romantycznej? Czy po jej obumarciu ewoluuje w relację dojrzalszą, intymniejszą, głęboko emocjonalną, w której dwie osoby mogą być jednocześnie blisko i daleko od siebie?” - piszą o swojej pracy twórcy.
„Goździk w pustej muszli”, koncepcja: Aleksandra Bożek-Muszyńska, choreografia, kreacja i wykonanie: Aleksandra Bożek-Muszyńska i Piotr Skalski, muzyka: Marcin Janus, reżyseria świateł: Ewa Garniec, producent: Krakowski Teatr Tańca, szczególne podziękowania dla Hanny Bylki-Kaneckiej, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 30.03.2023
KWIECIEŃ
4 kwietnia Fundacja Artystyczna Perform ogłosiła nabór open call na projekt „Still Standing”, realizowany w ramach „CST – Site Specific”. Projekt zakładał udział w dwugodzinnych spotkaniach warsztatowych i działaniu choreograficznym site-specific 16 maja 2023 r. w okolicach Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w ramach obchodów 80. rocznicy powstania w getcie warszawskim. Warsztaty prowadzone były przez choreografki i tancerki Weronikę Pelczyńską i Monikę Szpunar oraz badaczkę Aleksandrę Janus w salach Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w terminach: 21 kwietnia, 22-23 kwietnia, 27-28 kwietnia, 29 kwietnia, 12 maja i 14 maja.
„Still Standing”, koncepcja i realizacja: Weronika Pelczyńska, Aleksandra Janus we współpracy z Moniką Szpunar, organizator naboru: Fundacja Artystyczna „Perform”, współorganizatorzy projektu: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, działanie realizowane w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe, FestivALT, projekt: MultiMemo. Multidirectional Memory: Remembering for Social Justice (European Union, CERV: Citizens, Equality, Rights and Values)
KWIECIEŃ
13 kwietnia zaproszono widzów do MIK na spektakl „na dwóch nogach/bi(g)gender” (w ramach „CST – Scena”) w wykonaniu i choreografii Weroniki Pelczyńskiej i Magdy Fejdasz. Projekt „na dwóch nogach” był kontynuacją rozpoczętego przez nie w 2019 roku kolektywnego badania idei siostrzeństwa w tańcu, choreografii i improwizacji kontaktowej. Tytuł spektaklu odnosił się do związku frazeologicznego „stanąć na nogi”, czyli złapać równowagę, odzyskać siły, uniezależnić się. W spektaklu choreografki „ożywiają” przeskalowany kostium (garnitur „bi(g)gender” powstał w ramach tworzenia kolekcji costYOUme / YOUniform w 2017 roku w Belgii na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii, obiekt nawiązuje do modowego typu androgyna - połączenia cech męskiej i kobiecej fizyczności, harmonii dwoistości). Ruchowi towarzyszy muzyka skomponowana na cztery ręce i pianino, nagrana z wnętrza instrumentu, a publiczność w trakcie spektaklu może zmieniać swoje miejsce i pozycję.
„Na dwóch nogach/bi(g)gender”, choreografia i wykonanie: Weronika Pelczyńska, Magda Fejdasz, kostium: Monika Nyckowska, muzyka: Natan Kryszk (kompozycja i wykonanie), Aleksander Żurowski (realizacja i wykonanie nagrania), specjalne podziękowania dla Patrycji Kowańskiej, Moniki Szpunar, Klaudyny Schubert, Jakuba Odzioby, Agnieszki Orlińskiej, Bożeny Zaremby i Centrum w Ruchu, spektakl powstał w ramach projektu rezydencyjnego Krakowskiego Teatru Tańca „Rollercoaster. Młodzi kreatorzy wrażeń”, zrealizowanego przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 13.04.2023
13 kwietnia odbył się także „CST: Panel ekspercki”. Panel pt. „Wolność artystyczna a uwarunkowania systemowe” był częścią szerszego programu „Krytyka i teoria tańca”. Dyskusję o tym, na ile możemy mówić o wolności twórczej mając na uwadze uwarunkowania współczesnej polityki kulturalnej, określone modele pracy i współpracy artystycznej prowadziła Marta Seredyńska, której rozmówcami byli Ramona Nagabczyńska i Bartek Woszczyński.
Kolejną odsłonę warsztatów taneczno-improwizacyjnych „CST – Laboratoria ruchowe” zrealizowano w dniach 16 kwietnia i 23 kwietnia. Prowadzenie taneczne: Maria Stokłosa, prowadzenie muzyczne Daniel Zorzano (Meksyk), grający na violi da gamba. Cykl (kuratorki: Klara Łucznik i Zuzanna Bukowski) jak zwykle składał się z warsztatu kontakt improwizacji oraz improwizacyjnego jamu z muzyką na żywo.
Później – 20 kwietnia – widzowie w Mazowieckim Instytucie Kultury obejrzeli premierowo spektakl „Instrukcje obsługi cienia” (program „CST – Animacje”) pokazujący nielinearne historie kobiet opowiadających o emocjach i intymnych doświadczeniach i ich uzdrawianiu. Choreografia Pauliny Święcańskiej inspirowana była twórczością poetki i noblistki Wisławy Szymborskiej. Autorzy tak pisali o swoim przedstawieniu: „Zapraszamy zatem na spektakl utkany z prawdziwych historii do być może odszukania swojego cienia, a przynajmniej do refleksji i zadumy nad swoim „światłocieniem” w życiu. Przy realizacji spektaklu towarzyszyła nam patronka 2023 roku, którą jest Wisława Szymborska. Jej twórczość okazała się dla nas inspiracją, jak o trudnych i czasami bardzo filozoficznych sprawach opowiadać w sposób klarowny i jasny jak światło, które zawsze na koniec dnia oświetla cień”.
„Instrukcje obsługi cienia”, choreografia i reżyseria: Paulina Święcańska, scenografia: Romuald Woźniak, kreacja postaci wraz z elementami koncepcji, wykonanie: Sabina Błażejowska, Grażyna Chmielewska, Grażyna Cholewińska, Angelika Czerwińska, Elwira Filczuk, Ania Gajownik, Katarzyna Guzowska, Agnieszka Gwadera, Agnieszka Motyl, Bożena Osmola, Beata Papiernik, Magda Rolka, Magdalena Rostkowska, Monika Staśkiewicz, Emilia Taletycka, Ewa Wojciechowska, Edyta Wojciuk, rysunek wykorzystany w grafice: Angelika Czerwińska, muzyka: kolaż muzyczny, premiera: 20.04.2023, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 20.04.2023
MAJ
11 maja Fundacja Artystyczna Perform i Mazowiecki Instytut Kultury zaprosili publiczność do MIK na „CST – Autoportret choreograficzny”, którego gościem był Jacek Owczarek. Pokazane i omówione zostały wybrane fragmenty nagrań spektakli: „Zdarzenia Pracownia Fizyczna i SzaZa” (grane od 2011), „Dziadek do orzechów. Nowe historie” w reżyserii Darii Kopiec w Teatrze im. Wilama Horzycy w Toruniu, „Lithos” (2021). Wieczór o metodzie choreograficznej Owczarka uzupełnił pokaz etiudy „czemu nie ma” z udziałem Ulyany Zaruby, Martyny Wójcik i VityVaskiv.
„Czemu nie ma”, choreografia: Jacek Owczarek, dramaturgia: Elżbieta Chowaniec, wykonanie: Vita Vaskiv, Ulyana Zaruba, Martyna Wójcik, muzyka: PimonLekler, kostiumy: Aleksandra Kmiecik, produkcja: Materia, premiera: 23.11.2022, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 11.05.2023
Dwa dni później – 13 maja – kolejna odsłona „CST – Scena” (kuratorka: Katarzyna Stefanowicz), podczas której zaproponowano wydarzenie z pogranicza kabaretu, cyrku i sztuk wizualnych, czyli spektakl „Valeska, Valeska, Valeska, Valeska”. Ta swoista instalacja performatywna inspirowana była życiorysem i twórczością Valeski Gert.
„Valeska, Valeska, Valeska, Valeska”, koncept, reżyseria, choreografia: Dominika Knapik, asystent choreografki: Dominik Więcek, wykonanie: Daniela Komędera-Miśkiewicz, Dominika Wiak, Dominik Więcek, Monika Witkowska, scenariusz i dramaturgia: Patrycja Kowańska, reżyseria światła, wideo: Wolfgang Macher, muzyka: Doministry Dominik Strycharski, kostiumy: Dominik Więcek, kierowniczka produkcji: Alicja Berejowska (Perform for Change), produkcja: Fundacja Performa, partnerzy: Centrum Kultury w Lublinie, Lubelski Teatr Tańca, Teatr Łaźnia Nowa,
Dom Utopii - Międzynarodowe Centrum Empatii, Instytut im. Jerzego Grotowskiego, prapremiera: 25.11.2022 r., premiera spektaklu dofinansowana jest przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu własnego Zamówienia choreograficzne 2022, finansowana ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, premiera spektaklu zrealizowana dzięki wsparciu prywatnego sponsora - Dominiki Knapik, szczególne podziękowania dla Krakowskiego Centrum Choreograficznego, Stowarzyszenia Edukacji Krytycznej, Kamili Kamińskiej i Marka Gluzińskiego, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 13.05.2023
13 maja w MIK odbyło się jeszcze jedno wydarzenie, którym było spotkanie i dyskusja z Omerem Kriegerem (punktem wyjścia do rozmowy była archiwalna choreografia Noi Eshkol, którą Omer Krieger wykorzystał w pracy „Amphi” i która stanowiła podstawę działania performatywnego „Still Standing” rozwijanego przez Weronikę Pelczyńską i Aleksandrę Janus we współpracy z Moniką Szpunar). Dyskusję z izraelskim twórcą, autorem akcji performatywnych i choreografii obywatelskich prowadziła Aleksandra Janus, a spotkanie odbyło się w języku angielskim.
14 maja i 28 maja zaproponowano kolejną odsłonę cyklu warsztatowo-improwizacyjnego „CST - Laboratoria ruchowe”, tym razem poprowadzili go Filip Wencki (taniec) i Olga Skrzypek (muzyka).
16 maja odbyło się jedno z najważniejszych wydarzeń całego sezonu „Centralnej Sceny Tańca w Warszawie - edycja IV”, czyli działanie performatywne „Still Standing” upamiętniające zburzenie Wielkiej Synagogi 16 maja 1943 roku. Rozgrywająca się w okolicach Muzuem Historii Żydów Polskich POLIN akcja site-specific przygotowana przez Weronikę Pelczyńską, Monikę Szpunar i Aleksandrę Janus wchodziła w dialog z historyczną choreografią izraelskiej choreografki Noi Eshkol przygotowaną przez nią na obchody 10. rocznicy powstania w getcie warszawskim i zaprezentowaną w 1953 roku w kibucu Lohamei Hageta’ot (Bojowników Getta) w Izraelu.
Jak piszą twórczynie „Still Standing” to „działanie performatywne, w którym ciało traktowane jest jako żywa rzeźba powstająca w relacji do miejsca”, wpisujące się w obchody 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim. Wydarzeniu towarzyszyła ścieżka audio, czytana przez aktorkę Agnieszkę Grochowską, którą uczestnicy mogli odtworzyć dzięki swoim smartfonom i słuchawkom.
Fragment recenzji, która ukazała się na łamach e-Teatr.pl: „W materiale audio, dostarczonym internetowo i gotowym do włączenia na własnym sprzęcie w dowolnym momencie, można było usłyszeć niejako opis tej sytuacji*: sytuacji stania na Muranowie, gdzie kiedyś, wcale nie tak dawno, stali inni ludzie i inne budynki. Kiedyś, kiedy, dopowiadam sobie, nie stał tam Pomnik Bohaterów, bo można było jeszcze po prostu żyć, nie stając przed koniecznością podejmowania decyzji o bohaterstwie. Potem kompozycja zaczęła się rozgałęziać i przemieszczać. Performujące ciała rozpoczęły proces nieustannego przegrupowywania, które pociągnęło za sobą gromadny ruch widowni, podążającej za kolejnymi obrazami w kierunku Placu Bankowego (ulicy Rymarskiej…): przez Zamenhofa, Anielewicza, Skwer Więźniów Politycznych Stalinizmu, Skwer Tekli Bądarzewskiej (Gęsią, Nalewki, Zamenhofa…), Nowolipki, Nowolipie, Plac Owalny (Mylną…), aż do wspomnianego już Andersa (Przejazd…). Ustawienia zbiorowe i solo, wpisywanie żywych rzeźb w kształty architektoniczne, budowanie efemerycznych ustawień wzdłuż krawężników, wokół przystanków autobusowych, w relacji do krzewów i budynków, w kształtach zaplanowanych i w tych reagujących na nieprzewidywalne choreografie społeczne miasta – sygnalizację na przejściach dla pieszych, kolejkę do drzwi autobusu, ruch rowerzystek i spacerowiczów. Przemieszczaniu się towarzyszyły gesty, wśród których wyjątkowo silnie przykuwało uwagę wskazywanie ręką niewidzialnego punktu w przestrzeni. Było też osłanianie przedramieniem oczu, jakby mające chronić przed jakimś widokiem, było też delikatne ułożenie ręki w okolicy serca, jak gdyby echo gestu kołysania dziecka. Tę część publiczność w dużej mierze komponowała samodzielnie z elementów dostarczonych nam przez twórczynie. Trzeba było wybrać, za którą grupą się wędruje i z jakiej perspektywy się ją ogląda. Na jak długo skupi się wzrok na jednym obrazie z wielu kształtujących się i rozpraszających we własnych rytmach. Kiedy założy się słuchawki, by wysłuchać opowieści o Synagodze i dwóch miastach – tym dziś niewidzialnym i tym, które właśnie przemierzamy – oraz pytań na temat troski o historię i możliwości utrwalania jej” (fragment recenzji: „>Still Standing< – wędrówka po minionym (?) krajobrazie, Hanna Raszewska-Kursa, e-Teatr.pl, 09.06.2023 – przyp.)
„Still Standing”, koncepcja: Weronika Pelczyńska, Aleksandra Janus, realizacja: Weronika Pelczyńska, Aleksandra Janus, Monika Szpunar, muzyka: Natan Kryszk, współpraca: Omer Krieger, Klara Łucznik, lektorzy: Agnieszka Grochowska, Michael Rubenfeld, kuratorka projektu: Ewa Chomicka, producentka projektu: Alicja Kaczmarek-Poławska, wykonanie: Elżbieta Balano, Barbara Baranowska, Małgorzata J. Berwid, Jowita Bożek, Monika Bubniak, Halina Chmielarz, Amok Choreomaniak, Oksana Czala, Julia Dutkiewicz, Sophia Gagina, Sylwia Gola, Katarzyna Górska, Viera Hres, Agnieszka Górska, Klara Ignut, Urszula Iwińska, Natalia Kaczkowska, Natalia Klamann, Aleksandra Kowalczyk, Maja Kowalczyk, Małgorzata Kuszner, Ada Majchrzak, Bogumiła Małuj, Ewa Mazgajska, Aisza Myszkowska, Frajda Natychmiast, Iuliia Nevolina, Aleksandra Olszowska, Justyna Orlińska, Natalia Osiatynska, Katarzyna Pawluk, Edyta Pawłowska, Weronika Pelczyńska, Alicja Pietkiewicz, Agnieszka Pietras, Hela Rakovich, Paulina Rozmus, Izabela Rudzka, Agata Rutkowska, Anna Sałata, Katarzyna Sałbut, Dagmara Siwczyk, Kinga Senczyk, Małgorzata Sielińska, Olga Skrzypek, Anna Skurczyńska, Krystyna Słowik, Karolina Sobieszek, Weronika Solarek, Urszula Strych, Monika Szpunar, Małgorzata Tekiel, Julka Tomiczek, Katarzyna Ubysz-Piasecka, Patryk Wancerz, Alicja Wasiak, Dorota Warecka, Ewelina Wegner, Marzena Wiaderkiewicz, Jakub Wichowski, Magdalena Wilicka, Wojciech Winkler, Anna Wiśniewska, Robert Włodarczyk, Renata Wołowiec, Aleksandra Zagroba, współorganizatorzy projektu: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, działanie realizowane w ramach projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe FestivALT, projekt: MultiMemo. Multidirectional Memory: Remembering for Social Justice (European Union, CERV: Citizens, Equality, Rights and Values), Centralna Scena Tańca w Warszawie edycja IV, organizator: Mazowiecki Instytut Kultury, Fundacja Artystyczna PERFORM, kuratorka: Paulina Święcańska, współfinansowanie: miasto st. Warszawa, wydarzenie jest finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy, miejsce: przestrzeń miejska - początek pod pomnikiem Bohaterów Getta, zakończenie na tarasie kina Muranów, 16.05.2023
Taneczny miesiąc w Mazowieckim Instytucie Kultury zakończyło - 25 maja - rozpoczęcie kolejnej edycji Festiwalu Sztuki Kobiet „Persona” 2023. Patronką tej edycji była Wisława Szymborska, a wydarzeniem otwierającym festiwal spektakl „Instrukcje obsługi cienia” w choreografii Pauliny Święcańskiej. Po spektaklu odbyła się rozmowa z twórcami i gośćmi: prof. Ewą Woydyłło, Kazimierą Szczuką i Michałem Rusinkiem.
„Instrukcje obsługi cienia”, choreografia i reżyseria: Paulina Święcańska, scenografia: Romuald Woźniak, kreacja postaci wraz z elementami koncepcji, wykonanie: Sabina Błażejowska, Grażyna Chmielewska, Grażyna Cholewińska, Angelika Czerwińska, Elwira Filczuk, Ania Gajownik, Katarzyna Guzowska, Agnieszka Gwadera, Agnieszka Motyl, Bożena Osmola, Beata Papiernik, Magda Rolka, Magdalena Rostkowska, Monika Staśkiewicz, Emilia Taletycka, Ewa Wojciechowska, Edyta Wojciuk, rysunek wykorzystany w grafice: Angelika Czerwińska, muzyka: kolaż muzyczny, pokaz w ramach: Festiwalu Sztuki Kobiet „Persona” 2023, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 25.05.2023
CZERWIEC
11 czerwca w MIK odbyły się kolejne warsztaty improwizacyjne „CST – Laboratoria ruchowe” (kuratorki: Klara Łucznik i Zuzanna Bukowski). Tym razem zajęcia ruchowe poprowadziła Weronika Pelczyńska, a jam improwizacyjny wsparła muzycznie Kasia Tekielska (skrzypce, głos, looper).
Natomiast na 22 czerwca zaplanowano dwa wydarzenia. Pierwszym były warsztaty ruchowe „Global Underscore” praktyki improwizacyjnej opracowanej przez Nancy Stark Smith, jedną z twórczyń i światowych edukatorek kontakt improwizacji. Zajęcia odbyły się w ramach „CST – Laboratoria ruchowe” (prowadzenie: Klara Łucznik i Katarzyna Tekielska). Drugim zaś był poranny pokaz spektaklu tanecznego dla dzieci w wieku przedszkolnym pt. „Opowieść o drzewie”, który odbył się w ramach programu „CST - Scena” (kuratorka: Katarzyna Stefanowicz). Jak piszą twórcy: „>Opowieść o drzewie< jest bajką dźwiękową, w której muzyka tworzy nastrój i tło dla słów oraz tańca. Twórcy przywołują dźwięki lasu zachęcając widzów do wspólnego działania – śpiewania, wydawania i tworzenia dźwięków oraz wykonywania prostych ruchów”.
„Opowieść o drzewie”, pomysł i realizacja: Teatr Hipopotam – Kasia Stefanowicz i Michał Marecki, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 22.06.2023 (godz. 11.00)
LIPIEC
Od 6 do 12 lipca Fundacja Artystyczna Perform i Mazowiecki Instytut Kultury organizowały 14. Międzynarodowy Festiwal Tańca Warsaw CI Flow (prezentacja tego wydarzenia warsztatowego znajduje się w dziale poświęconym festiwalom – przyp.).
SIERPIEŃ
Nie prowadzono działań.
WRZESIEŃ
10 września i 24 września odbyły się kolejne warsztaty taneczno-improwizacyjne w cyklu „CST - Laboratoria ruchowe”, tym razem prowadzącym był Tomasz Domański, a o oprawę muzyczną dla jamów zapewniał Daniel Zorzano, grający na żywo na violi da gamba.
W dniach 14-17 września odbyła się kolejna edycja wydarzenia cyfrowego z filmami dostępnymi online. „CST – Kino Tańca: Inni” miała konfrontować widza z różnorodnymi postawami i lękami wobec szeroko pojętej inności, ukazując różnorodność doświadczeń w aspektach kulturowych czy społecznych. W repertuarze znalazła się m.in. „Bestia” w reżyserii Iwony Pasińskiej.
Program filmowy:
- „Bestia”, reż. Iwona Pasińska (Polska)
- „Henk”, reż. Sergio Gridelli (Holandia)
- „Amani”, reż. Alliah Fafin (Kanada/Czad)
- „CYBO”, reż. Lou Wildemann (Niemcy)
- „Usures”, reż. Sebastien De Buyl (Belgia)
18 września (termin przeniesiony z 11 września) w ramach „CST – Site Specific/Scena Otwarta” odbył się performance według konceptu Joanny Drabik przy twórczej współpracy z performerką wokalną Aleksandrą Klimczak zrealizowany w holu Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. O swoich eksperymentalnych i interdyscyplinarnych działaniach pisze choreografka Joanna Drabik: „W pięknej przestrzeni holu Teatru Wielkiego w Warszawie tworzymy strefę, w której artysta i widz otwiera się na dialog. Opuszczamy kurtynę na konwenanse i przyjęte mechanizmy po to by zbliżyć się do widza, wyjść mu naprzeciw, zmniejszyć dystans zachowywany między artystą a publicznością. Pragniemy niejako odczarować formalny, statutowy a czasem nieprzystępny charakter Wielkich Miejsc. Podczas działania badamy naszą osobistą przestrzeń, poddajemy się pytaniom o to, czy w danej przestrzeni czuje komfort czy dyskomfort? Czy jestem gotowy wyjść ze strefy komfortu i wypróbować się w nowych, niepoznanych obszarach? W tej podróży otwieramy się na interakcje związane z przekraczaniem granicy między poszczególnymi strefami”.
Twórcy i twórczynie: Joanna Drabik, Aleksandra Klimczak, Błażej Pawlina, tancerze i tancerki Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie: Barbara Derleta, Paulina Magier, Natalia Kamińska, Eugénie Hecquet, Olga Yaroshenko, Magdalena Studzińska, Kristóf Szabó, Kasper Górczak, Mikołaj Czyżowski, Bartosz Zyśk, Gregor Giselbrecht, kuratorka: Paulina Święcańska, pokaz: hol Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, 18.09.2023
We wrześniu Fundacja Artystyczna Perform ogłosiła kolejny nabór do performatywnej grupy kobiet. Inicjatywa ta powstała w czerwcu 2022 r. po wspólnym spektaklu „Kobiety duch wolności” przygotowanym na festiwal „Persona”, gdzie patronką była Maria Janion, a 2023 roku powstał kolejny spektakl „Instrukcje obsługi cienia” gdzie festiwalową patronką była Wisława Szymborska.
Ostatnim elementem tego tryptyku ma być realizacja w 2024 roku poświęcona miłości, ale też autentyczności, dojrzałości, szacunkowi i spełnieniu. Spotkania zaplanowano w czwartki od 12 października do 14 grudnia 2023 r., kolejne od 11 stycznia 2024 r., ta aby premiera nowej pracy mogła się odbyć na przełomie kwietnia i maja 2024 roku. Projekt realizowany w ramach „CST – Animacje”.
28 września w Mazowieckim Instytucie Kultury odbyła się kolejna odsłona „CST – Scena”, podczas której można było zobaczyć spektakl „Stefania” w choreografii pochodzącego z Sycylii tancerza i zwycięzcy 9. edycji programu „You Can Dance – Po prostu tańcz!” Stefano Silvino. Tak o spektaklu mówił jego twórca: „Stefania to myśl-objaw mojego nieskończonego wysiłku emocjonalnego, z którym mierzę się w życiu codziennym. To uczucie, gdy jestem odległy od swoich emocji lub może nie przeżywam ich wcale. Czy coś sprawia mi ból czy radość? Czy to obojętność? Trwam wciąż w trudzie, którego doświadczyć nie umiem. Stefania to nadzieja, która zrodziła się we mnie, bym mógł spojrzeć na moją drogę i ją zrozumieć. Pełna życia i emocji, których tak pragnę doświadczyć”.
„Stefania”, choreografia: Stefano Silvino, wykonanie: Sandra Zalas, Paulina Skurzewska, Marcelina Więch, Catherine Lukner Michalska, Wiktoria Sobocinska, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 28.09.2023
PAŹDZIERNIK
8 października i 22 października „CST – Laboratoria ruchowe”, czyli warsztat i jam taneczny poprowadziło rodzeństwo: Aleksandra Bożek – improwizatorka, choreografka i performerka oraz Marcin Bożek - muzyk, improwizator i nauczyciel.
12 października w Mazowieckim Instytucie Kultury widzów zaproszono na kolejny „CST – Autoportret choreograficzny”, którego gościem była Weronika Pelczyńska. Spotkanie na scenie miało formę specjalnie przygotowanego dla CST wykładu performatywnego pt. „Siostrzeństwo, czyli jak działać wspólnie i (nie)zależnie”.
Weronika Pelczyńska o swoim wykładzie: „W działaniu artystycznym badam, jak praktykować połączenie kolektywnych metod tworzenia z solowymi, bez konieczności redukcji indywidualnych pragnień i potrzeb. Interesuje mnie, w jaki sposób w spotkaniu z innymi, komunikować własne zainteresowania oraz jak mogą one manifestować się we wspólnym ruchu, tańcu czy działaniu.
W 2019 roku zaczęłam te badania utożsamiać z pojęciem siostrzeństwa. We współpracy z Magdą Fejdasz i Moniką Szpunar zapoczątkowałam inicjatywę, którą nazwałyśmy praktykami siostrzeństwa. (...). Z czasem ta potrzeba popularyzacji siostrzeństwa stała się fundamentem mojego języka choreograficznego”. Podczas wykładu przybliżone zostały m.in. prace „Still Standing”, „Rzeźbiary”, „Refrakcja: choreografia spojrzeń”, „Kuliści” czy „Na dwóch nogach/bi(g)gender”.
„Siostrzeństwo, czyli jak działać wspólnie i (nie)zależnie” Weronika Pelczyńska, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 12.10.2023
W październiku Fundacja Artystyczna Perform i MIK ogłosili open call dla prelegentów konferencji naukowej „W poszukiwaniu balansu”, którą zaplanowano na następny sezon (8-11 lutego 2024 r.). Konferencja naukowo-środowiskowa ma być połączona z sesjami o charakterze laboratorium/think-tanku i stać się przestrzenią dyskusji czy projektowania innowacyjnych rozwiązań w zakresie zrównoważonych praktyk artystycznych. Wydarzenie jest skierowane do środowisk akademickich, przedstawicieli środowisk artystycznych, w szczególności tańca, oraz przedstawicieli instytucji i organizacji kulturalnych.
26 października odbyła się kolejna edycja „CST – Scena”, publiczność obejrzała spektakl taneczno-multimedialny „Chronovision Glance Dance” z wykorzystaniem interaktywnego chronowizora – choreograficznego urządzenia pozwalającego na przeglądanie wydarzeń z przeszłości i przyszłości w postaci ruchowej. Dzięki niemu performer może „podróżować w czasie” i obserwować wydarzenia, które wpłynęły na kształtowanie danej postaci ruchowej.
„Chronovision Glance Dance”, wykonanie: Barbara Bujakowska, Grzegorz Kaliszuk, Marcin Janus, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 26.10.2023
Tego samego dnia (26 października) w ramach cyklu „CST – Panele eksperckie” (blok Krytyka i teoria tańca) odbyło się drugie w 2023 roku spotkanie, którego tematem był „Potencjał sztuki włączającej w aspekcie artystycznym i odbiorczym”. Z opisu: „Dostępność oferty kulturalnej dla różnych grup odbiorców stała się tematem popularnym w związku z ustawą, która obowiązuje organizatorów wydarzeń od 2019 r. Zapewnienie dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami jest istotne zarówno w kontekście budowania publiczności, tworzenia inkluzywnej i atrakcyjnej oferty kulturalnej, jak i otwierania się na działania artystyczne o różnorodnym potencjale”. Prowadzenie Marta Seredyńska, której gośćmi były Justyna Wielgus, Madi Rostkowska.
LISTOPAD
Kolejne spotkanie warsztatowo-improwizacyjne „CST – Laboratoria ruchowe” odbyło się 5 listopada i 12 listopada. Prowadzącymi były Ksenia Opria z Ukrainy (warsztat kontakt improwizacji) i Kasia Tekielska (muzyka podczas jamu).
30 listopada w ramach „CST – Animacje społeczne” odbyła się prezentacja powarsztatowa pt. „Trzecie widzenia Na=przeciw człowieka”. Był to pokaz pracy finałowej grupy seniorów i seniorek pod artystycznym przewodnictwem tancerza i choreografa Mikołaja Mikołajczaka. Grupa wystąpiła jako Zespół Tańca Gimnastyka Nie Umyka praktykujący w ramach spotkań organizowanych przez Fundację Rezonanse Kultury.
„Trzecie widzenia Na=przeciw człowieka” Zespół Tańca Gimnastyka Nie Umyka, choreografia: Mikołaj Mikołajczak, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 30.11.2023
30 listopada w MIK odbyło się także spotkanie autorskie z Reginą Lissowską-Postaremczak, z okazji wydania książki „Strategie kinestezyjne w przestrzeni tańca” (publikacja rozprawy doktorskiej). Rozmowę prowadziła Marta Seredyńska, a wydawcą książki była Fundacja Artystyczna Perform.
Fragment recenzji dr hab. Danuty Kuźnickiej, prof. IS PAN: „Podnosząc wartość rozprawy (...) podkreślę śmiałe podjęcie złożonego tematu, związanego z analizą dokonań nowych, niebanalnych i artystycznie radykalnych. Niełatwo poddają się one krytycznemu oglądowi i jak wszystkie autentycznie twórcze gesty wymagają tematyzacji i kontekstualizacji. Tego właśnie w sprawny, przekonujący sposób dokonała autorka rozprawy. Czułym nakłuciem fachowego obserwatora wskazała na istotę mechanizmów, na których zbudowane zostały działania artystów, i nazywając je kinestezyjnymi strategiami, pokazała, jak budują przekaz. (...) Nie ma wątpliwości, że śledząc zjawiska osadzone w ludzkim ciele, nie można nie sięgnąć po ich wyjaśnienia dostarczane przez współczesną naukę. Jednakże praca Lissowskiej-Postaremczak wydobywa jeszcze jeden istotny aspekt zagadnienia: oto między poszukiwaniami artystów i naukowców istnieją związki wzajemnych inspiracji, a taniec częstokroć staje się laboratorium wiedzy ścisłej. Rozważania autorki rozprawy budujące poziom meta nad dyskursem sztuki i nauki przynoszą nową wiedzę i w cenny sposób oświetlają współczesny paradygmat poznania. Podkreślmy przy tym, że jest to tylko jeden z wymiarów szerszych perspektyw, jakie otwiera praca. Ukazuje ona Bowiem nie tylko przeobrażenia w obszarach refleksji usystematyzowanej, ale generalnie przekształcenia kultury, która w centrum zainteresowania stawia coraz wyraźniej indywidualne doświadczanie, cielesność i procesualność w miejsce normatywnej racjonalności, intelektu i formy”.
„Strategie kinestezyjne w przestrzeni tańca” Regina Lissowska -Postaremczak, koordynacja: Paulina Święcańska, redakcja językowa i korekta: Dominik Postaremczak, konsultacje: dr hab. Elżbieta Kalemba-Kasprzak, prof. UAM, projekt graficzny i prawa autorskie do fotografii okładkowej: Piotr Janowczyk, na okładce: tancerka Weronika Banul, fotografia autorki na IV stronie okładki: Dawid Majewski, skład: Daniel Nowakowski, druk i oprawa: SOWA druk, książkę zrecenzowali: dr hab. Aleksandra Dziurosz, prof. UMFC, dr hab. Danuta Kuźnicka, prof. IS PAN, dr hab. Mariusz Bartosiak, prof. UŁ, publikacja została współwydana przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu „Program wydawniczy 2023” i współfinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wydawca: Fundacja Artystyczna „Perform”
GRUDZIEŃ
Ostatni miesiąc roku rozpoczęto cyklem „CST – Laboratoria ruchowe”, który odbył się 3 grudnia i 17 grudnia. Prowadzący: Klara Łucznik (warsztat) i Olga Skrzypek (muzyka na żywo).
7 grudnia publiczność MIK obejrzała w ramach „CST – Scena Otwarta dla Młodych” premierowy spektakl „Bry-tan” w wykonaniu Chopin University Dance Company, a zrealizowanego przez studentów z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Za choreografię odpowiadała dr hab. Aleksandra Dziurosz.
„Bry-tan” Chopin University Dance Company, scenariusz i reżyseria: Aleksandra Dziurosz, choreografia: Aleksandra Dziurosz, Eliza Kindziuk-Kosianko i zespół Chopin University Dance Company, wykonanie: Maja Bilek, Aleksandra Bożek, Natalia Łomińska, Anastazja Panasiuk, Marta Pieczul, Oliwia Rybicka, Tomasz Świtlicki, Klara Twardowska, multimedia: Paula Jaszczyk, kostiumy: Aleksandra Dziurosz, głos: Martyna Bartosz, muzyka na żywo w wykonaniu: Emilii Bałagi, Szymona Greckiego, Aldony Nawrockiej, Daniela Oktawiana Piotrowskiego, Moniki Tomasik, Gabrieli Topczewskiej, Moniki Trzaskowskiej, Tomasza Woźniaka, Piotra Zajączkowskiego, asystentka reżyserki: Eliza Kindziuk-Kosianko, premiera: 07.12.2023, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 07.12.2023
14 grudnia miał się odbyć „CST – Autoportret choreograficzny” z Marią Stokłosą, ale został odwołany z powodu nagłej choroby artystki, w zamian odbyła się edycja CST – Scena” i wystawiono spektakl „Epizody poza czasem” Teatru Akt.
Jak pisze organizator: „To metafora podróży, która prowadzi w głąb własnej wyobraźni. (…) Opowieść utrzymana jest w malowniczej stylistyce steampunk, łączącej styl retro z fantastyką naukową”.
„Epizody poza czasem” Teatr Akt, reżyseria adaptacji: kreacja zespołowa, muzyka: Dominik Strycharski i inni artyści, wykonanie: Karolina Banaszek, Agnieszka Musiałowicz, Katarzyna Stefanowicz, Tomasz Musiałowicz, Krzysztof Skarżyński, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 14.12.2023
Na zakończenie roku Perform i MIK zaprosili na online’owe pokazy z cyklu „CST – Kino Tańca”. Filmy taneczne zebrane we wspólnym tytule „Przyszłość już tu jest” były dostępne w dniach 28 grudnia – 31 grudnia 2023 r. Pokazano serię futurystycznych filmowych obrazów, gdzie taniec i ekspresja cielesna stają się narzędziem do tworzenia nieoczywistych opowieści.
Program filmowy:
- „Circology”, reż. Tero Peltoniemi (Finlandia)
- „Gosh - Jamie xx”, reż. Romain Gavras (Chiny)
- „Dansomaton” reż. Ratavöloira Collective (Włochy)
- „Save the Future”, reż. Bárbara Fdez (Hiszpania)
- „Future Futures”, reż. Brian J Johnson (Kanada)
Fundacja Artystyczna Perform działała też poza Warszawą (np. organizowała serię warsztatów Vedic Art czy współtworzyła międzynarodowy projekt Transforming Emotions), których ten raport nie analizuje.
Pozostali organizatorzy – najważniejsza działalność w 2023 r.
STYCZEŃ
Do 29 stycznia 2023 r. w Galerii 30 Rynek 30 (Muzeum Warszawy) trwała wystawa czasowa „Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną. Herstorie warszawskie”, przygotowana przez studentki i studentów Wydziału Zarządzania Kulturą Wizualną warszawskiej ASP w oparciu o kolekcję Muzeum Warszawy. Ekspozycja przybliżała losy dwunastu kobiet związanych z Warszawą – a wśród nich tancerki baletowej Danuty Kwapiszewskiej.
Na jedenastu stanowiskach kuratorskich zaprezentowano wybór obiektów z kolekcji Muzeum Warszawy uzupełnionych o wypożyczenia i zbiory prywatne, w tym pamiątki rodzinne. Bohaterki wystawy: Józefa Bojanowska, Eufemia, Gertruda Gawenda, Maria Gecow-Kupiszewska, Jadwiga Irena Golcz, Danuta Kwapiszewska, Wanda Kwaśniewska-Loth, Hanna Loth-Nowak, Janina Borkowska (de domo: Loth), Florentyna Łuczak, Janina Rakowska, Anna Tomaszewicz-Dobrska, Stefania Wilczyńska, Antonina Żabińska.
W dniach 12-15 stycznia Polski Balet Narodowy zaprosił na kolejną edycję warsztatów choreograficznych „Kreacje”. W tym roku nowe prace młodych choreografów były zaprezentowane na deskach Sceny Kameralnej „Kreacje” wprowadzone w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej z inicjatywy Krzysztofa Pastora owocują każdego roku nowymi etiudami tancerzy Polskiego Baletu Narodowego, podczas tegorocznej, 15. edycji swoje kreacje zaprezentowali: Joanna Drabik, Gregor Giselbrecht, Eugénie Hacquet, Anna Hop, Antonio Lanzo, Gianni Melfi, Kristóf Szabó, Olga i Vladimir Yaroshenko oraz Bartosz Zyśk. Odbyły się trzy wieczory z pokazami tanecznymi.
Program pokazów:
- Joanna Drabik „Elementy barwne upierzenia”
- Gregor Giselbrecht „Voyage”
- Eugénie Hacquet „DIY”
- Anna Hop „La gazza ladra”
- Antonio Lanzo „Adélaïde”
- Gianni Melfi „Nokturn c-moll”
- Kristóf Szabó „A Blurry Reflection”
- Olga i Vladimir Yaroshenko „By dalej żyć?”
- Bartosz Zyśk „Scream”
W dniach 28-29 stycznia oraz 31 stycznia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej odbyły się prezentacje spektakli „Exodus” i „Bieguni-Harnasie” w choregografii Anny Hop i Izadory Weiss. Motywem łączącym obie części dyptyku Polskiego Baletu Narodowego było pytanie „Dokąd zmierzamy?”.
„Exodus” Anny Hop to teatr tańca, gdzie muzyka Wojciecha Kilara, a szczególnie utwór „Exodus” (1981) nadaje kształt wizji artystycznej reżyserki. Choreografka podjęła się bardzo trudnego tematu do interpretacji – przemijania, a w swojej pracy odwołuje się do twórczości Krzysztofa Kieślowskiego („Dekalog”) oraz do crush-artowych prac Bogusława Lustyka. Artystka angażuje kilkudziesięciu tancerzy, Chór i Orkiestrę Teatru Wielkiego – Opery Narodowej.
Z kolei libretto Izadory Weiss, autorki choreografii „Bieguni-Harnasie”, wywodzi się z prozy Olgi Tokarczuk i muzyki Karola Szymanowskiego – pierwszej i drugiej części IV Symfonii połączonych z baletem „Harnasie”, który powstał z fascynacji kompozytora dziką i wolną naturą ludzi gór oraz pierwotną energią męskiego tańca. To opowieść o kobiecie, która odrzuciła dotychczasowe życie poddane społecznej i rodzinnej presji. Przewodnikiem w duchowym dojrzewaniu bohaterki była zjawiskowa Galina, uosobienie kobiecej wolności.
„Exodus” Polski Balet Narodowy, koncepcja: Anna Hop, choreografia: Anna Hop, muzyka: Wojciech Kilar, scenografia: Małgorzata Szabłowska, kostiumy: Anna Hop, światła: Małgorzata Szabłowska, pianista: Piotr Sałajczyk, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 28-29.01.2023 i 31.01.2023
„Bieguni-Harnasie” Polski Balet Narodowy, libretto: Izadora Weiss (inspirowane epizodem z powieści Olgi Tokarczuk oraz ideą Karola Szymanowskiego), inscenizacja i choreografia: Izadora Weiss, muzyka: Karol Szymanowski, wykonanie muzyki: Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, dyrygenci: Łukasz Borowicz (premiera, listopad 2021), Marta Kluczyńska (luty 2022), scenografia: Katarzyna Sobańska i Marcel Sławiński, kostiumy: Izadora Weiss, światła: Bogumił Palewicz, projekcje wideo: Bartek Macias, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 28-29.01.2023 i 30.01.2023
29 stycznia Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie zaprosił na spotkanie z Emilem Wesołowskim – wybitnym tancerzem baletowym, choreografem, reżyserem i pedagogiem. Cykl „Spotkania ze sztuką tańca” przygotowują i prowadzą dr hab. Klaudia Carlos-Machej, profesor Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina oraz starsza wykładowczyni Joanna Sibilska. Wydarzenie odbyło się w Sali audytoryjno-kinowej im. Karola Szymanowskiego UMFC.
31 stycznia w Pałacyku Konopackiego (ul. Strzelecka 11/13) odbył się premierowy pokaz krótkiego filmu tańca „Little Dance” w reżyserii i choreografii Oli Komarnickiej („Little Dance”, choreografia/ reżyseria: Ola Komarnicka, wykonanie/współpraca choreograficzna: Julia Buczyńska, Julia Dąbrowska, Julia Witczak, Nikola Zientarska, zdjęcia i montaż: Bartek Woszczyński - B’cause Film Productions, korekcja barwna: Grzegorz Tatar, muzyka: Hienrich Ignaz Franz von Biber, wykonanie utworu: Andrew Manze). To niezależny projekt artystyczny oscylujący wokół zagadnienia konstrukcji wizerunków kobiecych w sztuce tańca, eksplorujący przy tym pojęcia kolektywności, indywidualizmu i siostrzeństwa. Projekcji towarzyszyła rozmowa popremierowa z twórczynią i wykonawczyniami, którą poprowadziła Marta Górna-Wiszniewska. Wydarzenie organizował Dom Kultury TuPraga.
LUTY
4 lutego zespół B’cause Dance Company zaprosił do Teatru Studio na spektakl „Nie_me słowa” w choreografii Bartka Woszczyńskiego. Z opisu: „Spektakl „Nie_me słowa” jest artystycznym kolażem opartym na najważniejszych listach w dziejach ludzkości. Wśród nich znajdzie się list Mahatmy Gandhiego do Adolfa Hitlera z apelem o pokój na świecie czy list zabójcy Johna Lennona pytającego, ile warta może być książka z podpisem artysty. Są w nich listy pożegnalne i listy miłosne. Są też listy, które nigdy nie zostały wysłane i te, których słowa na szczęście nigdy nie musiały zostać wypowiedziane, jak np. przemówienie na wypadek katastrofy na księżycu datowane na 1969. Część tych listów wpłynęła na bieg historii ludzkości, a część z nich zawiera historie bardzo indywidualne. Każdy z nich zawiera jednak swoją „duszę” i jest wehikułem czasu, który może przenieść nas w przeszłość ukazując emocje, które towarzyszyły autorowi danego listu i które personifikowane są na scenie przez tancerzy B’cause Dance Company”.
„Nie_me słowa” B’cause Dance Company, choreografia: Bartek Woszczyński, tancerze: Agata Dulęba, Mateusz Krzysiak, Vita Vaskiv, aktor: Robert Tondera, muzyka: Atmo Music Productions, reżyseria światła: Artur Wytrykus, szata graficzna: Renata Orzeszek | Bez Szablonu, koordynacja: Urszula Woszczyńska, partnerzy: Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, organizator: Fundacja B’cause i B’cause Dance Company, partner prezentacji: Teatr Studio, spektakl został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Taniec” realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, współfinansowanie: m. st. Warszawa, pokaz: Teatr Studio, 04.02.2023
9 lutego Stowarzyszenie Sztuka Nowa we współpracy z Mazowieckim Instytutem Kultury w Warszawie zaprosiły na autobiograficzny performans „ORFEO’70” w wykonaniu Kamila Adamusa i reżyserii Dawida Żakowskiego. Spektakl opisywał osobiste doświadczenia związane z socjalizmem i emigracją, połączone mitem o Orfeuszu i Eurydyce. Kamil Piotr Adamus z reżyserem Dawidem Żakowskim sięgnęli nie tylko po mit o Orfeuszu i Eurydyce, ale też tradycyjne pieśni żałobne oraz współczesne narzędzia performatywne i dramaturgiczne, by stworzyć opowieść o poszukiwaniu ukojenia. Spektakl został oparty na prawdziwej historii dziewczynki, kobiety, matki, nauczycielki. Narratorem snutej opowieści jest syn kobiety – współczesny Orfeusz.
Z opisu „Na spektakl składają się dwie historie. Pierwsza z nich, poświęcona postaci Eurydyki, opowiada o losach Elżbiety Zet. Osierocona we wczesnym dzieciństwie Eurydyka/Elżbieta Zet dorasta w sierocińcu w Biskupcu Warmińskim w czasach PRL-u, w czasach, gdy idee socjalizmu dla wielu były budulcem osobistej mitologii, osią osobistego światopoglądu. Druga historia to losy syna Elżbiety Zet. Początkowo przypominają one stereotypową biografię przedstawiciela polskiej emigracji zarobkowej – Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Grecja, Wielka Brytania. Stopniowo jednak przekształca się ona w refleksję nad zachodnim systemem wartości: utratą więzi międzyludzkich, wygasaniem pamięci, martwotą języka. Orfeusz/syn Elżbiety Zet po latach tułaczki powraca na ziemie polskie, aby zmagać się z utratą swej matki Eurydyki/Elżbiety Zet”.
„ORFEO’70” Stowarzyszenie Sztuka Nowa, reżyseria: Dawid Żakowski, dramaturgia: Kamil Adamus, Dawid Żakowski, wykonanie: Kamil Adamus, wizualizacje: Robert Rabiej, światła: Tadeusz Perkowski, dźwięk: Adam Jankowski, produkcja: Iwa Ostrowska/Sztuka Nowa, pokaz spektaklu odbywa się w ramach projektu Repertuar Sztuki Nowej 2023-25, realizowanego dzięki wsparciu finansowemu m.st. Warszawa, premiera: 2016, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 09.02.2023
W dniach 16-19 lutego w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej wystawiono balet „Dracula w choreografii Krzysztofa Pastora.
„Dracula” Polski Balet Narodowy, choreografia i reżyseria: Krzysztof Pastor, asystenci choreografa: Simonetta Lysy i Cedric Ygnace, dyrygent: Patrick Fournillier, wykonanie muzyki: Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, scenografia i kostiumy: Phil R. Daniels i Charles Cusick Smith, światła: Jon Buswell, premiera polska: 28.04.2022, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 16-19.02.2023
19 lutego Teatr Druga Strefa zaprosił na spektakl „Manú, czyli iluzja czasu” teatru Casa del Silencio z Kolumbii. Po pokazie odbyła się rozmowa z artystami. Casa del Silencio to istniejący od 1997 r. kolumbijski teatr ruchu i gestu. Jego podstawowym celem jest upowszechnienie techniki pantomimy ciała stworzonej przez mistrza Etienne Decroux oraz elementów stylizacji opracowanych przez mistrza Marcela Marceau, zorientowanych na budowę teatru fizycznego.
„Manú, czyli iluzja czasu” Casa del Silencio, reżyseria: Juan Carlos Agudelo, ruch sceniczny: Casa del Silencio, wykonawcy: Crystian Solórzano, Johanna Torres, Juan Carlos Agudelo, pokaz: Teatr Druga Strefa (ul. Magazynowa 14a), 19.02.2023
MARZEC
4 marca Teatr Studio wystawił spektakl „Monstera” w reżyserii i choreografii Marty Ziółek. Z opisu: „>Monstera< Marty Ziółek wypływa z oddechowych i cielesno-emocjonalnych doznań dziewięciu artystek, które na czas pracy nad spektaklem stworzyły krąg wymiany doświadczeń i języków artystycznych. (…) „Monstera” feminizuje i łączy w sobie łacińskie słowa monstrare (pokazywać, demonstrować) i monere (ostrzegać, przepowiadać). To żeńska forma od męskiego potwora. W historii kultury to kobiety częściej są przedstawiane jako monstra, furiozy, czarownice”.
„Monstera”, koncepcja, choreografia, reżyseria: Marta Ziółek, performerki: Ramona Nagabczyńska, Katarzyna Sikora, Monika Świtaj, Zuza Wrońska, Marta Ziółek, tekst, dramaturgia: Anka Herbut, scenografia: Magdalena Łapińska-Rozenbaum, kostiumy: Pat Guzik, muzyka: Zoi Michailova, piosenki: Zuza Wrońska, reżyseria świateł: Jacqueline Sobiszewski, wideo/making-of: Anna Gawlita, asystentka choreografki: Aleksandra Kostrzewa, produkcja: Fundacja Ciało/Umysł, STUDIO teatrgaleria, przy wsparciu: Fundacja Burdąg, kierowniczka produkcji: Monika Balińska, inspicjentka: Zuzanna Prusińska, fotografie: Zuza Krajewska, pokaz: Teatr Studio, 04.03.2023
4 marca w Bielańskie Centrum Edukacji Kulturalnej im. J. Kofty odbył się spektakl „S.O.S. Save Our Souls” w wykonaniu Low Air Urban Dance Theatre i Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne.
„S.O.S. Save Our Souls” powstał w ramach międzynarodowego projektu artystycznego pomiędzy zespołem z Wilna i grupą projektową Po:ruszeni z Warszawy.
„S.O.S. Save Our Souls” Low Air Urban Dance Theatre i Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, twórcy spektaklu: Low Air Vilnius City Dance Theatre i Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, choreografia: Katarzyna Zakrzewska, Vaiva Paukštė, opieka artystyczna: Paweł Michno, wykonanie: Greta Snitkutė, Elmyra Ragimova, Beatričė Šaltenytė, Gabrielė Krisiulevičiūtė, Laura Lewandowska, Agata Wierzchołowska, Rebeka Dowbor, Matylda Kucharska, organizator pokazu: Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, partner wydarzenia: Bielańskie Centrum Edukacji Kulturalnej im. J. Kofty w Warszawie, projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej, projekt jest częściowo wspierany przez Litewską Radę Kultury, wydarzenie objęte patronatem honorowym Burmistrza Dzielnicy Bielany w Warszawie, Pana Grzegorza Pietruczuka, pokaz: Bielańskie Centrum Edukacji Kulturalnej im. J. Kofty (ul. Szegedyńska 9a), 04.03.2023
14 marca B’cause Dance Company zaprosił do Teatru Studio na swój spektakl „Homesick | Sickhome” w choreografii Bartka Woszczyńskiego, a poświęcony tematyce uchodźczej. Spektakl odpowiada na pytania: Czy bycie uchodźcą może być wyborem? Gdzie jest granica pomiędzy byciem imigrantem i uchodźcą? Gdzie jest granica pomiędzy brakiem asymilacji, a potrzebą zachowania podstaw własnej tożsamości? Czy agresja jest przyczyną czy skutkiem bycia wykluczonym? Czy człowiek może być nielegalny?
Z opisu: „Spektakl „Homesick | Sick Home” to zaproszenie do rozważań na tematy dotyczące uchodźców, imigrantów oraz wielokulturowości. To próba zobrazowania tych zagadnień poprzez ruch, który jest najszczerszym, bo też najbardziej pierwotnym środkiem naszego przekazu. Może to właśnie wtedy, kiedy nie jesteśmy zasypani ogromem subiektywnych informacji, jesteśmy w stanie spojrzeć na tak kompleksowe treści z wielu perspektyw”.
„Homesick | Sick Home” B’cause Dance Company, choreografia: Bartek Woszczyński, wykonanie: Beniamin Citkowski, Szymon Osiński, Dominika Stróżewska, Urszula Woszczyńska, Bartek Woszczyński, muzyka: ATMO (Giulio Donati & Simone Donati), reżyseria światła: Artur Wytrykus, projekt kostiumów: Joanna Woszczyńska, szata graficzna – Renata Orzeszek | Bez Szablonu, koordynacja – Urszula Woszczyńska, projekt, w ramach którego odbywają się prezentacje spektakli B’cause Dance Company w Teatrze Studio, współfinansowany jest przez m.st. Warszawę, pokaz: Teatr Studio, 14.03.2023
15 i 16 marca Teatr Wielki – Opera Narodowa zaprosił na balet „Don Kichot” (choreografia: Alexei Fadeyechev) w wykonaniu Polskiego Baletu Narodowego.
„Don Kichot” Polski Balet Narodowy, balet w trzech aktach według Miguela de Cervantesa, choreografia: Marius Petipa, Aleksandr Gorski, nowa wersja choreograficzna: Alexei Fadeyechev, dyrygent: Alexei Baklan, Marta Kluczyńska, wykonanie muzyki: Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, scenografia i kostiumy: Thomas Mika, reżyseria świateł: Steen Bjarke, asystenci choreografa: Ekaterina Shavliashvili, Tatyana Rastorgueva, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 15-16.03.2023
16 marca w Mazowieckim Instytucie Kultury odbył się spektakl „FeFerdydurke” Stwoarzyszenia Sztuka Nowa. Jest to spektakl grany przez młodych aktorów, którzy nad własną interpretacją dzieła Gombrowicza pracowali z profesjonalnymi twórcami teatralnymi. Z opisu: „Młodzi twórcy i performerzy z Teatru Maska/SCK we współpracy z reżyserem Dawidem Żakowskim, dramaturżką Patrycją Babicką oraz kompozytorką Katarzyną Piszek dokonują dekonstrukcji polskiej klasyki literackiej i przyglądają się jej aktualności i autentyczności. Punktem wyjścia do pracy nad spektaklem „FeFerdydurke” stało się doświadczenie nowej edukacji. Dwa lata temu w trakcie lockdownu wynikającego z sytuacji epidemiologicznej w Polsce i na całym świecie pomiędzy nauczycielskimi i uczniowskimi „gębami” postawiono ekrany komputerów, które niemal od razu stały się symbolem nowoczesnej szkoły. Szybko jednak okazało się, że technologie, które miały być nadzieją, stały się nowymi formami opresji. (…) Zespół artystyczny pracę nad sztuką zaczął tuż po pandemii, gdy miał za sobą świeże doświadczenie szkoły zdalnej”.
„FeFerdydurke” Stowarzyszenie Sztuka Nowa, reżyseria: Dawid Żakowski, dramaturgia: Patrycja Babicka, wykonanie: Michał Klin/Paweł Mandziewski, Maciek Feliga, Mateusz Nguyen, Konrad Duplicki, Paula Szewczyk, Daria Dudek, Oliwia Białas, Zuzia Mikołajczyk/Kamila Borysiak, Julia Duplicka, Julka Krysztowiak, Anna Dąbkowska, Samanta Dębowska, Matylda Szlacheta, muzyka: Kasai, scenografia: Bonawentura Knake-Zawadzki, kostiumy: Iwa Ostrowska, współpraca choreograficzna: Marta Kosieradzka, reżyseria światła: Tadeusz Perkowski, reżyseria dźwięku: Mateusz Śliwiński, pokaz spektaklu realizowany dzięki wsparciu finansowemu m.st. Warszawa, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 16.03.2023
26 marca Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina w Warszawie zaprosił na spotkanie z Bożeną Kociołkowską – wybitną tancerką baletową, pedagożką i choreografką. Za przygotowanie i prowadzenie cyklu „Spotkania ze sztuką tańca” odpowiadają dr hab. Klaudia Carlos-Machej, prof. UMFC i starsza wykładowczyni Joanna Sibilska. Wydarzenie odbyło się w Sali audytoryjno-kinowej im. Karola Szymanowskiego UMFC.
28 i 29 marca Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprosił na pokazy premierowe spektaklu „Refrakcja: choreografia spojrzeń” autorstwa Weroniki Pelczyńskiej, Patrycji Kowańskiej i Magdy Fejdasz. Projekt zrealizowany został w ramach VII edycji programu „Placówka”, którym od sześciu lat Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego wspiera prowadzenie poszukiwań teatralnych przez artystów i grupy twórcze.
Z opisu: „Główną bohaterką tej choreograficzno-dramaturgicznej pracy jest cudowronka; egzotyczny ptak teatru dramatycznego – choreografka, tancerka, współtwórczyni inscenizacji teatralnych od ponad stu lat. Podczas „Refrakcji…” choreografka zaprasza widzów do doświadczania ciała scenicznego, dzieląc się z nimi choreograficznymi strategiami patrzenia. Poszukuje przy tym możliwej redefinicji uczestnictwa w dzianiu się teatru. Kieruje uwagę widzów także do ich ciała, wskazując na rewolucyjny potencjał indywidualnego odbioru sztuki zogniskowanego na fizyczność. Operując ciągiem zdarzeń o częściowo zaplanowanej strukturze, Refrakcja: choreografia spojrzeń przyjmie formę na styku teatru i happeningu, pozostając otwarta na przypadek oraz improwizację”.
„Refrakcja: choreografia spojrzeń”, koncepcja, choreografia, scenariusz: Weronika Pelczyńska, koncepcja, scenariusz dramaturgia: Patrycja Kowańska, rola, choreografia i performance: Magda Fejdasz, zdjęcia, plakat, konsultacje świetlne: Monika Stolarska, konsultacje kostiumowe: Karolina Mazur, pokaz: Instytut Teatralny, 28-29.03.2023
W dniach 1-2 kwietnia oraz 4-5 kwietnia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej wystawiono balet „Giselle” (chor. Jean Coralli, Jules Perrot/Marius Petipa) w wykonaniu Polskiego Baletu Narodowego.
„Giselle” Polski Balet Narodowy, choreografia: Jean Coralli, Jules Perrot, libretto: Théophile Gautier i Jules-Henri Vernoy de Saint-Georges, muzyka: Adolphe Adam, realizacja baletu: Maina Gielgud, dyrygent: Patrick Fournillier, scenografia i kostiumy: Andrzej Kreutz-Majewski, adaptacja projektów scenografii: Małgorzata Szabłowska, adaptacja projektów kostiumów: Katarzyna Rott, światła: Maciej Igielski, premiera: 25.11.2022, pokazy: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 1-2.04.2023 oraz 4-5.04.2023
5 kwietnia publiczność Teatru Powszechnego obejrzała spektakl „Gravity” niemieckiego Teatru Un-Label, który był kolejną odsłoną międzynarodowego programu „Pokaż język” rozwijanego przez Centrum Sztuki Włączającej - nową instytucję na mapie Warszawy, popularyzującą sztukę inkluzywną. „Gravity” to spektakl taneczny, którego scenariusz został stworzony na podstawie poetyckiej audiodeskrypcji. Teatr Un-Label odwraca w nim proces tworzenia i kwestionuje przyjęte założenia związane z inkluzywną komunikacją. Język migowy i język wizualny zostają przez twórców włączone w choreografię.
Interdyscyplinarny, mieszany kolektyw artystyczny Un-Label (Un-Label Performing Arts Company) tworzą artyści i artystki z całej Europy. Teatr realizuje spektakle i performance z artystami z ograniczeniami i bez nich.
„Gravity” Un-Label, koncepcja, dramaturgia i reżyseria: Costas Lamproulis (Grecja), scenariusz: Max Greyson (Belgia), choreografia, taniec i wykonanie: Sarah „Sarena” Bockers & Dodzi Dougban (Niemcy), muzyka i kompozycja dźwiękowa: Filippos Zoukas (Grecja), grafika: Tim Stadie (Niemcy), kostiumy i scenografia: Sarah Haas (Niemcy), reżyseria światła: Christian Herbert, choreografowie towarzyszący: Despina Bounitsi (Grecja) i Wagner Moreira (Niemcy), muzyka (flet): Ine Vanoeveren (Belgia), tłumaczka języka migowego: Stella Papantonatos, Konstanze Bustian (Niemcy), doradca ds. międzynarodowego języka migowego: Rafael Grombelka (Niemcy), doradca wizualny w języku narodowym: Eyk Kauly (Niemcy), doradcy dla osób niedowidzących: Franziska Wilke, Andrea Eberl (Niemcy), producent kreatywny: Lisette Reuter (Niemcy), scenariusz został napisany przez Maxa Greysona w ramach artystycznego projektu badawczego w Królewskim Konserwatorium w Antwerpii, dotyczącego opracowania zintegrowanej artystycznie audiodeskrypcji, pokaz; Teatr Powszechny, 05.04.2023
6 kwietnia Mazowiecki Instytut Kultury i Stowarzyszenie Sztuka Nowa zaprosili na dwa pokazy spektaklu „Black SQR” w choreografii Eweliny Sobieraj i reżyserii Dawida Żakowskiego. Z opisu: „>Black SQR< jest rozmową o rewolucji; nie monologiem, a dialogiem między performerami i widzami, którzy wspólnie pytają i szukają odpowiedzi na temat zasadności rewolucji społecznej w sztukach performatywnych w XXI wieku. (…) W „Black SQR” Sztuka Nowa kwestionuje autorytet reformatora teatru, sprawdza, jak myśl bezprzedmiotowości broni się teraz, w obecnym otoczeniu. Przedstawia problematykę płynności czy też stałości granic, którą można odnieść do każdej dziedziny życia prywatnego i społecznego. Czarny kwadrat jest ideą uniwersalną, ideą przedmiotu i podmiotu, mężczyzny i kobiety, performera, reżysera, widza, człowieka”.
„Black SQR” Stowarzyszenie Sztuka Nowa, reżyseria i dramaturgia: Dawid Żakowski, asystent reżysera: Maciej Tomaszewski, współpraca dramaturgiczna: Piotr Piotrowicz, choreografia: Ewelina Sobieraj, muzyka: Gamid Ibadullayev, reżyseria dźwięku: Adam Jankowski, reżyseria świateł: Tadeusz Perkowski, wykonanie: Paweł Mandziewski, Piotr Piotrowicz, Maciej Tomaszewski, Alicja Zalewska, Agata Zataj, produkcja: Sztuka Nowa, pokazy spektaklu są realizowane w ramach projektu Repertuar Sztuki Nowej 2023 wspieranego przez Miasto Stołeczne Warszawa, pokazy: Mazowiecki Instytut Kultury, 06.04.2023 (godz. 13.00 i 19.00)
6 kwietnia odbył się także wieczór choreograficzny „Judas” w Teatrze Syrena, na który zaprosiło Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne. Podczas wieczoru zaprezentowano fragmenty przedstawienia „S.O.S. Save Our Souls” oraz spektakl „Judas”, którego premiera odbyła się 30 listopada 2022 roku w Teatrze Syrena.
Fragmenty „S.O.S. Save Our Souls” Low Air Urban Dance Theatre i Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, twórcy spektaklu: Low Air Vilnius City Dance Theatre i Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, choreografia: Katarzyna Zakrzewska, Vaiva Paukštė, opieka artystyczna: Paweł Michno, wykonanie: Greta Snitkutė, Elmyra Ragimova, Beatričė Šaltenytė, Gabrielė Krisiulevičiūtė, Laura Lewandowska, Agata Wierzchołowska, Rebeka Dowbor, Matylda Kucharska, organizator pokazu: Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej, projekt jest częściowo wspierany przez Litewską Radę Kultury, pokaz: Teatr Syrena, 06.04.2023
„Judas” Po:ruszeni Stowarzyszenie Artystyczne, choreografia: Paweł Michno i Adrianna Michno, wykonanie: Laura Lewandowska, Agata Wierzchołowska, Matylda Kucharska, Kornelia Kłys, Lena Skrzypczak, Paulina Kubicka, Weronika Janus, Anna Karcz, Jakub Stefaniuk, Tomasz Gawęcki, pokaz: Teatr Syrena, 06.04.2023
14 kwietnia B’cause Dance Company wystawił swój spektakl „Kepler 22b” w Teatrze Studio. Spektakl w choreografii Bartka Woszczyńskiego. Z opisu: „Po stanfordzkim eksperymencie Philip Zimbardo napisał: „Możemy przyjąć, że większość ludzi przez większość czasu pozostaje istotami moralnymi. Lecz wyobraźcie sobie, że owa moralność jest jak drążek skrzyni biegów, który od czasu do czasu zostaje przełączony na luz”. Który bieg zostanie wrzucony na planecie Kepler 22b?”
„Kepler 22b” B’cause Dance Company, choreografia: Bartek Woszczyński, konsultacje dramaturgiczne: Patryk Dariusz Gacki, wykonanie: Anna Banasik, Michał Góral, Dorota Koprowska, Dominika Stróżewska, Bartek Woszczyński, muzyka: ATMO Music Productions, reżyseria światła: Artur Wytrykus, projekt kostiumów: Joanna Woszczyńska, projekt materiałów graficznych: Renata Orzeszek | Bez szablonu, projekt, w ramach którego odbywają się prezentacje spektakli B’cause Dance Company w Teatrze Studio, współfinansowany jest przez m.st. Warszawę, pokaz; Teatr Studio, 14.04.2023
W dniach 21-23 kwietnia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej odbył się wieczór „Obsesje” – wieczór baletowy w trzech częściach – w wykonaniu Polskiego Baletu Narodowego.
Jedną z części wieczoru stanowiły „Powracające fale” w choreografii Emila Wesołowskiego z 1997 roku do muzyki poematu symfonicznego Mieczysława Karłowicza. Nową pracę choreograficzną „Adagio & Scherzo” przygotował Krzysztof Pastor, sięgając po inspirację do muzyki Franza Schuberta. A na koniec Polski Balet Narodowy zaprezentował „Moving Rooms” Krzysztofa Pastora do muzyki Schnittkego i Góreckiego.
„Adagio & Scherzo” (prapremiera), Polski Balet Narowowy, choreografia: Krzysztof Pastor, muzyka: Franz Schubert – Kwintet smyczkowy C-dur, D 956, część II i III, scenografia i projekcje: Małgorzata Szabłowska, kostiumy: Marta Fiedler, światła: Maciej Igielski;
„Powracające fale” (premiera), Polski Balet Narodowy, choreografia: Emil Wesołowski, muzyka: Mieczysław Karłowicz, scenografia: Boris Kudlička, kostiumy: Irena Biegańska, światła: Maciej Igielski;
„Moving Rooms” (wznowienie), choreografia: Krzysztof Pastor, muzyka: Alfred Schnittke – Concerto grosso I (Cadenza – Rondo – Postludio), Henryk Mikołaj Górecki – Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową op. 40, kostiumy: Olivier Haller, światła: Bert Dalhuysen, pokazy: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 21-23.04.2023
29 kwietnia w ramach Międzynarodowego Dnia Tańca w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego odbyły się dwa pokazy „Mój ogon i ja” Kolektywu Holobiont. „Mój ogon i ja” tp taneczny spektakl interaktywny dla rodzin z dziećmi w wieku 3–6 lat. Kolektyw Holobiont powstał w 2017 roku. Tworzą go dwie artystki: performerka i choreografka Aleksandra Bożek-Muszyńska oraz teatrolożka i choreografka Hanna Bylka-Kanecka. Obszarem zainteresowań kolektywu są interdyscyplinarne projekty wielopokoleniowe. Łącząc taniec eksperymentalny, sztuki wizualne i muzykę, artystki tworzą spektakle interaktywne i prowadzą warsztaty dla rodzin z dziećmi. Wszystkie prace kolektywu opierają się na założeniu, że każdy uczestnik spektaklu – niezależnie od wieku i doświadczenia – jest w pełni kompetentnym odbiorcą sztuki.
„Mój ogon i ja” Kolektyw Holobiont, koncepcja: Hanna Bylka-Kanecka, choreografia: Kolektyw Holobiont we współpracy z Heike Kuhlmann, Adalisą Menghini i Ka Rustler, kreacja i wykonanie: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Hanna Bylka-Kanecka, Dana Chmielewska, współpraca scenograficzna: Mr.Tail, muzyka: Józef Buchnajzer, ilustracja: Dana Chmielewska, koprodukcja: Fundacja Performat, Teatr Polski w Poznaniu, partner: Somatische Akademie w Berlinie, dystrybucja: Performat Production – Karolina Wycisk, spektakl był współorganizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach projektu PolandDances/Rezydencje choreograficzne, współfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pokaz: Instytut Teatralny, 29.04.2023 (godz. 11.00 i 14.00)
MAJ
6 i 7 maja Teatr Studio pokazał ponownie taneczny spektakl repertuarowy „Monstera” Marty Ziółek.
„Monstera”, koncepcja, choreografia, reżyseria: Marta Ziółek, performerki: Ramona Nagabczyńska, Katarzyna Sikora, Monika Świtaj, Zuza Wrońska, Marta Ziółek, tekst, dramaturgia: Anka Herbut, scenografia: Magdalena Łapińska-Rozenbaum, kostiumy: Pat Guzik, muzyka: Zoi Michailova, piosenki: Zuza Wrońska, reżyseria świateł: Jacqueline Sobiszewski, wideo/making-of: Anna Gawlita, asystentka choreografki: Aleksandra Kostrzewa, produkcja: Fundacja Ciało/Umysł, STUDIO teatrgaleria, przy wsparciu: Fundacja Burdąg, kierowniczka produkcji: Monika Balińska, inspicjentka: Zuzanna Prusińska, fotografie: Zuza Krajewska, pokazy: Teatr Studio, 06-07.05.2023
7 maja w Mazowieckim Instytucie Kultury odbył spektakl „Natura Żywioły Człowiek” w reżyserii, choreografii i z udziałem Stefana Niedziałkowskiego. W ramach prezentacji Teatru Sztuki Mimu publiczność zobaczyła także etiudy w wykonaniu aktorek Teatru Sztuki Mimu, tj. Junko Komy i Małgorzaty Zdrojek-Toniszewskiej, oraz prezentację gościa z Japonii, JDAI.
„Natura Żywioły Człowiek”, reżyseria i choreografia: Stefan Niedziałkowski, wykonanie Stefan Niedziałkowski i uczniowie: Maria Zawadka, Mariusz Dorot, muzyka: Agnieszka Zdrojek-Suchodolska, kostiumy: Beata Świerczyńska, premiera: 2022;
Etiudy, wykonanie aktorki Teatru Sztuki Mimu: Junko Koma, Małgorzata Zdrojek-Toniszewska;
Prezentacja gościa z Japonii: JDAI, pokazy: Mazowiecki Instytut Kultury, 07.05.2023
Taniec ludowy: 7 maja w podwarszawskich Otrębusach Warszawska Pracownia Kinetograficzna zorganizowała performance badawczy „Taniec w drodze i w relacjach”. Pokaz odbył się w Pałacu Karolin – historycznej siedzibie Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” w Otrębusach. Na wydarzenie składały się: prezentacja pt. „Jak zapisywano niektóre polskie tańce i dlaczego?”, zwiedzanie wystawy Centrum Folkloru Polskiego z udziałem badaczek-performerek oraz działania performatywne, mające na celu zachęcenie publiczności do różnych rodzajów aktywnego odbioru.
Z opisu: „Taniec ludowy, tańce narodowe, taniec tradycyjny – pod tymi nazwami kryją się różne formy tańca społecznego, czyli aktywności nakierowanej na bycie razem w ruchu i na interakcję. Kiedy trafiają na scenę w formie stylizowanej, nabierają funkcji artystycznej. Aspekt interakcji zmienia wtedy kierunek – zanika spontaniczna relacja między tańczącymi, wytwarza się zaś relacja między tańczącymi a oglądającymi. W performansie „Taniec w drodze i w relacjach” członkinie Warszawskiej Pracowni Kinetograficznej chcą przy użyciu choreologicznych narzędzi badawczych przyjrzeć się tańcowi społecznemu, reprezentowanemu w Centrum Folkloru Polskiego „Karolin”. Choć formalnie sklasyfikowany i zamrożony w skodyfikowanej formie, wciąż kryje żywy potencjał tworzenia relacji międzyludzkich, możliwy do przekształcania w zgodzie z przemianami społecznymi, jakie zaszły między XX a XXI wiekiem.
„Taniec w drodze i w relacjach”, koncepcja: dr Hanna Raszewska-Kursa, badaczki-performerki: dr Aleksandra Kleinrok, mgr Anna Opłocka-Perko, dr Hanna Raszewska-Kursa, dr Katarzyna Skiba, produkcja: Fundacja „Myśl w Ciele”, wsparcie (przestrzeń badawcza): Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, logistyka i dokumentacja: Michał Kursa, pokaz: Centrum Folkloru Polskiego Karolin w Otrębusach (ul. Świerkowa 2), 07.05.2023
W dniach 13-14 maja Instytut Teatralny ponownie wystawił spektakl „Refrakcja: choreografia spojrzeń” (Weronika Pelczyńska, Patrycja Kowańska i Magda Fejdasz).
„Refrakcja: choreografia spojrzeń”, koncepcja, choreografia, scenariusz: Weronika Pelczyńska, koncepcja, scenariusz dramaturgia: Patrycja Kowańska, rola, choreografia i performance: Magda Fejdasz, zdjęcia, plakat, konsultacje świetlne: Monika Stolarska, konsultacje kostiumowe: Karolina Mazur, pokaz: Instytut Teatralny, 13-14.05.2023
W dniach 18-21 maja Teatr Wielki – Opera Narodowa wystawił premierę Polskiego Baletu Narodowego pt. „Beethoven i szkoła holenderska” (choreografia: Hans van Manen, Ted Brandsen, Toer van Schayk). Tryptyk baletowy złożony był z prac, dla których muzyka Beethovena była punktem wyjścia. Wieczór otworzyła „Grosse Fuge” – jedna z najsłynniejszych choreografii Hansa van Manena, stworzona pierwotnie dla zespołu Nederlands Dans Theater. Z kolei Ted Brandsen stworzył na zaproszenie Polskiego Baletu Narodowego choreografię „Eroica Variations”, inspirowaną osobowościami artystycznymi tancerzy zespołu. A wieczór sfinalizowała praca „VII symfonia” przedstawiciela szkoły holenderskiej, choreografa i scenografa zarazem, Toera van Schayka.
„Grosse Fuge”, choreografia: Hans van Manen, muzyka: Ludwig van Beethoven (Wielka fuga B-dur op. 133 i Cavatina z Kwartetu smyczkowego B-dur op. 130);
„Eroica Variations”, choreografia: Ted Brandsen, muzyka: Ludwig van Beethoven (15 Wariacji z fugą Es-dur, op. 35, Wariacje heroiczne);
„VII symfonia”, choreografia: Toer van Schayk, muzyka: Ludwig van Beethoven (VII Symfonia A-dur op. 92), wykonanie: Polski Balet Narodowy, wykonanie muzyki: Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 18-21.05.2023
22 maja Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina zaprosił widzów na Koncert Dyplomowy Studentów Wydziału Tańca (studia II stopnia). Studenci specjalności pedagogika baletowa zaprezentowali kompozycje do muzyki Fryderyka Chopina dedykowane uczniom szkół baletowych. Wśród zaproszonych gości byli uczniowie Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Romana Turczynowicza w Warszawie oraz Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. Olgi Sławskiej-Lipczyńskiej w Poznaniu. Motywem przewodnim była kobieta, a koncert dyplomowy poprzedziła prezentacja spektaklu „Antygona” w choreografii Izadory Weiss z udziałem studentów specjalności taniec współczesny. Pokaz odbył się w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
„Antygona” choreografia: Izadora Weiss oraz Koncert Dyplomowy Studentów Wydziału Tańca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina, pokaz: Teatr wielki – Opera Narodowa, 22.05.2023
25 maja w Teatrze Studio ponownie można było obejrzeć spektakl B’cause Dance Company pt. „Homesick | Sickhome” w choreografii Bartka Woszczyńskiego.
„Homesick | Sick Home” B’cause Dance Company, choreografia: Bartek Woszczyński, wykonanie: Beniamin Citkowski, Szymon Osiński, Dominika Stróżewska, Urszula Woszczyńska, Bartek Woszczyński, muzyka: ATMO (Giulio Donati & Simone Donati), reżyseria światła: Artur Wytrykus, projekt kostiumów: Joanna Woszczyńska, szata graficzna – Renata Orzeszek | Bez Szablonu, koordynacja – Urszula Woszczyńska, projekt, w ramach którego odbywają się prezentacje spektakli B’cause Dance Company w Teatrze Studio, współfinansowany jest przez m.st. Warszawę, pokaz: Teatr Studio, 25.05.2023
26 i 27 maja Instytut Teatralny znów pokazał spektakl „Refrakcja: choreografia spojrzeń” (Weronika Pelczyńska, Patrycja Kowańska i Magda Fejdasz).
„Refrakcja: choreografia spojrzeń”, koncepcja, choreografia, scenariusz: Weronika Pelczyńska, koncepcja, scenariusz dramaturgia: Patrycja Kowańska, rola, choreografia i performance: Magda Fejdasz, zdjęcia, plakat, konsultacje świetlne: Monika Stolarska, konsultacje kostiumowe: Karolina Mazur, pokaz: Instytut Teatralny, 26-27.05.2023
28 maja Centrum Łowicka w Warszawie zaprosiła publiczność na spektakl Jana Olesza i Małgorzaty Matuszewskiej „Fantaisie Fortepian & Flamenco”. Z opisu: „19 stycznia 2023 w Krakowie Jan Olesz (fortepian) i Małgorzata Matuszewska (taniec, choreografia) wykonali polskie prawykonanie utworu Franka Martina Fantaisie sur des rythmes flamenco. Wykonanie – zarówno pianistyczne, jak i choreograficzne – zyskało entuzjastyczną ocenę Pani Teresy Martin – córki kompozytora, zarazem pierwszej choreografki i wykonawczyni tańca do utworu”. W Centrum Łowicka Matuszewska i Olesz zaprezentowali „Fantaisie…” oraz utwory hiszpańskich i europejskich kompozytorów inspirowanych tradycją Hiszpanii. Organizatorami byli: Fundacja Tradycji i Transformacji Sztuki oraz Centrum Łowicka.
„Fantaisie Fortepian & Flamenco” Małgorzata Matuszewska (taniec), Jan Olesz (muzyka), organizatorzy pokazu: Fundacja Tradycji i Transformacji Sztuki oraz Centrum Łowicka, pokaz: Centrum Łowicka (ul. Łowicka 21), 28.05.2023
CZERWIEC
W dniach 2-4 czerwca Teatr Wielki – Opera Narodowa ponownie zorganizował wieczór „Beethoven i szkoła holenderska” (chor. Hans van Manen, Ted Brandsen, Toer van Schayk, wykonanie: Polski Balet Narodowy).
„Grosse Fuge”, choreografia: Hans van Manen, muzyka: Ludwig van Beethoven (Wielka fuga B-dur op. 133 i Cavatina z Kwartetu smyczkowego B-dur op. 130);
„Eroica Variations”, choreografia: Ted Brandsen, muzyka: Ludwig van Beethoven (15 Wariacji z fugą Es-dur, op. 35, Wariacje heroiczne);
„VII symfonia”, choreografia: Toer van Schayk, muzyka: Ludwig van Beethoven (VII Symfonia A-dur op. 92), wykonanie: Polski Balet Narodowy, wykonanie muzyki: Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 02-04.06.2023
10 czerwca i 11 czerwca w Teatrze Ochoty odbył się interaktywny spektakl dla rodzin z dziećmi w wieku 3–6 lat pt. „Mój ogon i ja” przygotowany przez Kolektyw Holobiont.
„Mój ogon i ja” Kolektyw Holobiont, koncepcja: Hanna Bylka-Kanecka, choreografia: Kolektyw Holobiont we współpracy z Heike Kuhlmann, Adalisą Menghini i Ka Rustler, kreacja i wykonanie: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Hanna Bylka-Kanecka, Dana Chmielewska, współpraca scenograficzna: Mr.Tail, muzyka: Józef Buchnajzer, ilustracja: Dana Chmielewska, koprodukcja: Fundacja Performat, Teatr Polski w Poznaniu, partner: Somatische Akademie w Berlinie, dystrybucja: Performat Production – Karolina Wycisk, spektakl był współorganizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach projektu PolandDances/Rezydencje choreograficzne, współfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pokaz: Teatr Ochoty (ul. Reja 9), 10-11.06.2023
17 czerwca mieszkańcy Warszawy mogli obejrzeć spektakl Polskiego Teatru Tańca (Poznań)pt. „InstynkTY” w reżyserii Alicji Morawskiej-Rubczak i choreografii Moniki Kiwak. „InstynkTY” to praca przeznaczona dla dzieci do 3 roku życia, spektakl z nurtu nowej choreografii czerpie inspirację ze splotu dzikości przyrody i człowieka. Jak piszą twórcy jego centralnym założeniem jest chęć podzielenia się z publicznością niezwykłością zjawisk natury oraz zachęcenie do przyglądania się otaczającej rzeczywistości jako przestrzeni magii i pięknych relacji. Pokaz odbył się w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski.
„InstynkTY” Polski Teatr Tańca, reżyseria, koncepcja: Alicja Morawska-Rubczak, choreografia: Monika Kiwak, scenografia, kostiumy: Justyna Łagowska, muzyka: Sebastian Świąder, wykonanie: Evelyn Blue, Kacper Bożek, Momoko Den, Bartosz Dopytalski, Julia Hałka, Patryk Jarczok, Jerzy Kaźmieczak, Zbigniew Kocięba, Katarzyna Kulmińska, Dominik Kupka, Daniel Michna, JinWoo NamKung, Katarzyna Rzetelska, Sandra Szatan, Zofia Tomczyk, Emily Wong-Adryańczyk, pokaz: Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski (sala Laboratorium), 17.06.2023
22 czerwca i 24 czerwca w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej odbył się premierowy wieczór „Fredriana” w choreografii Conrada Drzewieckiego i Anny Hop. Elementem łączącym były komedie Fredry w połączeniu z pełną humoru, a jednocześnie liryczną i dramatyczną muzyką Moniuszki. Wydarzenie zorganizowano w 200-lecie urodzin Stanisława Moniuszki.
Z opisu: „Uwerturę koncertową „Bajka” – jeden z najbardziej znanych utworów Moniuszki – usłyszymy, oglądając balet wybitnego polskiego choreografa Conrada Drzewieckiego „Przypowieść sarmacka wg Zemsty” Fredry. Rekonstrukcji, realizacji i reżyserii obecnej wersji podjął się jego dawny uczeń i asystent, Emil Wesołowski we współpracy z Renatą Smukałą. Jest to balet nietypowy, niezwykle teatralny, plastyczny, wymagający od tancerzy rozbudowanej gry aktorskiej i bardzo zabawny. Emil Wesołowski zrealizował przedstawienie z dużym szacunkiem dla pierwotnej wersji choreograficznej, co pozwoliło na zachowanie jego ponadczasowej wartości, a jednocześnie stało się kontrastem dla nowoczesnego „Męża i żony” w choreografii Anny Hop.
„Mąż i żona”, świat małżeńskich perypetii oparty na znanym wątku romansowym z komedii Fredry, powiązanym z muzyką baletową „Na kwaterze”. Choreografka w aspektach społecznych i estetycznych umieszcza akcję na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Wówczas, podobnie jak w czasach Fredry i Moniuszki, kulturowa rola kobiety i mężczyzny była jeszcze ściśle określona poprzez tradycję i obyczaj”.
„Przypowieść sarmacka” - balet Conrada Drzewieckiego w jednym akcie na motywach „Zemsty” Aleksandra Fredry, choreografia i reżyseria: Conrad Drzewiecki, odtworzenie i realizacja: Emil Wesołowski, muzyka: Stanisław Moniuszko (uwertura fantastyczna Bajka), prapremiera: 25 lutego 1975, Polski Teatr Tańca – Balet Poznański, Poznań, dyrygent: Piotr Staniszewski, asystentka realizatora: Renata Smukała, dekoracje: Jan Bernaś/Lilia Ostrouch, kostiumy: Krzysztof Pankiewicz/Katarzyna Załęcka, światła: Maciej Igielski, wykonanie: Polski Balet Narodowy;
„Mąż i żona” - balet Anny Hop w jednym akcie na motywach komedii Aleksandra Fredry, libretto, choreografia i reżyseria: Anna Hop, muzyka: Stanisław Moniuszko (adaptacja muzyki baletowej Na kwaterze i pieśni Dumka), interludia i opracowanie Dumki: Wojciech Kostrzewa oraz muzyka dodatkowa, dyrygent: Piotr Staniszewski, scenografia: Małgorzata Szabłowska, kostiumy: Maciej Zień, projekcje i światła: Małgorzata Szabłowska, prapremiera: 6 kwietnia 2019, Polski Balet Narodowy, wykonanie: Polski Balet Narodowy oraz Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 22.06.2023 i 24.06.2023
25 czerwca w Teatrze Studio odbyła się premiera spektaklu „Urodziny” zespołu B’cause Dance Company w reżyserii i choreografii Bartka Woszczyńskiego. Z opisu: „Spektakl pokazuje jak brak wrażliwości na innych oraz uśpiona empatia mogą zagłuszyć krzyki osób, które potrzebują naszej uwagi czy wsparcia. Czy w ferworze wzajemnego oskarżania się, pretensji, żalu, przerzucania winy i prób manipulacji bohaterowie znajdą sposób, aby usłyszeć swoje własne myśli? Czy są na to gotowi?”.
„Urodziny” B’cause Dance Company, reżyseria: Bartosz Woszczyński, choreografia: Bartosz Woszczyński we współpracy z tancerzami, wykonanie: Julia Buczynska, Agata Dulęba, Małgorzata Kowalczyk, Dmytro Vyskorka, Weronika Wołowicz, reżyseria światła: Artur Wytrykus, muzyka: Atmo Music Productions, asystent/Swing: Vitalia Vaskiv, projekt kostiumów: Joanna Woszczyńska, szata graficzna: Renata Orzeszek | Bez Szablonu, koordynacja: Urszula Woszczyńska, organizator: Fundacja B’cause i B’cause Dance Company, partnerzy: Teatr Studio, projekt współfinansuje m.st. Warszawa, pokaz: Teatr Studio, 25.06.2023
25 czerwca odbył się także Zjazd Absolwentów Wydziału Tańca UMFC (Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina), w programie było Spotkanie na Okólniku (UMFC, ul. Okólnik 2) oraz Koncert Jubileuszowy z okazji 50-lecia specjalności pedagogika baletowa (Teatr Wielki – Opera Narodowa, scena Kameralna) oraz bankiet (Dom Studencki „Dziekanka”, ul. Krakowskie Przedmieście 58/60).
Koncert Jubileuszowy z okazji 50-lecia specjalności pedagogika baletowa, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa (scena Kameralna), 25.06.2023
28 czerwca i 30 czerwca w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej ponownie odbył się wieczór „Fredriana” w choreografii Conrada Drzewieckiego i Anny Hop.
„Przypowieść sarmacka” - balet Conrada Drzewieckiego w jednym akcie na motywach „Zemsty” Aleksandra Fredry, choreografia i reżyseria: Conrad Drzewiecki, odtworzenie i realizacja: Emil Wesołowski, muzyka: Stanisław Moniuszko (uwertura fantastyczna Bajka), prapremiera: 25 lutego 1975, Polski Teatr Tańca – Balet Poznański, Poznań, dyrygent: Piotr Staniszewski, światła: Maciej Igielski, wykonanie: Polski Balet Narodowy;
„Mąż i żona” - balet Anny Hop w jednym akcie na motywach komedii Aleksandra Fredry, libretto, choreografia i reżyseria: Anna Hop, muzyka: Stanisław Moniuszko, interludia i opracowanie Dumki: Wojciech Kostrzewa oraz muzyka dodatkowa, dyrygent: Piotr Staniszewski, scenografia: Małgorzata Szabłowska, kostiumy: Maciej Zień, projekcje i światła: Małgorzata Szabłowska, prapremiera: 6 kwietnia 2019, Polski Balet Narodowy, wykonanie: Polski Balet Narodowy oraz Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 28.06.2023 i 30.06.2023
LIPIEC
11 i 12 lipca Muzeum Narodowe w Warszawie zaprosiło na premierowy performance „Rzeźbiary”, który towarzyszył wystawie „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku”. Z opisu: „Weronika Pelczyńska i Magda Fejdasz w swojej nowej pracy inspirują się biografiami oraz dorobkiem bohaterek wystawy „Bez gorsetu”. Silne i dążące do niezależności artystki kwestionowały normy społeczne w sztuce XIX wieku. By upamiętnić pionierki polskiej rzeźby i łączące je siostrzeństwo, choreografki biorą na warsztat własne ciała jako przedmiot i podmiot wzajemnej kreacji. Ich oparty na dialogu i dyscyplinie duet ma na celu poddanie dekonstrukcji tego, co społecznie postrzegamy jako kobiece i związane ze statusem artystki”.
Performerki zapraszały do przyglądania się tworzeniu na żywo ponadindywidualnego posągu, nawiązującego w formie do archiwum znajdującego się w przestrzeni wystawy. W wyniku ich działań powstała statua mieszająca w sobie poczucie sprawczości i (nie)zależności, relację władzy, partnerstwa i podległości, gimnastykę i erotykę. A wzniesiony na postumencie akt kobiecy był zaproszeniem do uspołecznionego, siostrzanego tańca.
„Rzeźbiary”, koncepcja: Weronika Pelczyńska, choreografia: Weronika Pelczyńska, Magda Fejdasz, produkcja: Muzeum Narodowe w Warszawie, współpraca: Centrum w Ruchu, dramaturgia: Alicja Czyczel, muzyka: Natan Kryszk, realizacja nagrania: Aleksander Żurowski, światła: Paulina Góral, fotografia: Monika Stolarska, stylizacja (plakat): Monika Nyckowska, stylizacje: Zofia Komasa, projekt graficzny: Adam Glabas, realizacja: Marta Szymańska, premiera: 11.07.2023, pokaz: Gmach Główny MNW, przestrzeń przed wystawą „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku”, 11-12.07.2023
26 lipca w ramach 23. Festiwalu „Ogrody Muzyczne im. Ryszarda Kubiaka. Tańcz Ogrody!”, Fundacja „Ogrody Muzyczne” zaprosiła na pokaz filmu fabularnego „Houria” (reż. Mounia Meddour). Z opisu: „Tytułowa Houria jest utalentowaną tancerką, która marzy o światowej karierze w balecie i wszystko podporządkowuje temu pragnieniu. Na utrzymanie zarabia jako sprzątaczka, obstawia też nielegalne walki, co skutkuje wypadkiem, który niweczy jej życiowy plan…”.
„Houria” to najnowszy film wielokrotnie nagradzanej reżyserki – pół Algierki, pół Rosjanki – według jej własnego scenariusza. To pochwała kobiecości, siostrzeństwa, przyjaźni, wolności i uzdrawiającej mocy tańca. Pokaz odbył się w Kinie Wisła
„Houria” film fabularny (2022), reż. Mounia Meddour, 164 minut, pokaz: Kino Wisła (pl. Wilsona 2), 26.07.2023
Od 28 lipca do 10 września publiczność warszawska w Muzeum nad Wisłą mogła oglądać wystawę choreograficzną „Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i gościnie” (kurator: Michał Grzegorzek). Z opisu: „>Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i gościnie< to wystawa, której motywem przewodnim jest poszukiwanie nowych sposobów przeżywania żałoby rozumianej jako żal po utracie praw, zdrowia oraz bliskich. To doświadczenie powszechnie znane osobom, które nie wpisują się w dominujący obraz świata ze względu na swoją tożsamość, tożsamość seksualną, pochodzenie czy stan zdrowia, także psychicznego. Poetycki tytuł, charakterystyczny dla pracującej z językiem artystki, jest zapożyczony z pracy „Kissing Doesn’t Kill: Greed and Indifference Do” (1989) [„Pocałunek nie zabija. Zabijają chciwość i obojętność”] kolektywu Gran Fury, który w latach 80. i 90. XX wieku zajmował się aktywizmem w czasach epidemii HIV/AIDS w USA. Były to kolorowe banery z wizerunkami całujących się par, głównie jednopłciowych. – Epidemia HIV/AIDS z jej oddolnymi akcjami społecznymi w zachodnim świecie stworzyła modele kolektywnego organizowania się i opieki przez mniejszości queerowe. Próbujemy spojrzeć na tamten czas nie tylko przez pryzmat historycznego wydarzenia, ale także z nadzieją na znalezienie wskazówek, jak żyć dzisiaj – mówi Michał Grzegorzek, który jest kuratorem ekspozycji. – Przyglądamy się różnym praktykom artystycznym, z przeszłości i współczesnym, zastanawiając się, jakich narzędzi dziś potrzebujemy, by przeciwstawić się przemocy i obojętności. Czy wspólnota i bliskość mogą nas uratować?”
Ania Nowak zaprosiła do współpracy w ramach wystawy m.in. Ig May Engel (wykonała niezatytułowany performance Ani Nowak), Alicję Czyczel i Natalię Oniśk (wykonały fragment performance Ani Nowak „Golden Gate”). Artystka poszerza także obecność osób artystycznych takich jak Sin Wai Kin, Nancy Grossman, Petrit Halilaj, Kim Lee, Alicja Żebrowska czy Wojciech Weiss poprzez pokazanie ich prac. Część z nich nigdy jeszcze nie była prezentowana w Polsce.
„Pocałunek nie zabija. Ania Nowak i gościnie”, autorki i autorzy, których prace można zobaczyć na wystawie: Ania Nowak, Joan E. Biren, Tessa Boffin, A.K. Burns i L.A. Steiner, Rüzgâr Buşki, Theresa Hak-Kyung Cha, Tee A. Corinne, Weronika Czajka i Hanna Tur, Alicja Czyczel i Natalia Oniśk, DViJKA, Ig May Engel, Nancy Grossman, Petrit Halilaj, Kim Lee i Maldoror, Nadia Markiewicz, Jonny Negron, Itziar Okariz, Pakui Hardware, Luiz Roque, Liz Rosenfeld, Sin Wai Kin, Annie Sprinkle i Beth Stephens, Justyna Stasiowska, Stowarzyszenie Lambda Warszawa, Wojciech Weiss, Alicja Żebrowska, otwarcie wystawy: 28 lipca 2023, godz. 18.00, wystawa czynna: Muzeum nad Wisłą - Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (Wybrzeże Kościuszkowskie 22), 28.07.2023–10.09.2023
28 lipca Fundacja „Ogrody Muzyczne” zaprosiła na projekcję spektaklu „Bolero Ravela i inne balety Maurice’a Béjarta” w ramach 23. Festiwalu Ogrody Muzyczne im. Ryszarda Kubiaka. Tańcz Ogrody! Pokaz odbył się w Kinie Wisła.
Z opisu: „Trzy balety Maurice’a Béjarta zarejestrowane w Opéra national de Paris. Wśród nich pierwsze miejsce niezaprzeczalnie zajmuje zachwycająca choreografia do „Bolera” Ravela, która przeszła do historii światowego baletu. Prapremiera tego baletu odbyła się w 1961 r. w Brukseli. Béjart sam stworzył również scenografię i kostiumy. Istotnym meblem na scenie jest czerwony, okrągły stół, na którym tańczy solista (lub solistka) i stopniowo dołączają kolejni tancerze – ci tańczą wokół stołu. Finał jest wyjątkowy”.
„Bolero Ravela i inne balety Maurice’a Béjarta” choreografia: Maurice Béjart, muzyka: Maurice Ravel (Bolero), Igor Strawiński (Ognisty ptak), Gustav Mahler (Pieśni wędrującego czeladnika), czas trwania: 125 minut, pokaz: Kino Wisła, 28.07.2023
SIERPIEŃ
12 sierpnia i 13 sierpnia Teatr Druga Strefa zaprosił na spacery performatywne „Choreografia miasta”. Spacer pozwolił uczestnikom spojrzeć na znane nam miejsca poprzez działania performerek i performerów, poczuć wpływ, jaki historia ma na nas, jak rezonuje w przestrzeni. Spacer rozpoczął się o godz. 16.00 przy pomniku Jana Matejki.
„Choreografia miasta” – spacer performatywny, koncept i choreografia: Kamil Wawrzuta, choreografia i wykonanie: Magda Fejdasz, Aneta Jankowska, Piotr Stanek, Kamil Wawrzuta, projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu Taniec, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, organizator: Teatr Druga Strefa, miejsce: Park Morskie Oko, przy pomniku Jana Matejki, 12-13.08.2023
W dniach 16 i 17 sierpnia Muzeum Narodowe w Warszawie wystawiło performance „Amando” Pawła Sakowicza, co było wydarzeniem towarzyszącym wystawie „MNW kolekcjonuje. Zakupy z lat 2017–2022”. Z opisu: „W swojej choreografii Sakowicz buduje i rozpuszcza znaczenie gestu, naprzemiennie stylizując taniec i wyzbywając go stylu. Posiłkuje się przy tym tańcem postmodern, który choć mówi „nie” stylowi i magii, to jednocześnie podniesienie tej samej filiżanki definiuje jako taniec. Dźwięk zaprojektowany przez Justynę Stasiowską sugeruje, że w inny sposób podnosi się tę samą filiżankę rano, inaczej wieczorem, a jeszcze inaczej, kiedy nikt nie patrzy”.
„Amando” Paweł Sakowicz, choreografia: Paweł Sakowicz, sound design: Justyna Stasiowska, produkcja: Muzeum Narodowe w Warszawie przy wsparciu Komuny Warszawa, performance towarzyszył wystawie „Stan rzeczy” prezentowanej w Muzeum Narodowym w Warszawie od 29 kwietnia 2022 roku, pokazy: Hol Główny, Muzeum Narodowe w Warszawie, 16-17.08.2023
30 sierpnia i 31 sierpnia Muzeum Narodowe w Warszawie ponownie zaprosiło na performance „Rzeźbiary” Weroniki Pelczyńskiej i Magdy Fejdasz, towarzyszący wystawie „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku”.
„Rzeźbiary”, koncepcja: Weronika Pelczyńska, choreografia: Weronika Pelczyńska, Magda Fejdasz, produkcja: Muzeum Narodowe w Warszawie, współpraca: Centrum w Ruchu, dramaturgia: Alicja Czyczel, muzyka: Natan Kryszk, realizacja nagrania: Aleksander Żurowski, światła: Paulina Góral, fotografia: Monika Stolarska, stylizacja (plakat): Monika Nyckowska, stylizacje: Zofia Komasa, projekt graficzny: Adam Glabas, realizacja: Marta Szymańska, premiera: 11.07.2023, pokaz: Gmach Główny MNW, przestrzeń przed wystawą „Bez gorsetu. Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku”, 30-31.08.2023
WRZESIEŃ
2 września zespół H.art company zaprosił do Teatru Studio na spektakl „The Symphony of the Whispering Walls” w choreografii Eriona Kruji. Koncepcja spektaklu została zainspirowana cyklem prac graficznych z 1944 roku pt. „Tańczący” Mieczysława Wejmana – polskiego grafika i malarza. Za choreografię oraz muzykę do spektaklu odpowiada londyński tancerz i choreograf pochodzący z Albanii, Erion Kruja, który jest znany m.in. z kreacji dla jednego z największych zespołów tańca współczesnego na świecie – Hofesh Shechter Company.
„The Symphony of the Whispering Walls” H.art company, choreografia i muzyka: Erion Kruja, koncepcja: Agnieszka Brzezińska, asystenci choreografa: Agnieszka Brzezińska, Artur Grabarczyk, wykonanie: Agnieszka Brzezińska, Natalia Filowiat, Artur Grabarczyk, Agnieszka Jachym, Zuzanna Strugacz, Kacper Szklarski, Szymon Walawender, Zosia Wieteska, kierownik artystyczny: Artur Grabarczyk, manager produkcji: Beata Miernik, spektakl jest dofinansowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu własnego Zamówienia Choreograficzne 2023, finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, produkcja: h.art company, Grab Art Foundation, współprodukcja: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Muzeum Getta Warszawskiego, pokaz: Teatr Studio, 02.09.2023
4 września BarStudio wraz z Teatrem Studio w Warszawie zaprosił na drugie spotkanie ze współczesną choreografią. Zaprezentowano nagranie wieczoru z Opery Paryskiej ukazujące dzieła czwórki choreografów/choreografek z różnych stron świata, przygotowane dla paryskiej ekipy baletowej („Balet pod Studio” – Thierrée/Shechter/Pérez/Pite). Pokaz odbył się na placu Defilad.
Program filmowy:
- „Frôlons. Creation in public spaces”, choreografia, muzyka, scenografia i projekty kostiumów: James Thierrée, światło: Cécile Giovansili Vessière
- „The Art of Not Looking Back New Version”, choreografia: Hofesh Shechter, muzyka: Hofesh Shechter, John Zorn, Johann Sebastian Bach, Nitin Sawhney, kostiumy: Becs Andrews, światło: Lee Curran
- „The Male Dancer”, choreografia: Iván Pérez, muzyka: Arvo Pärt (Stabat Mater, 1985), kostiumy: Alejandro Gomez Palomo, światło i scenografia: Tanja Rühl
- „The Seasons’ Canon”, choreografia: Crystal Pite, muzyka: Max Richter, scenografia: Jay Gower Taylor, kostiumy: Nancy Briant, światło: Tom Visser
„Balet pod Studio”, barStudio, pokaz: pl. Defilad 1, przed wejściem do Teatru Studio, 04.09.2023
9 września odbył się spektakl „COPERNIC 550” w ramach polsko-japońskiego projektu „Młody Duch Tańca”. Interdyscyplinarny spektakl o Mikołaju Koperniku stworzony został specjalnie z okazji 550. rocznicy urodzin wybitnego polskiego astronoma.
„Młody Duch Tańca” to taneczny projekt polsko-japoński, który swą prapremierę miał w 2017 roku i wielokrotnie gościł na polskich oraz japońskich wiodących scenach teatrów muzycznych i operowych, zawsze zbierając znakomite recenzje. Pomysłodawcą oraz reżyserem tego widowiska jest polski tancerz – Wiesław Dudek. Do realizacji tegorocznego wydarzenia zaproszonych zostało sześciu polskich choreografów: Bartłomiej Malarz, Emilia Sambor, Katarzyna Kozielska, Aleksandra Dziurosz, Przemysław Grządziela, Małgorzata Borowiec. W trakcie spektaklu widzowie mieli okazję zobaczyć też projekcje multimedialne Daniela Stryjeckiego.
Wykonawcami byli młodzi artyści ze szkół baletowych w Polsce i Japonii. W przygotowaniu projektu wzięło udział około 50 wykonawców – najzdolniejsi uczniowie z Ogólnokształcących Szkół Baletowych w Warszawie, Poznaniu i Bytomiu oraz ich rówieśnicy z szkół baletowych w Japonii. Spektakle zostały zaplanowane w terminach od 27 sierpnia do 9 września na scenach w Olsztynie, Bydgoszczy, Poznaniu, Bytomiu, Krakowie oraz Warszawie w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej.
„COPERNIC 550”, realizacja w ramach polsko-japońskiego projektu „Młody Duch Tańca”, choreografia: Bartłomiej Malarz, Emilia Sambor, Katarzyna Kozielska, Aleksandra Dziurosz, Przemysław Grządziela, Małgorzata Borowiec, projekcje multimedialne: Daniel Stryjecki, wykonanie: uczniowie z Ogólnokształcących Szkół Baletowych w Warszawie, Poznaniu i Bytomiu oraz ich rówieśnicy z szkół baletowych w Japonii, pokaz: Teatr Wielki - Opera Narodowa (sala Moniuszki), 09.09.2023
10 i 12 września w Gunia Nowik Gallery (ul. Bracka 18/62) odbyły się trzy pokazy (10.09, godz. 16.00 i 12.09, godz. 18.00 i 19.00) nowego spektaklu wg koncepcji Marty Ziółek pt. „122 słowa o muzyce i tańcu”. Do projektu została zaproszona grupa twórców reprezentujących pola eksperymentalnej muzyki i choreografii, a ich poszukiwania wspierają badaczki sztuk performatywnych. Ten interdyscyplinarny sojusz miał na celu stworzenie improwizowanego wydarzenia o charakterze audialno-kinetycznym, łączącego muzyczną i choreograficzną awangardę XX wieku ze współczesnymi działaniami w przestrzeniach eksperymentalnych.
„122 słowa o muzyce i tańcu”, koncepcja, taniec, koordynacja merytoryczna: Marta Ziółek, współkreacja, taniec: Aleksandra Borys, Aleksandra Lemba, Karolina Kraczkowska, Weronika Pelczyńska, Gieorgij Puchalski, Maria Stokłosa, muzyka: Bartosz Szablowski (perkusja), Natan Kryszk (saksofon), asystent choreografki: Kacper Szalecki, kostiumy: Jan Chodorowicz, zdjęcia: Witek Orski, wideo: Adam Zduńczyk, projekt graficzny: Maciej Bychowski, badania, teksty: Anna Majewska, Alicja Müller, kierownictwo produkcji: Alicja Berejowska – Perform for Change, produkcja: Fundacja Burdąg, partnerzy: Teatr Komuna Warszawa, Nowy Teatr, Gunia Nowik Gallery, OSiR Mokotów m.st. Warszawy, premiera: 08.09.2023 r., Warszawa – Nowy Teatr w ramach Generation After 7. Showcase. Reality Check, pokazy: Gunia Nowik Gallery (ul. Bracka 18/62), 10-12.09.2023 (trzy pokazy)
15 i 16 września oraz w dniach 19-21 września Teatr Wielki – Opera Narodowa pokazał balet „Dracula” w choreografii Krzysztofa Pastora. Krzysztof Pastor z librecistą Pawłem Chynowskim powrócili w nim do pierwowzoru pięknego arystokraty, znanego z oscarowej ekranizacji z 1992 roku w reżyserii Francisa Forda Coppoli i muzyką Wojciecha Kilara. „Draculę” Krzysztofa Pastora nominowano do prestiżowych Helpmann Awards w kategorii „Najlepszy balet” i trzykrotnie nagrodzono w konkursie Performing Arts WA Awards – jako „Najlepsze nowe dzieło taneczne” oraz za kostiumy i aranżację muzyczną.
„Dracula” Polski Balet Narodowy, choreografia i reżyseria: Krzysztof Pastor, dyrygent: Patrick Fournillier, scenografia i kostiumy: Phil R. Daniels i Charles Cusick Smith, światła: Jon Buswell, asystenci choreografa: Simonetta Lysy i Cedric Ygnace, wykonanie: Polski Balet Narodowy oraz Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, premiera polska: 28 kwietnia 2022, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 15-16.09.2023 oraz 19-21.09.2023
16 września Centrum Łowicka zaprosiła widzów na Scenę Tańca Improwizowanego [Sic!]: Saute. W jej trzecia odsłonie wystawiono „boneXposed” – work in progress. Wystąpili Sławomir Juszczak (koncepcja, choreografia), Antonina Dąbrowska (choreografia) oraz Aleksandra Bożek-Muszyńska i Ilona Trybuła. Z opisu: „Szkielet, jako archetyp śmierci, odnosi się do pamięci, przemijania. Każda komórka kostna zawiera materiał genetyczny w DNA, będący zapisem naszych doświadczeń. Kości najdłużej zostają po naszej śmierci, stanowiąc pamięć o fizycznym istnieniu. Anatomicznie, szkielet to konstrukcja i stabilność zbudowana z trójwymiarowej architektury 206 kości. Praca w procesie jest poszukiwaniem ekspresji układu szkieletowego. Odwołujemy się do szkieletu jako symbolu pamięci i struktury. Tworzymy w przestrzeni performatywno-improwizacyjnej relacje dwóch ciał według autorskich zadań opartych na rozwijaniu jakości układu kostnego. Praca jest improwizacyjnym sprawdzianem zestrojenia performerów z układem kostnym”.
Marka [sic!] powróciła tym samym po kilkuletniej przerwie na warszawską scenę. Jak piszą organizatorzy: – Jest to emanacja międzynarodowego festiwalu improwizacji tańca, który od swojej pierwszej edycji w 2007 roku przedstawiał i wprowadzał mało znane wówczas w Polsce metody tworzenia, prezentacji i edukacji przez improwizację. Teraz sytuacja się zmieniła i śmiało możemy powiedzieć, że ta dziedzina sztuki istnieje i się rozwija. Potrzebujemy więc stałych i regularnych prezentacji! I jest nią właśnie Scena Tańca Improwizowanego [sic!] w odsłonie „Saute”.
„boneXposed” - work in progress, koncepcja i choreografia: Sławomir Juszczak, choreografia: Antonina Dąbrowska, tancerze: Sławomir Juszczak, Antonina Dąbrowska oraz Aleksandra Bożek-Muszyńska i Ilona Trybuła, dramaturgia: Zuzanna Kasprzyk, pokaz: Centrum Łowicka, 16.09.2023
17 września w Centrum Łowicka rozpoczął się cykl spotkań „Polscy artyści i świat tańca hiszpańskiego: Leon Wójcikowski, Natalia Lerska, Teresa Kujawa” – nowy cykl programu kulturalnego „Taniec nie zna granic” Małgorzaty Matuszewskiej, poświęcony sztuce tańca hiszpańskiego. Tym razem tematem spotkań byli polscy artyści tańca, którzy pokochali taniec hiszpański i z powodzeniem prezentowali go na scenach, a ich występy odzwierciedlały ówczesne trendy w sztuce tańca hiszpańskiego.
Autorką cyklu jest Małgorzata Matuszewska – tancerka i choreografka, specjalistka tańca hiszpańskiego, jedna z pionierek tańca flamenco w Polsce. Trzy odcinki cyklu poświęcone były kolejno: Leonowi Wójcikowskiemu, Natalii Lerskiej i Teresie Kujawie.
Cykl został zrealizowany dzięki wsparciu finansowemu Związku Artystów Scen Polskich – Stowarzyszenie ZASP, we współpracy z Centrum Łowicka oraz Fundacją Tradycji i Transformacji Sztuki, patronat medialny objął magazyn „Taniec”.
W dniach 21 września (jeden pokaz) – 22 września (dwa pokazy) Stowarzyszenie Sztuka Nowa zaprosiło do Mazowieckiego Instytutu Kultury na spektakl „Hamlet w ruchu” w reżyserii Dawida Żakowskiego i choreografii Danieli Komędery-Miśkiewicz. Z opisu: „W kontekście współczesnych zagadnień i napięć społecznych, okazało się, że z kanonicznego tekstu Szekspira można wydobyć zarówno temat kształtowania się tożsamości pokolenia Z, jak i diagnozę ekonomicznej kondycji niezależnych artystów oraz polskiego teatru. Dylematy Hamleta możemy potraktować nie jako zaprzeczanie sensowi życia i napiętnowanie aktów odbierania go, ale jako metodę de-komponowania rzeczywistości scenicznej i stawiania jej kluczowych pytań – zarówno tych dotyczących ekonomicznej sytuacji twórców, jak i samego fenomenu teatru”.
„Hamlet w ruchu” Stowarzyszenie Sztuka Nowa, reżyseria: Dawid Żakowski, tekst i dramaturgia: Patrycja Babicka, choreografia: Daniela Komędera-Miśkiewicz, muzyka: Katarzyna Piszek aka KASAI i A_GIM, reżyseria światła: Tadeusz Perkowski, reżyseria dźwięku: Adam Jankowski, scenografia: Sebastian Żwirski, artysta wizualny: Konrad Tułak NGHTLOU i Adrian Cognac, produkcja i koordynacja: Iwa Ostrowska, performerzy: Kamil Adamus, Marek Bula, Konrad Duplicki, Maciej Feliga, Paweł Mandziewski, Agata Zataj, w spektaklu wykorzystano fragmenty tekstu „Hamlet” Williama Szekspira w przekładzie Stanisława Barańczaka, wykorzystano fragment remixu „Popołudnia Fauna” Debussy’ego autorstwa Bartosza Samitowskiego oraz fragment live act’u Agima Dżeljilji i Jerzego Przeździeckiego z 2022 roku z Audioriver, partnerzy: Mazowiecki Instytut Kultury, Komuna Warszawa, Fabryka Sztuki w Łodzi, Teatr Chorea, pokaz spektaklu realizowany dzięki wsparciu m.st. Warszawa, produkcja premiery została dofinansowana w ramach programu OFF Polska dzięki wsparciu Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 21.09.2023 i 22.09.2023 (godz. 13.00 i 19.00)
PAŹDZIERNIK
8 października w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej ponownie odbył się wieczór „Fredriana” w choreografii Conrada Drzewieckiego i Anny Hop.
„Przypowieść sarmacka” - balet Conrada Drzewieckiego w jednym akcie na motywach „Zemsty” Aleksandra Fredry, choreografia i reżyseria: Conrad Drzewiecki, odtworzenie i realizacja: Emil Wesołowski, muzyka: Stanisław Moniuszko (uwertura fantastyczna Bajka), prapremiera: 25 lutego 1975, Polski Teatr Tańca – Balet Poznański, Poznań, dyrygent: Piotr Staniszewski, asystentka realizatora: Renata Smukała, dekoracje: Jan Bernaś/Lilia Ostrouch, kostiumy: Krzysztof Pankiewicz/Katarzyna Załęcka, światła: Maciej Igielski, wykonanie: Polski Balet Narodowy;
„Mąż i żona” - balet Anny Hop w jednym akcie na motywach komedii Aleksandra Fredry, libretto, choreografia i reżyseria: Anna Hop, muzyka: Stanisław Moniuszko (adaptacja muzyki baletowej Na kwaterze i pieśni Dumka), interludia i opracowanie Dumki: Wojciech Kostrzewa oraz muzyka dodatkowa, dyrygent: Piotr Staniszewski, scenografia: Małgorzata Szabłowska, kostiumy: Maciej Zień, projekcje i światła: Małgorzata Szabłowska, prapremiera: 6 kwietnia 2019, Polski Balet Narodowy, wykonanie: Polski Balet Narodowy oraz Orkiestra Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, pokaz: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 08.10.2023
14 października Fundacja Warszawskiego Centrum Pantomimy zaprosiła na spektakl Komoco Theatre – jednego z najbardziej rozpoznawalnych włoskich teatrów fizycznych i tańca w Europie. Spektakl zatytułowany „IMA” w choreografii Sofii Nappi zaprezentowany był w ramach 23. Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Mimu.
Z opisu: „W spektaklu włoska choreografka Sofia Nappi pokazuje, jak ambitnie planujemy przyszłość lub jak uparcie trzymamy się przeszłości, a co za tym idzie, jak rzadko stajemy pośrodku chwili. To właśnie życia w teraźniejszości szukają na scenie postaci z pomarszczonymi twarzami i poruszającymi się w tańcu, zwinnymi ciałami. W fizycznym doznaniu tańca, pantomimy i gestu bohaterowie uwalniają się od masek i wspomnień, aby stać się jednością z samymi sobą”.
Sofia Nappi jest choreografką, tancerką, dyrektorką artystyczną i współzałożycielką Komoco Theatre. Zespół Komoco jest aktualnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych włoskich teatrów fizycznych i tańca w Europie.
„IMA” Komoco Theatre, pomysł, choreografia: Sofia Nappi, wykonanie: Arthur Bouilliol, Leonardo de Santis, Glenda Gheller, India Guanzini, Paolo Piancastelli, asystent choreografa: Adriano Popolo Rubbio, światła: Alessandro Caso, kostiumy: Luigi Formicola, produkcja: Sosta Palmizi, Komoco/Sofia Nappi, organizator pokazu: Fundacja Warszawskiego Centrum Pantomimy, pokaz w ramach: 23. Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Mimu 2023, pokaz: Ursynowskie Centrum Kultury „Alternatywy”, sala Szekspir (ul. Indiry Ghandhi 9), 13.10.2023
14 października Teatr Studio ponownie wystawił spektakl Marta Ziółek pt. „Monstera”.
„Monstera”, koncepcja, choreografia, reżyseria: Marta Ziółek, performerki: Ramona Nagabczyńska, Katarzyna Sikora, Monika Świtaj, Zuza Wrońska, Marta Ziółek, tekst, dramaturgia: Anka Herbut, scenografia: Magdalena Łapińska-Rozenbaum, kostiumy: Pat Guzik, muzyka: Zoi Michailova, piosenki: Zuza Wrońska, reżyseria świateł: Jacqueline Sobiszewski, wideo/making-of: Anna Gawlita, asystentka choreografki: Aleksandra Kostrzewa, produkcja: Fundacja Ciało/Umysł, STUDIO teatrgaleria, przy wsparciu: Fundacja Burdąg, kierowniczka produkcji: Monika Balińska, inspicjentka: Zuzanna Prusińska, fotografie: Zuza Krajewska, pokazy: Teatr Studio, 14.10.2023
W dniach 18-21 października w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej wystawiono balet „Giselle” chor. Jean Coralli, Jules Perrot/Marius Petipa i wykonaniu Polskiego Baletu Narodowego. Z opisu: „>Giselle< pojawia się ponownie na scenie warszawskiej według kanonicznego opracowania choreograficznego Mariusa Petipy w autorskiej wersji Mainy Gielgud, ongiś jednej z gwiazd baletu europejskiego, a potem szefowej Australian Ballet i Royal Danish Ballet. „Giselle” w realizacji Mainy Gielgud, stworzona w 1986 roku dla Australian Ballet, zyskała duże uznanie i powtarzana była w jej wersji również na scenach Stanów Zjednoczonych, Francji i RPA”.
„Giselle” Polski Balet Narodowy, choreografia: Jean Coralli, Jules Perrot, libretto: Théophile Gautier i Jules-Henri Vernoy de Saint-Georges, muzyka: Adolphe Adam, realizacja baletu: Maina Gielgud, dyrygent: Patrick Fournillier, scenografia i kostiumy: Andrzej Kreutz-Majewski, adaptacja projektów scenografii: Małgorzata Szabłowska, adaptacja projektów kostiumów: Katarzyna Rott, światła: Maciej Igielski, premiera: 25 listopada 2022 roku, Teatr Wielki – Opera Narodowa, pokaz Teatr Wielki – Opera Narodowa, 18-21.10.2023
19 października Stowarzyszenie Sztuka Nowa i Mazowiecki Instytut Kultury zaprosili na warszawską premierę spektaklu „Jesteśmy wspaniali” w reżyserii Dawida Żakowskiego i choreografii Dominiki Wiak. To pierwszy spektakl zrealizowany w ramach programu Debiuty Sztuki Nowej – opartego na kooperacji młodych twórców z zespołem profesjonalistów z obszaru sztuk teatralno-performatywnych. Program ma na celu eksplorację nowych, indywidualnych języków wyrazu, form ekspresji i młodych estetyk.
Z opisu: „Tytuł spektaklu powstał z inspiracji powieścią „Wspaniali jesteśmy tylko przez chwilę”. Jej autor ─ Ocean Vuong opowiada matce historię swojego życia. Jako wietnamski imigrant w USA żyje na skraju dwóch różnych światów. Wchodzi w dojrzałość bez punktu, którego może się chwycić. Mimo to czuje, że wśród szarości i trudów życia człowiek przez kilka chwil może być piękny”. I dalej: „Spektakl ma charakter performatywny. Ruch wyzwala, kolorami zamalowuje czarne kontury pamięci. Przez kulturowe obrazki, technologie, normy społeczne, osobiste rany i doświadczenia widz prowadzony jest energią #corecore. #corecore to internetowy ruch estetyczny i artystyczny, którego celem jest uchwycenie wrażliwości społecznej po 2020 roku; to produkty kultury młodzieżowej lat 20. XXI wieku, inspirowane TikTokiem; to emocjonalny kolaż, szybki montaż obrazków kultury i muzyka”.
„Jesteśmy wspaniali” Stowarzyszenie Sztuka Nowa, reżyseria: Dawid Żakowski, tekst: Paweł Mandziewski, dramaturgia: Patrycja Babicka, choreografia: Dominika Wiak, kurator artystyczny: Konrad Tułak aka nghtlou, muzyka: Kasai, kostiumy: Jagoda Komorowska, produkcja: Iwa Ostrowska/Stowarzyszenie Sztuka Nowa, plakat: Askar Vein i Piotr Wardziukiewicz, wykonanie: Maria Bijak, Paweł Mandziewski, Mateusz Nguyen, Paula Szewczyk, Agata Zataj, produkcja spektaklu powstała w ramach projektu Repertuar Sztuki Nowej 2023-25 wspieranego finansowo przez m. st. Warszawa oraz programu Przestrzenie Sztuki finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego realizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, program dofinansowano ze środków Urzędu Miasta Łodzi, współorganizator: Mazowiecki Instytut Kultury, koordynatorka: Magdalena Chabros, partnerzy: Teatr Chorea, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Urząd Miasta Łodzi, m. st. Warszawa, Mazowiecki Instytut Kultury, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 19.10.2023
21 października w ramach Sceny Tańca Improwizowanego [sic!]: Saute w Centrum Łowicka wystąpili Aleksandra Bożek-Muszyńska, Ilona Trybuła, Sylwia Nosarzewska, Rafał Dziemidok oraz muzyk Marcin Bożek. „Cykl [sic!] Saute to emanacja Międzynarodowego Festiwalu Improwizacji Tańca, który od swojej pierwszej edycji w 2007 roku przedstawiał i wprowadzał mało znane wówczas w Polsce metody tworzenia, prezentacji i edukacji przez improwizację. Teraz sytuacja się zmieniła i śmiało można powiedzieć, że ta dziedzina sztuki istnieje i się rozwija. Potrzeba więc stałych i regularnych prezentacji! I jest nią właśnie Scena Tańca Improwizowanego [sic!] w odsłonie Saute”.
Scena Tańca Improwizowanego [sic!]: Saute, wykonanie: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Ilona Trybuła, Sylwia Nosarzewska, Rafał Dziemidok i muzyk Marcin Bożek, pokaz: Centrum Łowicka, 21.10.2023
LISTOPAD
8 listopada Centrum Sztuki Włączającej/Teatr 21 wystawił spektakl „Perfect Man” (chor. Anka Jurek, Łukasz Wójcicki, Tatiana Cholewa), pokaz odbył się w ramach preselekcji do Polskiej Platformy Tańca 2024. Z opisu: „Punktem wyjścia spektaklu jest zbudowana na strachu figura człowieka radzieckiego, czyli homo sovieticus, która odcisnęła swoje piętno na społeczeństwach byłych państwa bloku wschodniego. W spektaklu trójka performerek i tancerek bada to, co dzisiaj zostało z homososa, co to znaczy dziedziczenie traumy strachu i jak ona jest przechowywana w archiwum ciała. Artystki dekonstruują fasadę człowieka doskonałego, jakim miał być homo sovieticus, queerują ją i przetwarzają przez nienormatywność ciała”.
„Perfect Man” pomysł, koncepcja i tekst: Łukasz Wójcicki, choreografia, performance, taniec: Anka Jurek, Łukasz Wójcicki, Tatiana Cholewa, konsultacje dramaturgiczne: Marcin Miętus, praca powstała dzięki rezydencji Visegrad Artist Residency Program — Performing Arts finansowanej przez International Visegrad Fund oraz przy wsparciu Center of Choreographic Development SE.S.TA z Pragi i Instytutu Adama Mickiewicza, premiera: marzec 2022, Cricoteka, Kraków, pokaz: Centrum Sztuki Włączającej/Teatr 21 (ul. Skoczylasa 10/12), 08.11.2023
W dniach 17-19 listopada w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej pokazano balet „Bajadera” w choreografii Natalii Makarowej wg Mariusa Petipy.
„Bajadera” Polski Balet Narodowy, libretto: Marius Petipa, Siergiej Chudiekow, inscenizacja i choreografia: Natalia Makarowa według Mariusa Petipy, asystentki choreografa: Cynthia Harvey i Susan Jones, dyrygent: Tadeusz Wojciechowski, scenografia i kostiumy: Jadwiga Jarosiewicz, światła: Stanisław Zięba, prapremiera: Teatr Bolszoj, Sankt Petersburg, 4 lutego 1877 r., premiera tej inscenizacji: American Ballet Theatre, Nowy Jork, 21 maja 1980 r., premiera polska: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 15 maja 2004 r., pokaz: Teatr Wielki, Opera Narodowa, 17-19.11.2023
23 listopada Stowarzyszenie Sztuka Nowa oraz Mazowiecki Instytut Kultury zaprosili na spektakl „Hi-hat Loda Halama. Rewia na aktorkę i rytm”. Performerka Dominika Jarosz i perkusista Hubert Zemler wystąpili w instalacji‐monodramie, opowieści na temat twórczości Lody Halamy, która swoim talentem podbiła artystyczną Warszawę okresu dwudziestolecia międzywojennego. Praca wskrzeszała klimat dawnej Warszawy, jej ówczesny styl, kulturę i repertuar, ale też pokazuje wielość realizowanych przez Lodę Halamę estetyk tanecznych, kamienie milowe jej kariery, a także promowany przez nią dorobek pozaeuropejskich kultur.
„Hi-hat Loda Halama. Rewia na aktorkę i rytm” Stowarzyszenie Sztuka Nowa, reżyseria: Dawid Żakowski, performerka: Dominika Jarosz, muzyka i perkusja: Hubert Zemler, dramaturgia: Patrycja Babicka, choreografia: Daniela Komędera-Miśkiewicz, kostiumy: Jagoda Komorowska, reżyseria światła: Tadeusz Perkowski, produkcja: Iwa Ostrowska/Stowarzyszenie Sztuka Nowa, szczególne podziękowania dla Anny Lisieckiej, autorki książki „Loda Halama. Pierwsze nogi drugiej Rzeczypospolitej”, Melody Lee, Conrada Gołębiowskiego, Tomasza Zadróżnego i Teatru Baza, organizatorzy: Stowarzyszenie Sztuka Nowa, Mazowiecki Instytut Kultury, m.st. Warszawa, dofinansowanie: m.st. Warszawa, pokaz: Mazowiecki Instytut Kultury, 23.11.2023
29 listopada B’cause Dance Company wraz z Teatrem Studio w Warszawie zaprosili na premierę spektaklu „Re | TURN (s)” w reżyserii Bartka Woszczyńskiego. Razem z tancerzami na scenie wystąpił muzyk Simone Donati, który tworzył sound design na żywo.
Z opisu: „>Re | TURN (s)< to próba artystycznego uchwycenia zjawiska psychologicznego, w którym ofiara nawiązuje emocjonalną więź ze swoim oprawcą, czyli tzw. syndromu sztokholmskiego. Spektakl skupia się przede wszystkim na relacjach ludzkich, które są poddane ekstremalnym sytuacjom i próbom. Pokazuje, jak ludzka psychika może się zmieniać i dostosowywać do nowej rzeczywistości, a także jak zakrzywiony obraz relacji może mieć osoba, która tkwi w obrębie pewnych zależności”.
„Re | TURN (s)” B’cause Dance Company, reżyseria: Bartek Woszczyński, choreografia: Bartek Woszczyński we współpracy z tancerzami, wykonanie: Vitaliia Vaskiv, Dmytro Vyskorka, muzyka: Atmo Music Productions (na żywo Simone Donati), reżyseria światła: Artur Wytrykus, asystent/Swing: Julia Buczynska, szata graficzna: Renata Orzeszek | Bez Szablonu, koordynacja: Urszula Woszczyńska, premiera 29.11.2023, organizator: Fundacja B’cause i B’cause Dance Company, partnerzy: Teatr Studio, projekt współfinansuje m.st. Warszawa, pokaz: Teatr Studio, 29.11.2023
GRUDZIEŃ
1 grudnia w Teatrze Studio ponownie odbył się pokaz nowego spektaklu B’cause Dance Company pt. „Re | TURN (s)” w reżyserii Bartka Woszczyńskiego.
„Re | TURN (s)” B’cause Dance Company, reżyseria: Bartek Woszczyński, choreografia: Bartek Woszczyński we współpracy z tancerzami, wykonanie: Vitaliia Vaskiv, Dmytro Vyskorka, muzyka: Atmo Music Productions (na żywo Simone Donati), reżyseria światła: Artur Wytrykus, asystent/Swing: Julia Buczynska, szata graficzna: Renata Orzeszek | Bez Szablonu, koordynacja: Urszula Woszczyńska, premiera 29.11.2023, organizator: Fundacja B’cause i B’cause Dance Company, partnerzy: Teatr Studio, projekt współfinansuje m.st. Warszawa, pokaz: Teatr Studio, 01.12.2023
1 grudnia i 3 grudnia w Przestrzeni Muzyki Współczesnej Hashtag Lab wystawiono premeirowy spektakl „Encore” w choreografii Liwii Bargieł-Kiełbowicz. To opowieść o miłości z wykonywaną na żywo muzyką Lucii Długoszewski, amerykańskiej kompozytorki, uczennicy Johna Cage’a i Edgara Varèse - choreografki i wynalazczyni. W modernistycznej willi przy ul. Barskiej 29 w Warszawie zatańczyli Liwia Bargieł-Kiełbowicz i Stanisław Bulder.
„Encore”, choreografia: Liwia Bargieł-Kiełbowicz, wykonanie: Liwia Bargieł-Kiełbowicz, Stanisław Bulder, muzyka: Lucia Długoszewski, opieka muzyczna: Lilianna Krych, Ania Karpowicz, wykonanie muzyki: Zofia Dutkiewicz – flet, Martyna Kułakowska – fortepian, Olga Przybył – perkusja, scenografia: Bartłomiej Kiełbowicz, kostiumy: Karolina Bramowicz, koordynacja produkcji: Zofia Zajkowska, producent: Stowarzyszenie Supermarket Artystyczny, współproducent: Przestrzeń Muzyki Współczesnej Hashtag Lab, premiera: 01.12.2023, Przestrzeń Muzyki Współczesnej Hashtag Lab (ul. Barska 29), pokazy: 01.12.2023 i 03.12.2023
9 grudnia Centrum Promocji Kultury w Warszawie zaprosiło na premierowy pokaz spektaklu „LUXA” w choreografii Agaty Życzkowskiej, powstały we współpracy choreograficznej z Kariną Szutko.
Z opisu: „Spektakl >LUXA< to próba dotknięcia tematu luksusu w kontekście relacji międzyludzkich w świecie popkultury. To idea zmierzenia się z naszą tożsamością poprzez masowe pragnienia i dążenia człowieka. W tym ujęciu mieści się wiele przedmiotów stanowiących szczególnie kobiece atrybuty, jak torebki czy biżuteria z kamieniami szlachetnymi lub drogie, ekskluzywne kosmetyki. Luksusem może być jadeit o kolorze butelkowej zieleni – kamień, który daje nam przyroda w sposób naturalny. Ale w kontekście klimatycznym i społecznym, szczególnie w przyszłości, może stać się tym także woda pitna, która w wielu krajach już dziś jest nazywana niebieskim złotem – „blue gold”. Ale także mogą to być ziarna kakao, które kiedyś były cenniejsze niż złoto, a dziś z roku na rok zyskują na wartości. Luksus ma wiele oblicz”.
„LUXA”, koncepcja i choreografia: Agata Życzkowska, współpraca choreograficzna: Karina Szutko, teksty i wykonanie: Agata Życzkowska, Karina Szutko, reżyseria, dramaturgia, kostiumy, projekcje wideo, opracowanie muzyczne: Agata Życzkowska, projekt realizowany w ramach Stypendium Artystycznego m.st. Warszawy 2023, spektakl wybrany do preselekcji w ramach Polskiej Platformy Tańca 2024, partnerzy: Fundacja Rozwoju Teatru „Nowa Fala”, Centrum Promocji Kultury Praga Południe, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Ośrodek Kultury Ochoty OKO, Arbeit und Leben DGB/VHS NRW e.V. / Viral Visions / Erasmus+, premiera światowa: 24.05.2023, Düsseldorf, Niemcy, premiera polska: 09.12.2023, pokaz: Centrum Promocji Kultury (ul. Podskarbińska 2), 09.12.2023
9 i 10 grudnia w Centrum Sztuki Włączającej Filip Pawlak zaprezentował premierowo swoją najnowszą pracę. W ramach trzeciego modułu programu „Pokaż język” pod hasłem alternatywnej motoryki odbył się jego performance „Do what you want”.
Z opisu: „>Do what you want< to próba znalezienia wytłumaczenia czym jest alternatywna motoryka – pojęcie spopularyzowane przez choreografa Rafała Urbackiego i do dziś będące w obiegu. Filip Pawlak – perfomer zadaje pytanie: Do kogo należy pamięć ciała performera? I jak się zmienia?”.
10 grudnia tuż po zakończeniu spektaklu zaplanowano panel poświęcony zjawisku alternatywnej motoryki (prowadzenie: dr Ewelina Godlewska-Byliniak – badaczka i redaktorka związana z Centrum Sztuki Włączającej). Rozmowa z tłumaczeniem na polski język migowy (PJM).
„Pokaż język” to międzynarodowy program Centrum Sztuki Włączającej, którego celem jest pokazanie polskiej publiczności najlepszych i najbardziej ciekawych artystycznie przykładów europejskiej sztuki inkluzywnej. Główną ideą programu jest rozwijanie nowego języka sztuk performatywnych i teatru oraz otwieranie drzwi twórczości różnorodnych artystów i artystek, wnoszących w swoje prace nowe języki i estetyki: neuroróżnorodność, alternatywną motorykę, język migowy, czy poetycką audiodeskrypcję. Partnerami programu są Akademia Teatralna w Warszawie i jej filia w Białystoku, a także norweska organizacja interart_s.
„Do what you want”, koncept, tekst, wykonanie: Filip Pawlak, muzyka: Marcel Pieczonka (marcelisms), scenografia, kostiumy: Saskia Hellman, reżyseria światła: Sebastian Kim, produkcja: Paulina Uryszek, premiera: 09.12.2023, pokazy: Centrum Sztuki Włączającej, 09-10.12.2023
10 grudnia Narodowy Instytut Muzyki i Tańca zorganizował spotkanie wokół możliwości przekwalifikowania zawodowego tancerek i tancerzy. Spotkanie pt. „Wsparcie na każdym etapie kariery tanecznej i po jej zakończeniu” odbyło się w centrum konferencyjno-rozrywkowym B’Fort przy ulicy Racławickiej 99 w Warszawie, trwało od godz. 12.00 do 17.00.
Wydarzenie połączone było z promocją publikacji „Poza sceną. Druga kariera”. Wzięli w nim udział przedstawiciele International Organization for the Transition of Professional Dancers (IOTPD), którzy w odniesieniu do działań organizacji członkowskich z różnych krajów, opowiedzieli o wieloletnim doświadczeniu pracy z tancerkami i tancerzami w procesie zmiany zawodowej oraz o współpracy z kadrą zarządzającą zespołami. Spotkanie rejestrowane i tłumaczone było na język angielski. Koordynatorki programu: Monika Kaszewska, Anna Čemeljić, Ewa Salwa.
Program spotkania:
12.00-12.15 – powitanie
12.15-13.15 – I panel „Program stypendialny oczami stypendystów”
13.15-13.45 – rozmowy przy kawie
13.45-14.30 – obiad
14.30-15.30 – II panel „Program przekwalifikowania zawodowego w kontekście instytucji polskich i zagranicznych”
15.30-16.00 – rozmowy przy kawie
16.00-17.00 – rozmowy lub taniec dla chętnych – silent dance party
13 grudnia w TR Warszawa odbył się pokaz solowej pracy portugalskiej tancerki, choreografki i pisarki Diany Niepce pt. „The other side of dance”. Artystka przywołuje na scenie estetyki i języki różnych ciał tworzących historię tańca. Prezentacja była częścią trzeciego modułu programu „Pokaż język” odbywającego się pod hasłem alternatywnej motoryki.
W 2014 roku Diana Niepce doznała upadku z trapezu, który spowodował tetraplegię (paraliż czterokończynowy), co wpłynęło na głębokie przeformułowanie jej artystycznej tożsamości. Od tego czasu Diana Niepce jako tancerka i performerka poszukuje w swoich pracach nowych możliwości wyrazu, nowego języka, który wprowadza w ustanowione konwencje tańca ciało z niepełnosprawnością. „Chcę poddawać archiwum tańca obserwacji, chcę zrozumieć hierarchię, która organizuje ciało w tańcu, zrozumieć tajemnicę ruchu. Jak dotrzeć do ukrytej strony historii tańca, w której ciało nie było na wykluczonej pozycji? Jak nienormatywne ciała odnajdywały w tańcu swoje miejsce?”.
Tancerce towarzyszą na scenie trzej „asystenci – wykonawcy” partnerujący jej w wymagającej, brutalnej podróży przez alternatywne archiwum tańca, w którym pojawiają się nawiązania do technik i poszukiwań takich tancerzy i tancerek jak: Bill Shannon, Claire Cunningham, David Toole, Neil Marcus, Michael Turinsky, Lisa Bufano, Raimund Hoghe, Artur Żmijewski.
Po spektaklu odbyła się rozmowa z choreografką, którą poprowadziła Justyna Wielgus – reżyserka i kuratorka projektu „Pokaż język”. Rozmowa z tłumaczeniem na język polski i PJM. „Pokaż język” to międzynarodowy program Centrum Sztuki Włączającej, którego celem jest pokazanie polskiej publiczności najlepszych i najbardziej ciekawych artystycznie przykładów europejskiej sztuki inkluzywnej.
„The other side of dance” Diana Niepce, choreografia i wykonanie: Diana Niepce, pokaz: TR Warszawa (ul. Marszałkowska 8), 13.12.2023
15 grudnia i 17 grudnia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej odbyły się prezentacje projektu „Bolero+” w choreografii Krzysztofa Pastora. W skład wieczoru Polskiego Baletu Narodowego „Bolero+” weszły „Moving Rooms”, „Bolero” oraz nowość – balet „Kilar Concerto”, wywodzący się z wcześniejszych szkiców choreograficznych Pastora do wybranych części „Koncertu na fortepian i orkiestrę” Wojciecha Kilara.
„Moving Rooms” (wznowienie), choreografia: Krzysztof Pastor, muzyka: Alfred Schnittke (Concerto grosso, fragment), Henryk Mikołaj Górecki (Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową);
„Kilar Concerto” (prapremiera), choreografia: Krzysztof Pastor, muzyka: Wojciech Kilar (Koncert na fortepian i orkiestrę);
„Bolero” (wznowienie), choreografia: Krzysztof Pastor, muzyka: Maurice Ravel, wykonanie: Polski Balet Narodowy, pokaz: 15.12.2023 i 17.12.2023
16 grudnia w Centrum Łowicka odbyła się kolejna edycja Sceny tańca improwizowanego [sic!] Saute. Wystąpili: Ida Görsch – szwedzka performerka, piosenkarka i trenerka śpiewu, Aleksandra Maria Ścibor Infinity, Paweł Grala, Aleksandra Bożek-Muszyńska, Ilona Trybuła.
Scena tańca improwizowanego [sic!] Saute, wykonanie: Ida Görsch, Aleksandra Maria Ścibor Infinity, Paweł Grala, Aleksandra Bożek-Muszyńska, Ilona Trybuła, pokaz: Centrum Łowicka, 16.12.2023
W dniach 20-23 grudnia w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej ponownie pokazano balet „Bajadera”.
„Bajadera” Polski Balet Narodowy, libretto: Marius Petipa, Siergiej Chudiekow, inscenizacja i choreografia: Natalia Makarowa według Mariusa Petipy, asystentki choreografa: Cynthia Harvey i Susan Jones, dyrygent: Tadeusz Wojciechowski, scenografia i kostiumy: Jadwiga Jarosiewicz, światła: Stanisław Zięba, prapremiera: Teatr Bolszoj, Sankt Petersburg, 4 lutego 1877 r., premiera tej inscenizacji: American Ballet Theatre, Nowy Jork, 21 maja 1980 r., premiera polska: Teatr Wielki – Opera Narodowa, 15 maja 2004 r., pokaz: Teatr Wielki, Opera Narodowa, 20-23.12.2023
A od 26 grudnia do końca roku (pokazy trwały do: 22 stycznia 2024 r.) KinoMaestro.pl prezentowało na ekranach polskich kin „Dziadka do orzechów” – familijny balet Piotra Czajkowskiego w klasycznej choreografii Rudolfa Nuriejewa. Była to retransmisja z Paryskiej Opery Narodowej.
Festiwale tańca w Warszawie – oferta w 2023 r.
W 2023 roku odbyły się kolejne edycje wszystkich festiwali tanecznych funkcjonujących na warszawskim rynku, ale były to edycje, które można nazwać szczególnymi. Festiwal Rozdroże miał z powodów finansowych niezwykle okrojony program i de facto pokazał na żywo tylko jeden spektakl (premierowy); dotychczas jedna z największych imprez – Festiwal Ciało/Umysł – trwała zaledwie trzy dni (nie licząc programu on line); a podzielony na dwie części Festiwal Zawirowania musiał z powodu utraty sali prezentacyjnej i wybuchu konfliktu zbrojnego między Hamasem (Palestyna) a Izraelem rozciągnąć w czasie i ograniczyć ofertę swojej edycji jesiennej. Ponadto Festiwal Butohpolis odbył się w wersji interwencyjnej – bez dotacji, a Festiwal U:NEW zmienił swoją nazwę i prezentacje rozsiał na trzech dzielnicach miasta. Swojej formuły znacząco nie zmienił jedynie festiwal warsztatowy Warsaw CI Flow, który ponownie odbywał się w Mazowieckim Instytucie Kultury.
27. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Performatywnych Rozdroże 2023
Festiwalu Rozdroże – najstarsza w Warszawie impreza nawiązująca do tańca współczesnego prezentuje twórczość artystów działających na pograniczu sztuk (tańca współczesnego, teatru, sztuk wizualnych czy muzyki). Stąd też w programie twórczość cenionych na świecie prekursorów interdyscyplinarnych widowisk i instalacji: Shiro Takataniego i grypy Dumb Type z Kioto (prelekcja krytyczki Yukiko Shikaty i projekcji filmów). W 2023 roku mottem festiwalu była „Sztuka na koniec świata”.
Kurator festiwalu Janusz Marek o jedynym spektaklu pokazywanym na tegorocznym Rozdrożu na żywo: „Ponadto pokazany zostanie nowy, premierowy spektakl autorstwa warszawskich artystów z Teatru Akt. Teatr Akt działa od 1989 roku. Założyli go adepci Szkoły Pantomimy przy Teatrze Żydowskim: Agnieszka i Tomasz Musiałowiczowie oraz Marek Kowalski. Stworzyli oni kilkadziesiąt spektakli na pograniczu teatru ruchu, tańca i pantomimy oraz widowisk plenerowych prezentowanych wielokrotnie w Polsce i za granicą. Wybrane na festiwal dzieło podejmuje temat kondycji człowieka w świecie wielowymiarowego kryzysu. Czy przeżywamy koniec znanego nam świata?”.
Organizatorem 27. edycji Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Performatywnych Rozdroże 2023 było Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Teatr Akt, dyrektorem i kuratorem artystycznym był Janusz Marek. Festiwal odbył się w dniach 3-5 października 2023 r. w CSW – Zamek Ujazdowski. Na prelekcje i projekcje – wstęp był wolny.
Program festiwalu:
3 października 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
Spektakl:
„Sceny z końca świata” Teatr Akt – premiera polska
4 października 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
Spektakl:
„Sceny z końca świata” – Teatr Akt
Fotografia:
„Dostrzec inny wymiar” – seans fotografii Marty Ankiersztejn ze spektakli prezentowanych podczas festiwali Rozdroże
5 października 2023 r. Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
Wykład:
„Twórczość Shiro Takataniego i grupy Dumb Type z Kioto” – prelekcja Yukiko Shikaty ilustrowana projekcjami m.in. filmu Giulio Boato „Shiro Takatani – between nature and technology” („Shiro Takatani – między naturą a technologią”)
27. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Performatywnych Rozdroże 2023
Termin: 03.10.2023 – 05.10.2023
Hasło festiwalu: Sztuka na koniec świata
Organizatorzy: U-jazdowski, Teatr Akt
Patroni medialni: TVP Kultura, Teatr, Obieg, Aktivist, GoOut, E-teatr.pl, I.pl, Dziennik Teatralny, Teatralny.pl, Teatr dla wszystkich, Nasze Miasto, Radio dla Ciebie
Finansowanie: Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
22. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł 2023
Festiwal Ciało/Umysł – jeden z najstarszych festiwali tańca współczesnego w Polsce – w 2023 roku skumulowany został w trzy dni (6-8 października) w Teatrze Studio (STUDIO teatrgaleria). Hasłem przewodnim były „Utulenia”. Obok zaproszonych spektakli odbyły się dwa warsztaty, instalacja dźwiękowa oraz międzynarodowy panel dyskusyjny „Well-being. Well-art. Well-dance”. Festiwal uzupełniał internetowy projekt e-Scena z nagraniami rozmów pofestiwalowych.
Organizatorem festiwalu była Fundacja Ciało/Umysł. Dyrektorką artystyczną była Edyta Kozak, dyrektorką zarządzającą Anna Szaniawska. Wśród pozostałego zespołu byli m.in.: Katarzyna Orzeszek-Koroblewska (strategia komunikacji i promocji), Aleksandra Rembowska (koordynatorka festiwalu), Edyta Sudoł (media relations), Anna Cygankiewicz (media społecznościowe), Daniel Kotowski (Ambasador Głuchej Publiczności, Olga Przepiórkiewicz (kierowniczka produkcji warsztatów i panelu).
Tak o haśle festiwalu pisze dyrektor artystyczna Ciała/Umysł, Edyta Kozak: „Utulenia (…) mogą być delikatnym gestem, ale ich prawdziwe znaczenie nabiera kształtu w doświadczeniu tańca. Utulenie to proces metamorfozy, to trwanie, ale i proces. W utuleniu jest relacja; jest więcej niż przytulenie. To ruch obustronny, zaproszenie do wykonania gestu otwarcia wobec siebie samego i siebie nawzajem. Utulenie trzeba oswoić, bo to mocny gest, ale i nie dający się utulić. Utulenie wymaga czasu, atencji, zaangażowania, gotowości i odwagi. W ciele zaczyna się od ruchu ramion lub kolan, ale na głębszym poziomie zaczyna się od wyboru, ruchu serca, a potem nie wiadomo co się wydarzy”.
Program festiwalu:
6 października – 8 października 2023 r., Teatr Studio
Wydarzenie towarzyszące:
„Porozmawiajmy o trosce | 200 pytań. Instalacja dźwiękowa” – Rubiane Maia (Brazylia/Wielka Brytania)
6 października 2023 r., Teatr Studio
Warsztaty:
„Jak tańczyć? Warsztat dobrej kultury pracy w tańcu” – prowadzenie Kasia Wolińska (Polska/Niemcy)
„Cykl menstruacyjny w procesie kreacji. Warsztat” – prowadzenie Amy Draper (Wielka Brytania)
Spektakle:
„Bestseller” – Martin Clausen, Rafał Dziemidok (Niemcy/Polska) – premiera
„Bisonte” – Marco da Silva Ferreira (Portugalia) – premiera polska
7 października 2023 r., Teatr Studio
Wydarzenie towarzyszące:
„Well-being. Well-art. Well-dance. Panel dyskusyjny” (240 min)
Udział wzięli: dr Emilia Cholewicka, Rafał Dziemidok (Polska/Niemcy), Małgorzata Dzierżon (Polska/Wielka Brytania), Jagoda Ignaczak, Erin Sanchez (Wielka Brytania), Marta Wołowiec, dr Paulina Wycichowska, Simo Vassinen (Finlandia/Niemcy). Kuratorki: Emilia Cholewicka, Edyta Kozak, Aleksandra Rembowska.
Spektakle:
„Misspiece” – Dominika Wiak (Polska) – premiera warszawska
„Tens” – Marta Wołowiec (Polska)
„Bisonte” – Marco da Silva Ferreira (Portugalia)
8 października 2023 r., Teatr Studio
Spektakle:
„Pan Zaraz” – Dzikistyl Company (Polska) – premiera warszawska
„Graces” – Silvia Gribaudi (Włochy) – premiera polska
9–13 października 2023 r., on line
Wydarzenia towarzyszące:
Projekt e-Scena. Emisje nagranych na wideo rozmów z twórcami spektakli: „Bestseller”, „Bisonte”, „Tens” i „Misspiece”, „Pan Zaraz”, „Graces”.
22. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł 2023Organizator: Fundacja Ciało/Umysł
Hasło festiwalu: Utulenia
Termin: 6.10.2023 – 8.10.2023
Miejsce: Teatr Studio (STUDIO teatrgaleria)
Partnerzy: STUDIO teatrgaleria, British Council
Patroni medialni: TVP Kultura, Radio Chilli Zet, taniecPOLSKA.pl, Gazeta Teatralna „Didaskalia”, e-Teatr, Miesięcznik „Teatr”, Stronatanca.pl, Magazyn „Taniec”, Teatrologia.Info
Finansowanie: Projekt współfinansowany przez miasto stołeczne Warszawę, dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu „Taniec”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca
19. Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania 2023
Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania, czyli jedno z największych wydarzeń tanecznych w Warszawie odbyło się pod hasłem „Korzenie tańca”. Festiwal rozpoczął się 19 czerwca 2023 r., a zakończył 19 grudnia 2023 r. - te terminy były wyjątkowe, bo część letnia odbyła się w terminie, ale w trakcie części jesiennej organizator stracił stałą salę, a równolegle wybuchł konflikt zbrojny między Hamasem (Palestyna) a Izraelem (w skutek czego przyjazd izraelskich tancerzy musiał zostać odwołany. Spektakle pierwszej części festiwalu odbywały się w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski oraz w Centrum Teatru i Tańca Zawirowania w dniach 19.06-25.06, a spektakle drugiej części 20.10., 04.12 i 19.12 w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, w SZKOLE (Komuna Warszawa) i Teatrze Studio. Gośćmi specjalnymi były zespoły z Korei Południowej oraz Tchekpo Dan Agbetou – pracujący we Francji tancerz z Beninu.
Organizatorem 19. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania 2023 była Fundacja Scena Współczesna, a współorganizatorem Teatr Tańca Zawirowania. Dyrektorem festiwalu był Włodzimierz Kaczkowski, dyrektorką artystyczną Elwira Piorun, a koordynatorką Patrycja Nosiadek. Dyrektor festiwalu Włodzimierz Kaczkowski tak pisał o haśle przewodnim imprezy: „XIX Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania 2023 sięga do korzeni w sensie dosłownym, jak w spektaklu „The Roots” zespołu Dancehaus Piu z Mediolanu odkrywającym emigranckie pochodzenie tradycji zawartych w tańcu, czy metaforycznym, jak w przedstawieniach grup z Korei Południowej, które szukają źródeł tańca w odwoływaniu się do rytuału, w kontakcie z przedmiotami o symbolicznym charakterze. Ciekawe będzie połączenie dwóch tradycji: azjatyckiej i europejskiej w projekcie „The source” („Źródło”) przygotowanym przez tancerzy warszawskiego Teatru Tańca Zawirowania i grupy Pydance z Daegu z Korei Południowej…”.
Odbyły się także 4 warsztaty taneczne Master Class z zaproszonymi gośćmi z zagranicy.
Program festiwalu:
19 czerwca 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
Prezentacje artystów z Korei Południowej pod egidą BIDAM (Busan International Dance Market):
„Groo” – Darae Jeong i Heejn Kim (Korea Południowa)
„Seed” – Seahyun Lee i Eunkyo (Korea Południowa)
„Ego Navigator” – Geon Jeong (Korea Południowa)
20 czerwca 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
„Sacre” – Borderline Danza (Włochy)
21 czerwca 2023 r., Centrum Teatru i Tańca Zawirowania
„White Noise” – Compagnie DNA (Włochy)
22 czerwca 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
„Blisko” – Teatr Nowszy (Polska)
23 czerwca 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
„Roots” – Dancehaus Piu (Włochy)
„Song of Extinction” – Dancehaus Piu (Włochy)
23 czerwca 2023 r., Centrum Teatru i Tańca Zawirowania
Współpraca międzynarodowa Teatru Tańca Zawirowania (Polska) i Pydance (Korea Południowa):
„The source” („Źródło”) – Teatr Tańca Zawirowania i Pydance (Polska/Korea Południowa) – pokaz work in progress
24 czerwca 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
„The Dance of Reality” – Atacama Compagnie (Włochy)
25 czerwca 2023 r., Centrum Teatru i Tańca Zawirowania
„White Poplar” – Circe (Gruzja) – pokaz prapremierowy
20 października 2023 r., Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski
„Pour Miles D.” – Tchekpo Dance Company (Benin/Francja)
4 grudnia 2023 r., Teatr Studio
„Niesamowicie blisko” – H.art company (Polska)
19 grudnia 2023 r., SZKOŁA (Komuna Warszawa)
„ATSU” – Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo (Polska/Włochy)
19. Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania 2023
Terminy: 19–25 czerwca 2023 r. (część letnia) oraz 20 października, 4 grudnia i 19 grudnia 2023 r. (część jesienna)
Hasło przewodnie: Korzenie tańca
Organizator: Fundacja Scena Współczesna
Współorganizator: Teatr Tańca Zawirowania
Partnerzy: Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, Akademia Tańca Zawirowania, Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski, Teatr Nowszy
Patroni honorowi: Centrum Kultury Koreańskiej, Włoski Instytut Kultury w Warszawie
Partnerzy medialni: TVP Kultura, Tok FM, e-Teatr, taniecPOLSKA, Strona Tańca, Dziennik Teatralny, Kwartalnik Taniec, Info Teatrologia, Warszawa.ngo.pl, Wolna Sobota, Kulturownia.pl, Teatr dla wszystkich, Dla Studenta, Oddaj Ciężar, Commune Sense i Liceum Anety Mikołajczyk
Współfinansowanie: miasto stołeczne Warszawa
14. Międzynarodowy Festiwal Tańca Warsaw CI Flow 2023
Międzynarodowy Festiwal Tańca Warsaw CI Flow to wydarzenie warsztatowe poświęcone kontakt improwizacji, w jego programie znalazły się nie tylko warsztaty techniki improwizacyjnej, ale i praktyki somatyczne czy performatywne, jamy taneczne, warsztaty site-specific, rozmowy czy projekty dla dzieci. Jak podaje organizator „14. edycja Międzynarodowego Festiwalu Tańca Warsaw CI Flow podejmuje próbę refleksji nad związkiem pomiędzy fizycznym, twórczym sercem kontakt improwizacji, praktyki nazywanej u swych korzeni sztuką/sportem, a tym jak jej założenia kształtują naszą dzisiejszą społeczność”.
Warsaw CI Flow odbywał się w Mazowieckim Instytucie Kultury, a niektóre działania w Parku Saskim w terminie 6–12 lipca 2023 r. Dyrektorka artystyczna: Paulina Święcańska, kuratorki: Zuzanna Bukowski i Klara Łucznik, koordynator: Tomasz Domański.
Rodzaje działań festiwalowych:
Ścieżki somatyczne – intensywne warsztaty ruchowe eksplorujące to, jak różne tradycje edukacji somatycznej (Feldenkrais, BMC, Axis Syllabus) mogą wspierać technikę ruchu i tańczenia.
Ścieżka performatywna – działania dedykowane osobom z doświadczeniem w tańcu, zainteresowanych twórczą pracą w grupie i w relacji z widzem. Zajęcia kończyły się pokazem pracy.
Lekcje KI – intensywne pięciodniowe warsztaty ruchowe.
Ścieżka inkluzywna – trzydniowy inkluzywny warsztat z tłumaczeniem na polski język migowy. Program uwzględniał indywidualne potrzeby komunikacyjne i ruchowe uczestników.
KI dla dzieci i rodzin – oferta dla dzieci i ich opiekunów oparta na spontanicznej zabawie, improwizacji, elementach kontakt improwizacji, metodzie ruchu rozwijającego. Program wpierał samodzielność i tworzenie międzypokoleniowego zaufania do siebie.
Dżemy - wieczorne jamy taneczne o różnej tematyce, m.in. dżem uważny, z muzyką na żywo, blind jam.
Rozmowy i dyskusje – spotkania, których zadaniem było osadzanie praktyki tanecznej w kontekście teoretycznym. O badaniach nad kontakt improwizacją opowiadały osoby zajmujące się uczeniem, teorią i praktyką.
Biblioteka KI – przestrzeń z książkami, publikacjami i magazynami dotyczącymi kontakt improwizacji.
Spotkanie nauczycieli – spotkanie poświęcone wymianie doświadczeń oraz projektowaniu jak najbardziej twórczej, bezpiecznej i inkluzywnej przestrzeni dla osób uczestniczących w festiwalu oraz tworzeniu dobrych praktyk w kontakt improwizacji.
Nauczyciele i artyści:
– Jess Curtis (USA, Niemcy)
– Simonetta Alessandri (Wielka Brytania, Włochy)
– Sebastian Flegiel (Polska)
– Virginia Negru (Rumunia)
– Catalin Diaconu (Rumunia)
– Klara Łucznik (Polska/Wielka Brytania)
– Adrianna Michalska (Polska/Indie)
– Thomas Rocourt (Francja)
– Katarzyna Dańska (Polska)
– Jesus Alonso Portrait (Hiszpania)
– Tomasz Jimmy Kowalski (Polska)
– Olena Polianska (Ukraina)
– Geraldin Espana (Tajlandia)
– Hanna Jurczak (Polska)
– Zuzanna Bukowski (Niemcy, Polska, Tajlandia)
– Tomasz Domański (Polska)
– Katarzyna Burzyńska (Polska)
– Mikis Taguchi (Japonia/Tajlandia)
Inni prowadzący:
– Paulina Święcańska (Polska)
– Regina Lissowska-Postaremczak (Polska)
– Weronika Kocewiak (Polska)
– Bartek Bartosiński (Polska)
Aranżacja dźwięku:
– Kasia Tekielska (Polska)
– Kateryna Gavrylova (Ukraina)
– Julia Partyka (Polska)
– Daniel Zorzano (Polska/Meksyk)
14. Międzynarodowy Festiwal Tańca Warsaw CI Flow 2023
Termin: 6.07.2023 – 12.07.2023
Miejsca: Mazowiecki Instytut Kultury, Park Saski
Organizator: Fundacja Artystyczna „Perform”
Partnerzy: Mazowiecki Instytut Kultury, Centralna Scena Tańca w Warszawie - edycja VI
Patroni Medialni: TVP Kultura, Kampus, notes na 6 tygodni, e-teatr.pl, taniecPOLSKA.pl, Teraz Teatr, portal Presto
Współfinansowanie: miasto stołeczne Warszawa
Butohpolis – Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh 2023
Piąta edycja festiwalu Butohpolis była wyjątkowa, bo odbyła się dzięki wsparciu wzajemnemu artystów i miłośników sztuki butoh z Polski i zagranicy, którzy zareagowali na fakt, że działająca od 2019 roku impreza nie otrzymała żadnej dotacji, a jej dalszy los stanął pod wielkim znakiem zapytania. Dzięki determinacji i zaangażowaniu grupy warszawskich artystów oraz znaczącemu międzynarodowemu wsparciu – artyści zagraniczni przylecieli do Warszawy na własny koszt i wystąpili, aby zamanifestować wsparcie dla festiwalu – 5. Butohpolis - Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh okazał się być najbardziej rozbudowaną edycją. Wystąpiło 15 artystów z Polski, Austrii, Francji, Tajwanu i Meksyku, impreza miała 5 dni festiwalowych i cztery miejsca prezentacji (Austriackie Forum Kultury, Teatr Akt, Centrum Teatru i Tańca Zawirowania oraz Otwarta Kolonia/Wolskie Centrum Kultury). Festiwal organizowany był przez Stowarzyszenie „Akademia Umiejętności Społecznych” oraz Teatr Limen Butoh, a dyrektorką i kuratorką wydarzenia była Sylwia Hanff.
Kuratorka festiwalu Sylwia Hanff tak pisała o tym wydarzeniu: „Dzięki konsekwentnie rozwijanemu przez 4 lata programowi, który prezentował najnowsze trendy sztuki butoh oraz promocji w Polsce i za granicą, Festiwal Butohpolis zyskał znaczącą pozycję w kraju oraz na forum światowym. Najlepszym tego dowodem było zaproszenie (...) do wzięcia udziału w międzynarodowym spotkaniu kuratorów najbardziej reprezentatywnych festiwali butoh w Europie, obu Amerykach, Azji i Australii, organizowanym w grudniu 2022 r. przez Hybrid Butoh Vienna Art Festival. Tym samym Butohpolis z sukcesem przyczynił się do budowania wizerunku Warszawy jako miasta kultury otwartego na nowe trendy sztuki. Rozwinęliśmy krajową i międzynarodową współpracę owocującą wsparciem festiwalu ze strony polskich, a także zagranicznych organizacji oraz instytucji, w tym zagranicznych placówek dyplomatycznych”.
Wstęp na wszystkie pokazy festiwalu był wolny. W ramach Butohpolis zorganizowano także warsztaty butoh (płatne): „Butoh i sztuki walki Taiwanu” Hu Chia (Tajwan) oraz „Ankoku butoh” Thomas A. Bradley (Australia/Francja). Hasłem festiwalu było: „Butoh jest wszędzie”.
Program festiwalu:
13 kwietnia 2023 r., Austriackie Forum Kultury
Spektakl:
„I WILL – Foreign Portret” – Will Lopes (Brazylia/Austria)
20 kwietnia 2023 r., Otwarta Kolonia/Wolskie Centrum Kultury
Spektakle:
„Dandelion. Wieczne serce” – Magdalena Jakubów (Polska)
„Unmasking” – Anna Juniewicz (Polska)
„oto ciało MOJE” – Anna Chudzik-Pawlik (Polska)
Filmy:
Rafael Hernandez Ramos (Meksyk)
Katarzyna Orowiecka (Polska)
Anna Juniewicz (Polska)
21 kwietnia 2023 r., Centrum Teatru i Tańca Zawirowania
Spektakle i filmy:
„Medea Fiam” – Elisabeth Damour (Francja)
„Wojny. Święta krew Śniących” – Sylwia Hanff (Polska)
„O kompozycji”:
– część I „Kompozytorzy” (film),
– część II „Wdzięk” – Thomas A. Bradley (Australia/Francja)
– rozmowa z Thomasem A. Bradleyem (prowadzenie: Justyna Stanisławska)
22 kwietnia 2023 r., Teatr Akt
Spektakle:
„Kuroshio” – Hu Chia (Tajwan) & Katarzyna Karpowicz (muzyka, koto live) (Polska)
„Tańcząc ku korzeniom” – teatr naturalny: Anna Ługowska i Katarzyna Markowska, Marek Kowalski, Bartosz Ługowski (muzyka) (Polska)
„Krwawy księżyc” – Agata Sokół (Polska)
„LifeLocation” – Joanna Sarnecka (Polska)
23 kwietnia 2023 r., Teatr Akt (dwa spotkania godz. 12.00 i godz. 15.00)
Warsztaty:
„Butoh i sztuki walki Taiwanu” – Hu Chia (2,5 h) (Tajwan)
„Ankoku butoh” – Thomas A. Bradley (2,5 h) (Australia/Francja)
5. Butohpolis – Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh 2023
Hasło festiwalu: Butoh jest wszędzie
Terminy: 13.04.2023 oraz 20.04.2013 – 23.04.2023
Organizator: Stowarzyszenie „Akademia Umiejętności Społecznych”, Teatr Limen Butoh
Zespół organizacyjny: Sylwia Hanff (dyr. artystyczna), Marek Kowalski, Magdalena Jakubów, Agata Sokół, Justyna Stanisławska, Anna Chudzik-Pawlik, Anna Juniewicz
Partnerzy: Teatr Akt, Centrum Teatru i Tańca Zawirowania, Austriackie Forum Kultury, Wolskie Centrum Kultury
Patroni medialni: Strona Tańca, Taniec Subiektywnie, Kwartalnik Taniec, Fundacja Performa
Wsparcie medialne: Taniec Polska
Finansowanie: Festiwal był organizowany dzięki determinacji oraz wzajemnej pomocy – bez dotacji zewnętrznych.
U:NEW Dance Wave Festival 2023
Kierowany przede wszystkim do młodzieży festiwal U:NEW w 2023 roku zmienił swoją nazwę – trzecia edycja odbyła się jako U:NEW Dance Wave Festival (wcześniej impreza funkcjonowała jako International Movement Festival U:NEW). Wydarzenie zorganizowano w Warszawie w dniach 28 września – 1 października 2023 r. w trzech lokalizacjach znajdujących się w różnych dzielnicach miasta: w Instytucie Teatralnym im. Z. Raszewskiego, w Centrum Promocji Kultury Praga Południe oraz w Ośrodku Kultury Ochoty – OKO.
Jak pisze organizator zmiana nazwy podyktowana została kwestiami komunikacyjnymi i informacyjnymi. „Obecnie następuje połączenie marki Fundacji „Nowa Fala” (NEW WAVE Foundation) z wieczorami Fala Tańca (DANCE WAVE), czyli wydarzeniami w dziedzinie tańca, które w latach 2020–2022 organizowała fundacja. Były to wieczory prezentujące formy choreograficzne – od kilkuminutowych solo po spektakle grup i kolektywów tanecznych z różnych stylach, m.in. taniec współczesny, nowa choreografia eksperymentalna, taniec jazzowy (modern jazz dance). Trzecia edycja festiwalu kontynuuje założenia dwóch pierwszych odsłon: U:NEW Dance Wave Festival U:NEW skierowany jest szczególnie do młodych artystek i artystów tańca oraz do młodej publiczności (licealiści i licealistki, studenci i studentki oraz młodzi dorośli)”.
U:NEW Dance Wave Festival to wydarzenie organizowane przez Fundację Rozwoju Teatru „Nowa Fala”, a dyrektorką i kuratorką festiwalu jest Agata Życzkowska. Trzecia edycja festiwalu podtrzymywała założenia dwóch pierwszych odsłon tej imprezy: wydarzenie ma być spotkaniem kolektywu HOTELOKO movement makers z warszawską publicznością i miejscem wymiany doświadczeń między debiutującymi młodymi i bardziej doświadczonymi twórcami z Warszawy i z Polski a tymi działającymi w innych krajach (głównie europejskich).
Przestrzeń, którą U:NEW tworzy dla młodych artystów daje zarówno szansę prezentacji ich etiud i spektakli średniometrażowych na scenie, jak i możliwość prezentacji krótkometrażowych tanecznych filmów wideo. W 2023 r. wstęp na większość festiwalowych wieczorów był wolny.
Program festiwalu:
28 września 2023 r., Instytut Teatralny
Spektakle:
„LUXA” – Agata Życzkowska, Karina Szutko – kolektyw HOTELOKO movement makers (Polska); po spektaklu spotkanie w kręgu
„Collodion-archiv 120.” – László Gálos, Fanny Müller (Węgry)
Filmy:
„Presence Got Bitter” – Alicja Cieryt, Chloé Chardevel, Rodia Vomvolou (Polska/Francja/Holandia)
29 września 2023 r., Instytut Teatralny
„Noc tańca/Fala tańca”:
Spektakle:
„Watermelon” – Karina Szutko, Zoe Marston (Polska/USA) – premiera
„Battleground” – Ola Komarnicka, Julia Buczynska (Polska) – premiera
„ITER” – Zuzanna Kopeć (Polska) – premiera
„Letter from Virginia” – Marta Pieczul (Polska)
„Przepraszam, w twojej zupie wiśniowej jest serce” – Wojciech Rybicki, Julia Hnatów (Polska)
„tono” – Elisa Medina Hudgins (Meksyk)
Filmy:
„My non-relative fullness” – Uladzimir Slizhyk (Białoruś/Polska)
„Little Dance” – Ola Komarnicka (Polska)
„Believe in Ilussion” – Niki&Martin Duo (Austria/Polska/Słowacja)
30 września 2023 r., Centrum Promocji Kultury Praga Południe
Spektakl:
„SOLARPUNK – In.To.Da.Te.” – kolektyw HOTELOKO movement makers (Polska)
Film:
„Little Dance” – Ola Komarnicka (Polska)
1 października 2023 r., Ośrodek Kultury Ochoty (dwa wieczory, o godz. 17 i 20)
Spektakle:
„LUXA” – Agata Życzkowska, Karina Szutko – kolektyw HOTELOKO movement makers (Polska); po spektaklu spotkanie w kręgu
„LOVE (H)U-MAN’S LOVE” – Zappulla DMN Company (Włochy)
3. U:NEW Dance Wave Festival 2023
Termin: 28.09.2023 – 1.10.2023
Miejsca: Instytut Teatralny, Centrum Promocji Kultury Praga Południe, Ośrodek Kultury Ochoty
Kuratorka i dyrektorka festiwalu: Agata Życzkowska
Współpraca: Karina Szutko, Adriana Liwara
Produkcja i organizacja: Fundacja Rozwoju Teatru „Nowa Fala”/HOTELOKO movement makers
Finansowanie: HELIDARSTEA Agata Życzkowska, Fundacja Rozwoju Teatru „Nowa Fala”
Nota wydawnicza:
Wydawnictwo elektroniczne Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, Warszawa 2024
Przygotowanie raportu: Sandra Wilk na zlecenie Fundacji Scena Współczesna
Autorzy zdjęć: WILK, materiały promocyjne
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości lub we fragmentach oraz jakiekolwiek dalsze udostępnianie wymaga uzyskania odpowiednich zgód.